Zapis testamentowy do wyboru

Czy spadkodawca ?może dokonać zapisu alternatywnego, ?np. mieszkania lub działki, ?i do kogo należy wybór świadczenia.

Publikacja: 14.05.2014 09:21

Zapis testamentowy do wyboru

Foto: www.sxc.hu

O rozstrzygnięcie tej kwestii zwrócił się do SN gdański Sąd Apelacyjny (sygnatura akt III CZP 40/14).

Zgodnie z art. 968 kodeksu cywilnego spadkodawca może w testamencie zobowiązać spadkobiercę do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby. Czy mogą to być różne świadczenia wskazane alternatywnie i do której strony należy wybór przedmiotu świadczenia?

Kwestia ta wynikła w sprawie o spadek po Augustynie C. Sporządził testament, powołując do całości spadku syna Michała, a córce Małgorzacie zapisał „budynek przy ulicy B. lub wartość budynku mieszkalnego przy innej ulicy".

Córka zażądała 550 tys. zł jako równowartość budynku przy ul. B., zinterpretowała bowiem testament (zapis) w ten sposób, że miała otrzymać bądź nieruchomość przy ul. B., bądź jej równowartość. W ocenie pozwanego natomiast przedmiotem zapisu był bądź budynek przy ul. B., bądź równowartość budynku mieszkalnego przy ul. N., w którym mieszkał spadkodawca.

Sąd Okręgowy podzielił to drugie stanowisko. Uznał, wykładając testament, że pod pojęciem „budynek mieszkalny" mieści się część mieszkalna kompleksu mieszkaniowo-produkcyjnego przy ul. N., w której mieszkał zmarły, a w części produkcyjnej syn prowadzi zakład cukierniczy. Z kolei pod określeniem „budynek przy ul. B." należy rozumieć nieruchomość syna niewchodzącą w skład spadku, nabytą przez syna za pieniądze otrzymane od ojca za jego życia. W efekcie SO orzekł, że zapis obciąża syna obowiązkiem zapłaty równowartości części mieszkalnej budynku przy ul. N., a w razie braku takiej możliwości przeniesienia własności budynku przy ul. B. SO nie wyjaśnił, dlaczego świadczeniem ma być równowartość mieszkania i że to pozwany miałby dokonać wyboru świadczenia, gdyż tylko on mógłby mieć rozeznanie, czy spłata jest możliwa czy nie.

Rozpatrując apelację syna, sąd apelacyjny powziął wątpliwość, czy w ogóle ważny jest zapis testamentowy sformułowany alternatywnie. Część autorów uważa, że nie, że testament musi jednoznacznie wskazywać przedmiot zapisu, inaczej jest nieważny. Wybór nie należy do zapisobiorcy, osoby obciążonej czy sądu. Zdaniem SA możliwa jest obrona stanowiska odmiennego, że można zastosować ogólne przepisy o wykonaniu zobowiązań przemiennych, i skoro testament nie mówi, do kogo należy wybór, prawo to mogłoby przysługiwać w pierwszej kolejności dłużnikowi (tu: synowi).

O rozstrzygnięcie tej kwestii zwrócił się do SN gdański Sąd Apelacyjny (sygnatura akt III CZP 40/14).

Zgodnie z art. 968 kodeksu cywilnego spadkodawca może w testamencie zobowiązać spadkobiercę do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby. Czy mogą to być różne świadczenia wskazane alternatywnie i do której strony należy wybór przedmiotu świadczenia?

Pozostało 85% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów