W Oświęcimiu wybory samorządowe wygrał Jacek Grosser, który ze względów zdrowotnych do tej pory nie złożył ślubowania. Miastem rządzi więc wciąż jego poprzednik. Wszystko zgodnie z prawem. Jak bowiem stanowi art. 29 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, po upływie kadencji wójt (prezydent, burmistrz) pełni swoją funkcję do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego. Objęcie obowiązków następuje z chwilą złożenia wobec rady gminy ślubowania (art. 29a ust. 1).
– Prezydent nie złożył ślubowania z usprawiedliwionej przyczyny, nie ma więc powodu, aby sytuację tę traktować jako odmowę jego złożenia –wyjaśnia prof. Andrzej Szewc z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. – Aby dopełnić formalności, przewodniczący rady może zwołać sesję tam, gdzie chory przebywa, np. w szpitalu – dodaje.
Złożenie ślubowania przez prezydenta przebywającego w szpitalu będzie miało ten skutek, że obowiązki prezydenta miasta przestanie pełnić ten, który wybory przegrał. Przejmie je osoba wyznaczona przez premiera. Chory prezydent nie może bowiem – przebywając na zwolnieniu lekarskim – powołać i wyznaczyć pierwszego zastępcy.
Rozwiązaniem sytuacji mogą być przedterminowe wybory. Aby je jednak przeprowadzić, konieczne jest stwierdzenie, że mandat chorego prezydenta wygasł. I tutaj natykamy się na problem. Ani ustawa o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza, prezydenta miasta, ani gminna ustawa ustrojowa nie przewidują bowiem jako przyczyny wygaśnięcia mandatu długotrwałej choroby.
– Gmina, będąc pracodawcą, nie może wystąpić z wnioskiem ani do lekarza orzecznika, ani do ZUS w celu stwierdzenia długotrwałej niezdolności do pracy – wyjaśnia Katarzyna Dulewicz, partner w kancelarii CMS Cameron McKenna Dariusz Greszta Spółka Komandytowa. – Na badania lekarskie w celu orzeczenia takiej niezdolności może skierować pracownika jedynie ZUS. Zgodnie z art. 116 ustawy o emeryturach i rentach z FUS z odpowiednim wnioskiem do ZUS występuje tylko pracownik. Może to zrobić przez pełnomocnika, ale nigdy wbrew swojej woli. Artykuł 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o bezpośrednim wyborze nie znajdzie w omawianym przypadku zastosowania.
