Zadłużenie samorządów sięga już 40 mld zł

Na tak dużą dynamikę wzrostu zadłużenia wskazują eksperci i dane Narodowego Banku Polskiego. Według NBP zadłużenie instytucji samorządowych w krajowych bankach wynosiło na koniec roku ponad 29 mld zł. To wzrost o ponad 42 proc. w stosunku do 2008 r. Najwięcej, bo aż o 4,3 mld zł, wzrosło w grudniu.

[wyimek][srodtytul]29 mld zł[/srodtytul] wyniosło według NBP w 2009 roku zadłużenie samorządów wobec krajowych banków[/wyimek]

– Całkowite zadłużenie samorządów na koniec III kw. 2009 r. wyniosło 32 mld zł. Spodziewamy się, że na koniec 2009 r. wzrosło do ok. 40 mld zł – mówi Robert Sochacki, wiceprezes BGK. Kwota ta jest wyższa od podawanej przez NBP, gdyż samorządy coraz chętniej zadłużały się także poprzez emisję obligacji oraz w instytucjach międzynarodowych, np. Europejskim Banku Inwestycyjnym.

– To w znacznym stopniu efekt uruchamiania inwestycji współfinansowanych z funduszy unijnych. Potrzebny jest do nich wkład własny – tłumaczy Danuta Kamińska, skarbnik Katowic i szefowa komisji skarbników Unii Metropolii Polskich. Nie bez znaczenia były też niższe niż planowano wpływy z podatków.

Skarbnicy są blokowani jednak w decyzjach m.in. wskaźnikami poziomu zadłużenia. – U części samorządów ograniczenie zadłużenia w postaci 60 proc. dochodów będzie czynnikiem hamującym wzrost – twierdzi Hanna Hawlik z Departamentu Korporacyjnych Produktów Kredytowych w ING Banku Śląskim. Nowy wskaźnik oparty na nadwyżce operacyjnej wejdzie w życie dopiero od 2014 r. Da on możliwość większego zadłużania się tym samorządom, które mają lepszą zdolność kredytową.

Przeważać będą nadal kredyty, o które wciąż samorządom nie jest trudno. Jednak szukają one też nowych produktów finansowych. Coraz częściej próbują wykorzystywać w przetargach cesję wierzytelności, choć stanowczo sprzeciwia się temu coraz więcej Regionalnych Izb Obrachunkowych. Rozważają też projekty w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.

– Ten, kto opracuje sposób finansowania ograniczający dalsze obciążanie budżetu gminy, będzie miał bardzo duże możliwości na rynku. Obecnie taki sposób finansowania projektów gminnych zdarza się sporadycznie – uważa Robert Sochacki. Jego zdaniem rozwiązaniem może być project finance. To metoda finansowania m.in. infrastruktury i zadań publicznych obciążająca tylko częściowo lub w ogóle wskaźniki zadłużenia samorządu. Spłata zobowiązań zabezpieczona jest na majątku spółki realizującej projekt i zależna od przepływów finansowych generowanych przez ten projekt. Przykładami mogą być inwestycje związane z Euro 2012, transportem miejskim czy wodociągami.

Są też inne propozycje. – Wykup wierzytelności jest bardzo dobrym rozwiązaniem. Tam, gdzie będzie to możliwe, inwestycje będą realizowane w formule partnerstwa publicznoprawnego – uważa Hawlik. Dodaje, że wszystko wskazuje na to, że samorządy przychylniej spojrzą na rzadziej wykorzystywane instrumenty finansowe typu leasing.

Samorządy będą interesować się też obligacjami. – Zwłaszcza przychodowymi, które są pewnymi instrumentami i równocześnie nie zwiększają zadłużenia samorządu – mówi Danuta Kamińska.

– Przed nami duże emisje miast. Będzie przynajmniej kilka, które przyciągną uwagę inwestorów i będą sięgać przynajmniej kilkuset milionów złotych – uważa Sochacki. Przy mniejszych emisjach inwestorami są głównie banki. Duże przyciągają też np. fundusze emerytalne. – Miasta zaczynają też brać pod uwagę rynek regulowany dla obligacji, czyli Catalyst – podkreśla wiceprezes BGK.

[i]Masz pytanie, wyślij e-mail do autorki [mail=a.kurowska@rp.pl]a.kurowska@rp.pl[/mail][/i]