Oświadczenia majątkowe urzędników: kto nie musi ujawniać stanu swojego konta

Oświadczenia należy złożyć do 31 marca według stanu majątkowego na dzień 31 grudnia roku poprzedniego, czyli roku, za który składane jest oświadczenia majątkowe. Wyjątkiem od tej zasady jest obowiązek złożenia takiego oświadczenia przed objęciem stanowiska oraz w dniu jego opuszczenia.

Kto musi wykazać dochód

Obowiązek złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym dotyczy pracowników korpusu służby cywilnej (czyli pracowników tej służby zatrudnionych na podstawie mowy o pracę) oraz urzędników, czyli osób zatrudnionych na podstawie mianowania.

Zgodnie z ustawą o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne oświadczenia majątkowe składają w szczególności:

- ?członkowie korpusu służby cywilnej zajmujący stanowiska kierownicze dyrektora departamentu lub jednostki równorzędnej, jego zastępcy, naczelnika wydziału,

- ?członkowie korpusu służby cywilnej zajmujący stanowiska równorzędne pod względem płacowym ze stanowiskami wymienionymi wyżej, czyli co najmniej równorzędne ze stanowiskiem naczelnika,

- ?urzędnicy służby cywilnej bez względu na zajmujące  stanowiska.

W starostwach i w gminach

W przypadku pracowników zatrudnionych w jednostkach samorządowych (tj. w urzędach gmin, starostwach powiatowych, w urzędach marszałkowskich) nie ma zastosowania ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne w zakresie oświadczeń majątkowych. Kwestie te reguluje ustawa o pracownikach samorządowych oraz ustawy: o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym oraz o samorządzie województwa.

Co ważne, pracownicy samorządowi, np. pracownik zatrudniony na stanowisku głównego specjalisty w urzędzie gminy,  nie mają w ogóle obowiązku składania oświadczeń majątkowych. Tylko na żądanie kierownika jednostki pracownicy zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych oraz na stanowiskach kierowniczych urzędniczych muszą złożyć oświadczenie majątkowe (art. 32 ustawy o pracownikach samorządowych). Pracownicy ci obligatoryjnie oświadczenie składają jedynie o prowadzeniu działalności gospodarczej.

Ale istnieje grupa pracowników zatrudnionych w samorządzie, dla których złożenie  oświadczenia majątkowego jest obowiązkowe. Są to: pracownicy zajmujący najważniejsze kierownicze stanowiska – mowa tu o osobach zajmujących stanowiska lub pełniących funkcje np. w gminie – wójta, zastępcy wójta, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy, o osobach zarządzających i członkach organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osobach wydających decyzje administracyjne w imieniu wójta. Analogicznie obowiązek ten mają osoby zajmujące takie same stanowiska w powiecie i w województwie.

Coroczne oświadczenie składane jest  na ostatni dzień kwietnia.

Dane, które trzeba wpisać

Wzór formularza oraz niezbędne elementy tego oświadczenia (z wyjątkiem oświadczeń pracowników samorządowych) określa ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 tej ustawy oświadczenie to powinno zawierać w szczególności informacje o posiadanych zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach prawa handlowego, a ponadto o nabytym od Skarbu Państwa lub innej państwowej osoby prawnej, lub od jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mieniu, które podlegało zbyciu w drodze przetargu.

Oświadczenie powinno również zawierać dane dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę zobowiązaną do złożenia takiego oświadczenia oraz informacje o pełnieniu funkcji w spółkach prawa handlowego lub spółdzielniach.

W formularzu należy wskazać m.in. informacje dotyczące:

- ?posiadanych mieszkań i domów (z podaniem ich powierzchni oraz tytułu prawnego do nich),

- posiadania gospodarstwa rolnego, jak również innych działek i placów,

- środków pieniężnych zgromadzonych zarówno w walucie polskiej, jak i obcej,

- ?informacji o posiadanym mieniu ruchomym o wartości powyżej 10 000 zł; w przypadku samochodu trzeba określić markę, model i rok produkcji;

- ?zaciągniętych zobowiązań ?pieniężnych, kredytów, pożyczek powyżej 10 000 zł, ze wskazaniem warunków, na jakich zostały udzielone – ich wysokość, wobec kogo i w związku z jakim zdarzeniem zostały zaciągnięte.

Ponadto w przypadku pełnienia funkcji np. w zarządzie lub radzie nadzorczej należy wskazać dochód, jaki został z tego tytułu osiągnięty, oraz wszelkie inne informacje dotyczące stanu majątkowego i dochodów, jakie uzyskane zostały w danym roku kalendarzowym.

Zakres oświadczenia składanego przez samorządowców jest analogiczny jak w przypadku służby cywilnej i dotyczy m.in. informacji o: zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach handlowych oraz o nabyciu od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu terytorialnego, ich związków lub od komunalnej osoby prawnej mienia, które podlegało zbyciu w drodze przetargu. Jednak do swoich oświadczeń majątkowych samorządowcy dołączają kopię zeznania podatkowego za rok składania oświadczenia majątkowego.

Wspólnota małżeńska ?i majątek odrębny

Ujawnieniu podlegają składniki mienia wchodzące w skład majątku odrębnego lub objętego małżeńską wspólnotą majątkową. Zakres pojęcia majątku odrębnego oraz majątku wspólnego określa kodeks rodzinny i opiekuńczy (art. 31 i art. 33). Warto pamiętać, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Do majątku wspólnego należą w szczególności pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków; dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków; środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1)  ?przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2) ?przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3)  ?prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4) ?przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5) ?prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6) ?przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

7) ?wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8) ?przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;