Wypłatę zasiłków stałych sfinansuje państwo

Projekt ustawy okołobudżetowej na 2012 r. przewiduje, że gminy będą otrzymywać dotację na wypłatę zasiłków stałych oraz na opłacanie składek na ubezpieczenia zdrowotne osób uprawnionych do tych zasiłków. Dotacja ma wynieść 100 proc. kosztów wykonania tych zadań. Nowe przepisy będą miały duży wpływ na finanse samorządów. Czego dotyczy problem?

Zadania własne

Od 1 sierpnia 2009 r. wypłata zasiłków stałych – na mocy ustawy z 23 stycznia 2009 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w organizacji i podziale zadań administracji publicznej w województwie – stała się obowiązkowym zadaniem własnym gmin. Budżet państwa miał zapewniać środki na nią w takiej samej wysokości, jaką samorządy otrzymywałyby, gdyby zadania te nadal były zlecone. Gwarantował to art. 38 tej ustawy. Wszystko zmieniło wejście w życie 1 stycznia 2010 r. ustawy o finansach publicznych.

Stargard Szczeciński musiał dopłacić 400 tys. zł do zasiłków stałych

– Przepis art. 38 ust. 2 ustawy z 23 stycznia 2009 r. określa, że gminy otrzymują z budżetu państwa dotacje ustalone zgodnie z przyjętymi w budżecie państwa zasadami określania wydatków podobnego rodzaju – mówi Dariusz Atłas, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów. – W przepisie tym została wyznaczona ogólna zasada przyznawania dotacji, która od 1 stycznia 2010 r. podlega każdorazowo korekcie na podstawie przepisu art. 128 ust. 2 ufp – dodaje.

Krzywdząca interpretacja

Oznacza to, że państwowa dotacja nie może finansować tych zadań w 100 proc., ale maksymalnie w 80 proc. Resztę pokrywają samorządy z własnych budżetów.

– Stanowisko takie potwierdzone zostało w interpretacjach ministra finansów z kwietnia 2011 r. Spowodowało, że Stargard Szczeciński musiał w tym roku dołożyć do realizacji zadań związanych z wypłatą zasiłków stałych ponad 400 tys. zł – mówi Rafał Zając, zastępca prezydenta miasta. – A wszystko przez art. 128 ust. 2 ustawy o finansach publicznych. Sprawa wypłaty zasiłków stałych unaoczniła, że z tym przepisem ustawy o finansach publicznych jest generalny problem. Dlatego nasza rada podjęła uchwałę o wystąpieniu do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie jego zgodności z konstytucją – dodaje.

Również zarząd Śląskiego Związku Gmin i Powiatów uważa, że wypłata zasiłków stałych i składek na ubezpieczenie zdrowotne to zadania, które państwo powinno finansować w 100 proc.

Ostatecznie, z korzyścią dla samorządów, problem ma rozwiązać projekt ustawy okołobudżetowej (patrz ramka).

Gminy nie będą dopłacać

Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej przewiduje w art. 16 zmianę art. 38 ust. 3 ustawy z 23 stycznia 2009 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w organizacji i podziale zadań administracji publicznej w województwie. Zgodnie z jego nowym brzmieniem do dotacji udzielanych z budżetu państwa na wypłatę zasiłków stałych i składek na ubezpieczenie zdrowotne opłacanych za osoby uprawnione do tych świadczeń nie stosuje się ani art. 115 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, ani art. 128 ust. 2 ustawy o finansach publicznych. Oznacza to, że państwowe dotacje na realizację tych zadań będą wynosiły 100 proc. ich kosztów. Gminy nie będą zatem do nich dopłacać.

Czytaj także w serwisie:

Samorząd