Inwestycje województw wyniosą ok. 8,7 mld zł w 2011 r.

– Największe wyzwanie na bieżący rok stanowiło zabezpieczenie środków na inwestycje, szczególnie te realizowane z udziałem funduszy unijnych – mówi Jacek Protas, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego. – Tego typu wydatki stanowią blisko 40 proc. naszego budżetu.

Sejmiki kończą właśnie prace nad budżetami na 2011 r. Część już przyjęła odpowiednie uchwały, część zamierza to zrobić w najbliższych dniach. Z informacji zebranych przez „Rz” wynika, że w sumie dochody 16 samorządów wojewódzkich wyniosą ok. 15,9 mld zł i będą o 11 proc. wyższe niż w 2010 r. Wydatki ogółem to ok. 18,5 mld zł (wzrost o 11 proc.), z czego prawie połowa – 8,7 mld zł – ma zostać przeznaczona na inwestycje.

[srodtytul]Najwięcej z Unii na drogi i koleje[/srodtytul]

Poziom zaplanowanych inwestycji jest kolejny rok bardzo wysoki, co wynika z intensywnego wykorzystania unijnej pomocy. Wśród tegorocznych projektów dominują te związane z transportem – drogi, koleje. Ale jako priorytetowe marszałkowie coraz częściej wskazują także te dotyczące rozwoju społeczeństwa informacyjnego czy ochrony zdrowia.

W województwie mazowieckim, gdzie poziom inwestycji będzie najwyższy, najistotniejsze przedsięwzięcia to m.in. stworzenie zintegrowanych baz wiedzy o Mazowszu (107 mln zł) oraz Internet dla Mazowsza (129 mln zł). W sumie województwo planuje wydać ok. 1,2 mld zł.

– Rozpoczynamy budowę nowego szpitala wojewódzkiego, ruszy też regionalna platforma informacyjna dla mieszkańców i samorządów e-Dolny Śląsk – wylicza Elżbieta Berezowska, skarbnik woj. dolnośląskiego (w sumie inwestycje w tym regionie przekroczą 870 mln zł). Szpitale przebudowuje, rozbudowuje i modernizuje się też w woj. łódzkim, wielkopolskim, pomorskim czy kujawsko-pomorskim. Województwo kujawsko-pomorskie na budowę społeczeństwa informacyjnego wyda zaś ponad 83 mln zł.

[srodtytul]Skok inwestycji na Lubelszczyźnie[/srodtytul]

Województwo lubelskie za priorytetowe uznało projekt modernizacji Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej (84 mln zł w 2011 r.) oraz Wrota Lubelszczyzny –Informatyzacja Administracji (42 mln zł). W sumie inwestycje wyniosą w tym regionie ok. 650 mln zł, co oznacza wzrost aż o 118 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania planu na 2010 r. Tak wysoki wzrost to wynik rozpoczęcia nowych dużych projektów, ale także przesunięcia na ten rok terminu zakończenia robót, głównie drogowych.

Mimo śmiałych planów inwestycyjnych samorządowcy przyznają, że będzie to kolejny trudny, pełen wyzwań rok. – W budżecie na 2011 r. musieliśmy zagwarantować środki zarówno na sfinansowanie obowiązkowych zadań własnych i zleconych, jak i uwzględnić realizację jak największej liczby inwestycji. Było to trudne, jeżeli weźmiemy pod uwagę niższy poziom subwencji dla województwa w porównaniu z ubiegłym rokiem – informuje Katarzyna Redas-Bartosik z lubelskiego urzędu wojewódzkiego.

[srodtytul]Niższe subwencje[/srodtytul]

W sumie subwencje dla wszystkich województw będą o ok. 450 mln zł niższe (16 proc.) niż w 2010 r. To wynik zmian w tzw. janosikowym – systemie zbierania pieniędzy od bardziej zamożnych regionów i przekazywania ich tym biedniejszym.

W województwie warmińsko-mazurskim subwencje będą mniejsze o 29,8 mln zł (ok. 15 proc.). – Oznacza to konieczność zmniejszenia wydatków bieżących o 5 proc. – mówi Jacek Protas, marszałek województwa. – Dla nas subwencja ogólna będzie o 18,5 mln zł mniejsza, czyli o 28,77 proc. – wylicza Katarzyna Ziółkowska, zastępca dyrektora departamentu budżetu i finansów świętokrzyskiego urzędu.

Większość regionów zwiększa wydatki inwestycyjne, ale są i takie, w których będą one mniejsze niż w 2010 r. Zwykle wynika to z harmonogramu większych projektów współfinansowanych z UE. Ale nie zawsze. – Musieliśmy znacznie obniżyć poziom inwestycji finansowanych ze środków własnych, w tym drogowych, w związku z koniecznością ograniczenia tempa wzrostu poziomu zadłużenia województwa – wyjaśnia Stanisław Mazur, dyrektor departamentu finansów woj. opolskiego. Tam plany inwestycyjne to ok. 250 mln zł, czyli o 15 proc. mniej niż w 2010 roku, a wydatki bieżące (bez oświaty) zostaną obcięte o 5 proc.

Mocno inwestycje ogranicza też Śląsk (o ok. 30 proc.). – Ma to związek z mniejszymi dotacjami od państwa. Brak dotacji z budżetu centralnego na zadaszenie Stadionu Śląskiego to spadek dochodów o 110 mln zł, a na realizację Drogowej Trasy Średnicowej – o ok. 95 mln zł – wyjaśnia Aleksandra Marzyńska, rzecznik województwa śląskiego.

[ramka][srodtytul]Wysokie zadłużenie województw[/srodtytul]

Na koniec 2011 r. skumulowane zadłużenie 15 samorządów wojewódzkich (bez woj. lubelskiego) ma sięgnąć 6,4 mld zł – wynika z informacji zebranych przez małopolski urząd marszałkowski. Będzie ono stanowić ok. 43 proc. planowanych na ten rok dochodów. Jeszcze na koniec III kw. 2010 r. zadłużenie województw – jak podaje resort finansów – wynosiło ok. 3,5 mld zł, czyli ok. 27 proc. dochodów. Największy dług ma największe Mazowsze. Na koniec tego roku zadłużenie może wzrosnąć do 1,5 mld zł, czyli 52,8 proc. Sporo do spłacenia ma również Dolny Śląsk – 650 mln zł (46 proc. dochodów). Najmniej – woj. podlaskie – 66 mln zł. Wskaźnik zadłużenia najwyższy może okazać się jednak m.in. w woj. podkarpackim – ok. 60 proc. Długi samorządów nie mogą przekroczyć 60 proc. rocznych dochodów, a obsługa długu – 15 proc. dochodów.

Zdaniem ministra finansów samorządy zadłużają się w ostatnich latach zbyt szybko. Ich chęć do sięgania po kredyt na finansowanie inwestycji ma się nawet przyczynić do zwiększania ryzyka przekroczenia konstytucyjnych limitów zadłużania całego sektora finansów publicznych. Dlatego resort finansów stara się narzucić samorządom swego rodzaju kaganiec. Pod koniec 2010 r. rozpoczęły się prace dotyczące nowych schematów zadłużania się. Jedno z przewidywanych rozwiązań to ograniczenie rocznego deficytu samorządów do 1 proc. dochodów.[/ramka]