Radny, który był przeciwny podjęciu uchwały przez radę gminy, zamierza zaskarżyć tę uchwałę. Chce powołać się przy tym na to, że może ona w przyszłości naruszyć jego osobisty interes prawny, a także na to, że zaskarżenie tej uchwały leży w interesie mieszkańców gminy. Czy takie argumenty wystarczą do przyznania mu legitymacji do wniesienia skargi?
Czytaj także: Skarga na uchwałę rady gminy a interes prawny
Nie.
Zgodnie z art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem, podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć tę uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Skargę można wnieść w imieniu własnym lub reprezentując grupę mieszkańców gminy, którzy wyrażą na to pisemną zgodę (art. 101 ust. 2a u.s.g.). Podkreśla się jednak, że prawo do wniesienia skargi musi wiązać się z ustaleniem, że istnieje realny związek między zaskarżoną uchwałą a indywidualną sytuacją prawną skarżących. Osoba wnosząca skargę musi wykazać, że na skutek podjęcia danej uchwały doszło do naruszenia konkretnego i aktualnego, chronionego prawem interesu lub uprawnienia tej osoby oraz wskazać naruszenie przez organ gminy konkretnego przepisu prawa materialnego, wpływającego negatywnie na sytuację prawną skarżącego (por. m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 24 kwietnia 2019 r., sygn. II SA/Gd 784/18, LEX nr 2655923). Aktualność interesu prawnego oznacza, że już w dacie wejścia w życie zaskarżonego aktu ten interes obiektywnie istnieje. Nie może to być interes przewidywany dopiero w przyszłości (por. np. wyrok NSA z 22 lipca 2008 r., sygn. I OSK 277/08, LEX nr 490092). W orzecznictwie przeważa także pogląd, że sama przynależność do wspólnoty gminnej nie jest źródłem interesu prawnego, którego naruszenie uzasadnia wniesienie skargi na podstawie art. 101 ust. 1 u.s.g. Samo pozostawanie członkiem wspólnoty gminnej nie kształtuje bezpośrednio sytuacji prawnej danej osoby, w związku z czym uchwała lub zarządzenie organu gminy nie mogą naruszać jej interesu prawnego, który miałby swoje źródło w tym członkostwie (wyrok NSA z 1 marca 2005 r., sygn. OSK 1437/04, LEX nr 151236). Radny nie może więc zaskarżyć uchwały uzasadniając to tym, że działa w interesie mieszkańców gminy, bez wykazania, że dana uchwała narusza jego rzeczywisty, indywidualny interes prawny. Także ewentualny przyszły wpływ uchwały na osobistą sytuację radnego nie powoduje przyznania mu legitymacji procesowej w danej sprawie (por. wyrok WSA w Szczecinie z 10 maja 2012 r., sygn. I SA/Sz 213/12, LEX nr 1166121). Zaskarżenia uchwały rady gminy może dokonać prokurator bądź Rzecznik Praw Obywatelskich, jeżeli - według ich oceny - wymaga tego ochrona praworządności lub praw człowieka i obywatela (por. art. 8 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). Legalność uchwały kontroluje także organ nadzoru (wojewoda bądź regionalna izba obrachunkowa) w ramach rozstrzygnięcia nadzorczego (por. art. 90-94 u.s.g.).
Autorka jest radcą prawnym
Podstawa prawna: art. 101 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 506)
