Trudno uzyskać wgląd do rejestru

Zasady prowadzenia stałego rejestru określa [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=161585]ustawa z 12 kwietnia 2001 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (DzU nr 46, poz. 499 ze zm.).[/link]

Do ich prowadzenia ustawa zobowiązuje gminy, które powinny je na bieżąco aktualizować. Ponadto zgodnie z treścią art. 11 ust. 11 rejestr ten jest udostępniany, na pisemny wniosek, do wglądu w urzędzie gminy.

[srodtytul]Wystarczy pisemny wniosek[/srodtytul]

Z przytoczonych powyżej przepisów należałoby wnosić, że rejestr wyborców jest jawny. Taki wniosek wynika również z art. 15 ordynacji wyborczej do Sejmu, zgodnie z którym każdy może wnieść do wójta reklamację na nieprawidłowości w rejestrze.

W szczególności w sprawie: pominięcia wyborcy w spisie; wpisania do rejestru osoby, która nie ma prawa wybierania; niewłaściwych danych o osobach wpisanych; ujęcia w rejestrze osoby, która nie zamieszkuje stale na obszarze gminy. Oczywiste jest bowiem, że aby złożyć reklamacje dotyczące treści spisu, należy się z nim najpierw zapoznać.

[srodtytul]Udostępniamy, ale nie wszystko[/srodtytul]

Szczegółowe zasady prowadzenia stałego rejestru wyborców określają przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172564]rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 11 marca 2004 r. w sprawie rejestru wyborców oraz trybu przekazywania przez Rzeczpospolitą Polską innym państwom członkowskim Unii Europejskiej danych zawartych w tym rejestrze (DzU nr 42, poz. 388 ze zm.). [/link]

Przepisy tego rozporządzenia określają również sposób udostępniania rejestru do wglądu. Zgodnie z § 9 rozporządzenia jest on udostępniany w urzędzie gminy na pisemny wniosek zawierający dane umożliwiające ustalenie tożsamości wyborcy w rejestrze.

Co z tego przepisu wynika? To, że w sposób wyraźny ogranicza on zasady dostępu do rejestru wyborców. Nie mówi już bowiem o udostępnieniu rejestru jako całości, tylko niektórych informacji w nim podanych. Tych, których dotyczy wniosek.

Potwierdza to treść ustępu 2 § 9 rozporządzenia, zgodnie z którym udostępnienie rejestru wyborców polega na okazaniu indywidualnej karty osobowej mieszkańca, którego dotyczy wniosek, lub karty, o której mowa w § 3 ust. 3, z jednoczesnym zasłonięciem danych osobowych mieszkańców niepodanych we wniosku, lub na okazaniu w ten sam sposób karty dodatkowej rejestru wyborców i udzieleniu informacji w zakresie niezbędnym do wniesienia reklamacji, o której mowa w art. 15 ust. 1 ordynacji do Sejmu.

Jeżeli rejestr jest prowadzony w wersji elektronicznej, polega na okazaniu wydruku danych wyborcy, którego dotyczy wniosek.

[ramka][b]Przykład[/b]

W gminie Lewandów mają się odbyć wybory. Pan Józef postanowił sprawdzić, czy rejestr wyborców został zaktualizowany od czasu przeprowadzenia wyborów poprzednich (cztery lata wcześniej). Chciał się dowiedzieć, czy nie figurują w nim osoby zmarłe. Udał się w tym celu do urzędu i złożył wniosek o udostępnienie całego rejestru.

Urzędnik odmówił mu dostępu, ponieważ wniosek pana Józefa nie spełniał kryteriów określonych w rozporządzeniu. Aby wniosek mógł zostać przyjęty, pan Józef powinien najpierw zebrać imiona i nazwiska wszystkich mieszkańców gminy, którzy zmarli w ciągu ostatnich czterech lat, i wpisać je do wniosku o udostępnienie ich danych z rejestru.

Jeżeli się okaże, że te osoby nadal figurują w spisie, to pan Józef będzie mógł złożyć reklamację w sprawie nieaktualnych danych w rejestrze.[/ramka]

[srodtytul]Dane osobowe[/srodtytul]

Zaznaczyć w tym miejscu trzeba, że wniosek pana Józefa dotyczący innych niż jego wymienionych w nim danych również może zostać odrzucony. Jak bowiem stwierdziło katowickie samorządowe kolegium orzekające, użyte w ordynacji wyborczej w art. 15 określenie każdy może wnieść reklamację na nieprawidłowości zawarte w rejestrze wyborców, nie może stanowić podstawy do żądania udostępnienia do wglądu indywidualnych kart osobowych wszystkich wyborców lub żądania udostępnienia rejestru wyborców w formie wydruku całości ewidencji prowadzonej w formie elektronicznej.