Rzeczpospolita Wydarzenia

Federalny model dla strefy euro

Unia szuka sposobów wyjścia z kryzysu. Mędrcy zalecają model federalny

Aktualizacja: 29.06.2012 05:48 Publikacja: 28.06.2012 20:32

Donald Tusk mówił wczoraj: „Unia bankowa, fiskalna, polityczna to pomysły na lata. A potrzeba nam ro

Donald Tusk mówił wczoraj: „Unia bankowa, fiskalna, polityczna to pomysły na lata. A potrzeba nam rozwiązań natychmiast”

Foto: AFP

Anna Słojewska

W Bruk­se­li roz­po­czął się w czwar­tek wie­czo­rem szczyt UE. Już 20. od po­cząt­ku 2010 ro­ku, gdy Gre­cja ja­ko pierw­szy kraj w stre­fie eu­ro mu­sia­ła po­pro­sić o mię­dzy­na­ro­do­wą po­moc w oba­wie przez ban­kruc­twem. Od tej po­ry pro­gra­mem ra­tun­ko­wym zo­sta­ły ob­ję­te Ir­lan­dia i Por­tu­ga­lia, w trak­cie ne­go­cja­cji o po­mo­cy dla ban­ków jest te­raz Hisz­pa­nia. Na­stęp­ne w ko­lej­ce mo­gą być Wło­chy, któ­rych pre­mier tnie wy­dat­ki bu­dże­to­we i prze­pro­wa­dza re­wo­lu­cyj­ne re­for­my go­spo­dar­cze, ale nie jest w sta­nie prze­ko­nać ryn­ków do ob­ni­że­nia ce­ny wło­skie­go dłu­gu.

Ma­rio Mon­ti chce, aby eu­ro­pej­ski fun­dusz ra­tun­ko­wy EFSF in­ter­we­nio­wał na ryn­ku w ce­lu po­wstrzy­ma­nia wzro­stu ren­tow­no­ści ob­li­ga­cji hisz­pań­skich czy wło­skich, i za­po­wie­dział, że mu­si do­stać obiet­ni­ce w Bruk­se­li. Je­go po­przed­nik sprzed lat na sta­no­wi­sku pre­mie­ra, a jed­no­cze­śnie by­ły pre­mier Włoch Ro­ma­no Pro­di wspie­rał w Bruk­se­li swo­je­go ro­da­ka. – Mon­ti nie mo­że zro­bić wię­cej. Ina­czej za­bi­je go­spo­dar­kę – po­wie­dział Pro­di.

Suwerenność i wypłacalność

W planach spo­tka­nia dłu­go­ter­mi­no­we re­for­my UE, któ­rych ogól­ny opis za­wie­ra do­ku­ment przy­go­to­wa­ny przez prze­wod­ni­czą­ce­go Ra­dy Eu­ro­pej­skiej Her­ma­na Van Rom­puya we współ­pra­cy z sze­fa­mi Ko­mi­sji Eu­ro­pej­skiej, Eu­ro­gru­py i Eu­ro­pej­skie­go Ban­ku Cen­tral­ne­go. Mó­wi on o unii ban­ko­wej, czy­li wspól­nym nad­zo­rze nad in­sty­tu­cja­mi fi­nan­so­wy­mi i wspól­nych gwa­ran­cjach de­po­zy­tów. I o unii fi­skal­nej, czy­li od­da­niu czę­ści su­we­ren­no­ści bu­dże­to­wej na po­ziom unij­ny i po­wo­ła­niu mi­ni­stra fi­nan­sów stre­fy eu­ro.

Fun­da­men­tal­ną re­for­mę stre­fy eu­ro pro­po­nu­ją od mie­się­cy eu­ro­pej­scy eks­per­ci i ci po­li­ty­cy, któ­rzy chwi­lo­wo nie są w rzą­dach i nie mu­szą li­czyć się z opi­nią wy­bor­ców.

Wczo­raj ra­port opu­bli­ko­wa­ła tzw. Gru­pa Spi­nel­li, w skład któ­rej wcho­dzą m.in. Guy Ver­ho­fstadt, by­ły bel­gij­ski pre­mier, i Ro­ma­no Pro­di. – Tyl­ko unia fe­de­ral­na mo­że roz­wią­zać kry­zys. Ina­czej gro­zi nam dez­in­te­gra­cja – po­wie­dział Ver­ho­fstadt. Ra­port za­wie­ra 12 punk­tów obej­mu­ją­cych stwo­rze­nie unii ban­ko­wej, no­wych ram fi­skal­nych oraz unii po­li­tycz­nej. Gru­pa Spi­nel­li ape­lu­je o tak kon­tro­wer­syj­ne dla Niem­ców eu­roob­li­ga­cje i pro­po­nu­je utwo­rze­nie rzą­du stre­fy eu­ro. Za pa­tro­na przyjęła Al­tie­ro Spi­nel­lego, wło­skie­go po­li­ty­ka, uzna­wa­ne­go za jed­ne­go z oj­ców za­ło­ży­cie­li UE.

Apel o fi­skal­ny fe­de­ra­lizm za­wie­ra ra­port przy­go­to­wa­ny przez eks­per­tów pod kie­run­kiem Ja­cqu­es'a De­lor­sa, by­łe­go sze­fa Ko­mi­sji Eu­ro­pej­skiej, oraz Hel­mu­ta Schmid­ta, by­łe­go kanc­le­rza Nie­miec. Po­dob­nie jak Gru­pa Spi­nel­li, rów­nież i ten ze­spół mę­dr­ców wy­brał so­bie pa­tro­na z Włoch – Tom­ma­so Pa­doa­-Schiop­pa, uzna­wa­ne­go za jed­ne­go z oj­ców eu­ro.

Gru­pa Pa­doa­-Schiop­pa prze­ko­nu­je, że trze­ba do­koń­czyć bu­do­wę unii wa­lu­to­wej po­przez fi­skal­ny fe­de­ra­lizm. – Su­we­ren­no­ść koń­czy się tam, gdzie koń­czy się wy­pła­cal­ność – brzmi głów­ne ha­sło ra­por­tu. Czy­li kra­je za­cho­wu­ją su­we­ren­ność, do­pó­ki są sa­me w sta­nie sfi­nan­so­wać się na ryn­ku. Je­śli bę­dą ko­rzy­stać z eu­roob­li­ga­cji, to bę­dą mu­sia­ły stop­nio­wo od­da­wać swo­ją wła­dzę nad na­ro­do­wym bu­dże­tem. Tym wię­cej, im bardziej bę­dą się chcia­ły za­dłu­żać.

Tusk o unii bankowej

W każ­dym z pro­jek­tów uzdra­wia­nia stre­fy eu­ro po­ja­wia się dziś po­mysł unii ban­ko­wej. Pierw­szy wie­le mie­się­cy te­mu za­pro­po­no­wał ją bruk­sel­ski think tank Bru­egel. W tym ty­go­dniu opu­bli­ko­wał szcze­gó­ło­wy pro­jekt, jak ta­ka unia mia­ła­by wy­glą­dać. We­dług je­go eks­per­tów naj­le­piej, że­by obej­mo­wa­ła tyl­ko kra­je stre­fy eu­ro.

Pol­ski pre­mier ko­men­to­wał wczo­raj, że Pol­ska chce brać udział w dys­ku­sji o unii ban­ko­wej, a de­cy­zję o ewen­tu­al­nym uczest­nic­twie po­dej­mie, jak po­ja­wią się szcze­gó­ły.

Tusk uznał, że ko­lej­ny szczyt UE nie przy­nie­sie prze­ło­mu. – Ża­den z ele­men­tów nie jest od­po­wie­dzią do­raź­ną na wy­da­rze­nia kry­zy­so­we. Unia ban­ko­wa, fi­skal­na, po­li­tycz­na to po­my­sły na la­ta. A po­trze­ba nam roz­wią­zań na­tych­miast – mó­wił przed roz­po­czę­ciem ob­rad Do­nald Tusk. Jak za­uwa­żył, dys­ku­sja do­raź­na spro­wa­dza się do te­go, czy nie­miec­kie pie­nią­dze bę­dą fi­nan­so­wa­ły kra­je po­łu­dnia i w ja­kim stop­niu. Mo­gło­by  to się od­być przede wszyst­kim przez zwięk­sze­nie ka­pi­ta­łów i moż­li­wo­ści in­ter­wen­cji fun­du­szu ra­tun­ko­we­go stre­fy eu­ro EFSF/ESM, w któ­rym Niem­cy są głów­nym udzia­łow­cem.

Na ra­zie An­ge­la Mer­kel jest te­mu prze­ciw­na. Prze­ko­nu­je, że na­wet tak sil­na go­spo­dar­ka jak nie­miec­ka mo­że w koń­cu nie wy­trzy­mać ro­sną­cych ob­cią­żeń fi­nan­so­wych.

© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita

Polityka Unia Europejska (UE) Donald Tusk Ewa Kopacz Guy Verhofstadt Jacques Delors Romano Prodi Kopalnie Surowców Skalnych

W Bruk­se­li roz­po­czął się w czwar­tek wie­czo­rem szczyt UE. Już 20. od po­cząt­ku 2010 ro­ku, gdy Gre­cja ja­ko pierw­szy kraj w stre­fie eu­ro mu­sia­ła po­pro­sić o mię­dzy­na­ro­do­wą po­moc w oba­wie przez ban­kruc­twem. Od tej po­ry pro­gra­mem ra­tun­ko­wym zo­sta­ły ob­ję­te Ir­lan­dia i Por­tu­ga­lia, w trak­cie ne­go­cja­cji o po­mo­cy dla ban­ków jest te­raz Hisz­pa­nia. Na­stęp­ne w ko­lej­ce mo­gą być Wło­chy, któ­rych pre­mier tnie wy­dat­ki bu­dże­to­we i prze­pro­wa­dza re­wo­lu­cyj­ne re­for­my go­spo­dar­cze, ale nie jest w sta­nie prze­ko­nać ryn­ków do ob­ni­że­nia ce­ny wło­skie­go dłu­gu.

Pozostało 87% artykułu
Ukraiński żołnierz
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 786
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Ukraińscy żołnierze
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 785
Ukraiński czołg
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 784
Ukraiński żołnierz
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 783
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Ukraiński czołg
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 782
Nowy samochód do 100 tys. zł – przegląd ofert dilerów
Materiał Promocyjny
Nowy samochód do 100 tys. zł – przegląd ofert dilerów
e-Wydanie