Rada ma pilnować, by wójt nie trwonił budżetu

Tak wynika z wydanego 29 stycznia 2014 r. wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygnatura akt: I OSK 2606/13).

– Art. 4 ust. 5 ustawy o przekształcaniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności przyznaje radzie gminy kontrolę nad decyzjami wójta (burmistrza, prezydenta miasta), które mogą uszczuplić dochody budżetu – uzasadniał Przemysław Szustakiewicz, sędzia sprawozdawca. – Dlatego zgoda na zmianę oprocentowania rat opłaty jest wyrażana indywidualnie, a nie generalnie dla wszystkich – wyjaśniał sędzia.

Zgoda raz na zawsze

Tryb przekształcania prawa użytkowania wieczystego we własność nieruchomości reguluje ustawa z 29 lipca 2005 r. (DzU nr 175, poz. 1459 ze zm.). Zgodnie z jej art. 4 ust. 1 osoba, na rzecz której przekształcenie nastąpiło, jest obowiązana do uiszczenia dotychczasowemu właścicielowi (będzie to Skarb Państwa albo jednostka samorządu terytorialnego) opłaty. Opłatę tę rozkłada się na wniosek użytkownika wieczystego na raty, na czas nie krótszy niż 10 lat i nie dłuższy niż lat 20. Rozłożona na raty część opłaty podlega oprocentowaniu przy zastosowaniu stopy procentowej równej stopie redyskonta weksli stosowanej przez Narodowy Bank Polski.

Natomiast z art. 4 ust. 5 ustawy wynika możliwość zastosowania innej niż ustawowa stopy oprocentowania rozłożonej na raty opłaty.

Rada miasta Gliwice uchwałą z 20 grudnia 2012 r. ustaliła, że rozłożona na raty część opłaty za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości we własność będzie pobierać odsetki ustawowe, określane na podstawie przepisów kodeksu cywilnego (art. 359 § 3). Uchwałę tę zakwestionował wojewoda śląski.

– Art. 4 ust. 5 ustawy przyznaje radzie gminy jedynie uprawnienie do wyrażenia zgody (bądź też nie) na zastosowanie przez organ wykonawczy proponowanego przez niego, umownego (innego niż narzucony przez ustawodawcę), oprocentowania rat – tłumaczy Iwona Andruszkiewicz, zastępca dyrektora Wydziału Prawnego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Spór przed WSA

To rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody śląskiego (sygn. akt NPII.4131.1.71.2013) miasto zaskarżyło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. Ten zaś, wyrokiem z 7 czerwca 2013 r., sporną kwestię, czy podjęta na podstawie art. 4 ust. 5 ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności może mieć charakter generalny, czy też nie, rozstrzygnął na korzyść miasta.

– Nie sposób zgodzić się z twierdzeniami wojewody, że uchwała w sprawie zastosowania innej stopy procentowej zawsze powinna mieć indywidualny charakter i dotyczyć konkretnej sprawy – argumentował Piotr Bordo, sędzia sprawozdawca w sprawie. – Uchwała taka może mieć też charakter ogólny, tzn. dotyczyć wszystkich nieruchomości – wyjaśniał sędzia.

Rację ma wojewoda

Sąd zaznaczył jednocześnie, że możliwość wielokrotnego stosowania takiej uchwały nie nadaje jej charakteru aktu prawa miejscowego (sygn. II SA/Gl 792/13).

Skargę kasacyjną na to orzeczenie wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego wojewoda śląski. NSA wyrok WSA uchylił.

– Zaskarżony wyrok jest niezgodny z przepisami prawa – uzasadniał sędzia Przemysław Szustakiewicz. – Sąd nie wziął pod uwagę, że przepis upoważniający do rozstrzygania spraw indywidualnych nie może być jednocześnie podstawą do wydawania aktów o charakterze generalnym – wyjaśniał sędzia.