Kończący aktywność zawodową nie odchodzą z pustymi rękami

Zasadniczo zatrudnionym w sektorze prywatnym tracącym posady w związku z przejściem na emeryturę przysługuje odprawa na poziomie miesięcznego wynagrodzenia liczonego jak ekwiwalent pieniężny za urlop. Wynika tak z art. 92[sup]1[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=180AC77D73A8452EB2D354618DBA06C5?id=76037]kodeksu pracy.[/link]

Pracodawcy ze sfery budżetowej są jednak bardziej hojni. I tak samorządowcom i urzędnikom państwowym uiszczają w tych okolicznościach:

- dwa wynagrodzenia miesięczne po 10 latach pracy,

- trzy wynagrodzenia miesięczne po 15 latach,

- sześć wynagrodzeń miesięcznych po 20 latach.

Te lata pracy mierzymy ogólnym stażem zatrudnienia, wliczając zakończone okresy pracy oraz inne okresy, tzw. pozapracownicze uwzględniane na poczet świadczeń na mocy odrębnych przepisów.

Członkowie korpusu SC dostają ostatniego dnia zatrudnienia na ogół trzy wynagrodzenia miesięczne lub dwa razy więcej, po 20 latach pracy w SC. Staż warunkujący przyznanie odprawy emerytalnej i tym razem szacujemy w opisany sposób, wykluczając jednak dawne okresy zatrudnienia w partii komunistycznej i organach bezpieczeństwa państwa.

Nauczyciele kończący aktywność zawodową otrzymują standardowo odprawę emerytalną na poziomie dwóch wynagrodzeń miesięcznych pobieranych ostatnio w szkole będącej podstawowym miejscem pracy lub trzech wynagrodzeń miesięcznych, po 20 latach pracy. Chodzi tu wprawdzie o staż łączny, ale przebyty jedynie w placówkach oświatowych.

Nauczyciele akademiccy mają prawo w takiej sytuacji do trzech wynagrodzeń miesięcznych bez względu na staż pracy.

Zatrudnieni w samodzielnym publicznym zakładzie opieki zdrowotnej nie mogą wprawdzie stracić etatu z powodu emerytury, ale uzyskują więcej pieniędzy w dniu ustania zatrudnienia w związku z przejściem na to świadczenie. I tak:

- gdy pracują krócej niż 15 lat, jest to jedno wynagrodzenie miesięczne,

- po 15 latach – dwa wynagrodzenia miesięczne,

- po 20 latach – trzy wynagrodzenia miesięczne.

Zasady ustalania stażu regulują pracodawcy w przepisach zakładowych, np. układzie zbiorowym lub regulaminie płacowym.

Ta zasada dotyczy również osób zatrudnionych w takich instytucjach kultury, jak teatr, operetka, filharmonia, orkiestra oraz zespół pieśni i tańca. Wprawdzie przepisy ich dotyczące nie pozwalają na ich zwolnienie ze względu na pobieranie emerytury, ale przyznają wyższe odprawy i to uzależnione od ogólnego stażu pracy. Wynika tak z § 6[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=71791] rozporządzenia ministra kultury i sztuki z 31 marca 1992 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników niektórych instytucji kultury (DzU nr 35, poz. 151)[/link]. Przysługuje im za pracę:

- krótszą niż 15 lat – miesięczne wynagrodzenie,

- przynajmniej 15 lat – dwumiesięczne,