Koronawirus. Eksperci o głosowaniu listownym: niekonstytucyjne i niewykonalne

Szanse wdrożenia tego nieoczekiwanie zgłoszonego przez PiS projektu są niewielkie, gdyż patrząc na tryb uchwalania zmian w Sejmie i Senacie, wymagałoby to zgody kilku senatorów z opozycji i karkołomnych ekspresowych starań organizacyjnych, a czasu jest bardzo mało.

Serial z ordynacją, tor z terminami

Uchwaloną przed kilkoma dniami, przy sprzeciwie opozycji (i licznych prawników), nowelę prawa wyborczego rozszerzającą stosowanie obecnie wyjątkowego (bo tylko dla osób niepełnosprawnych) korespondencyjnego głosowania na osoby zakażone koronawirusem i powyżej 60 lat PiS chce rozszerzyć na wszystkich obywateli i zrezygnować z głosowania klasycznego przy urnach.

Od wtorku w Sejmie jest projekt, który ma rozszerzyć głosowanie korespondencyjne w tegorocznych wyborach prezydenckich na wszystkich uprawnionych, ale zostawia im wybór, czy z niego skorzystają, czy pójdą do lokalu. Teraz mowa jest o tym, by było tylko korespondencyjne głosowanie. Sejm ma się zająć tą zmianą w piątek 3 kwietnia.

– Poważnie dyskutujemy, czy wzorem bawarskim, gdzie w ostatnich dniach odbyły się wybory lokalne wyłącznie korespondencyjnie, nie zorganizować w taki sposób wyborów w Polsce, gdyż byłyby one już zupełnie bezpiecznie – ogłosił wicepremier Jacek Sasin mający nadzór nad Pocztą, która w przedsięwzięciu odegrałaby dużą rolę logistyczną.

Czytaj także:

Aaa... kartę do głosowania kupię

Głosowanie listowne można wprowadzić kilka dni przed wyborami

O ile opór Senatu PiS może przegłosować w Sejmie, gdzie ma wystarczającą większość (pokazała to pierwsza nowela), o tyle trudniejsze będą terminy legislacyjne. Senat ma bowiem 30 dni na zajęcie stanowiska, więc nawet gdyby Sejm uchwalił nowelę ekspresowo (z wykorzystaniem zdalnego głosowania) 3 kwietnia, to ma zagwarantowane, że dopiero ok. 5 maja mógłby przełamać opór Senatu, a więc na tydzień przed wyborami. Zorganizowanie ich byłoby wtedy raczej niemożliwe, nawet gdyby strona rządowa zgromadziła komisje wyborcze i logistycznie przygotowała urzędników wyborczych oraz Pocztę Polską.

Samo głosowanie korespondencyjne stawia wymagania co do terminów, których nie da się zbytnio skrócić. Obecnie zamiar głosowania korespondencyjnego trzeba zgłosić komisarzowi wyborczemu na 15 dni przed wyborami, a osoba na kwarantannie do piątego dnia przed głosowaniem. Być może to odpadnie i tzw. pakiety wyborcze byłyby bezpośrednio doręczane na adres wyborcy. Ale trzeba jeszcze drogą formalną kopertę z kartą wyborczą zwrócić do komisji wyborczych.

Jak mówi „Rz" urzędniczka jednej z delegatur Krajowego Biura Wyborczego, w jej okręgu w poprzednich wyborach z tej formy głosowania skorzystało tylko 20 osób i zajmowało się tym dwóch urzędników wyborczych. Teraz takich głosujących byłoby kilkaset tysięcy. Za mało czasu, za mało urzędników – mówi.