Reklama

Urzędnicze pisma: „Rz” wyjaśnia wątpliwości

Publikacja: 10.12.2013 02:05

Kiedy „nie" piszemy osobno

• Chciałabym dowiedzieć się o pisownię „nie" (razem czy osobno) w następujących zdaniach: Przedsiębiorca nie będący osobą fizyczną podejmuje działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców; Osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą.

Cząstkę „nie" z imiesłowami czasownikowymi piszemy łącznie, w tych przypadkach zatem: niebędący, niebędąca. Tak samo napiszemy: nierokujący, niewchodząca, nienawiązujący. Czasami dopuszczalne jest jednak stosowanie pisowni rozdzielnej, np. nie leżący, ale siedzący. Warto jednak dodać, że internetowa wersja „Słownika ortograficznego" PWN – na bieżąco uaktualniana –  wszystkie zaprzeczone imiesłowy przymiotnikowe podaje w pisowni łącznej.

Zbędne dwuznaczności

• Czy w dokumencie urzędowym prawidłowy jest zapis „miesiąc styczeń"? Według mnie wiadomo, że grudzień czy styczeń są miesiącami, więc bez sensu jest pisanie, że coś wydarzy się w miesiącu styczniu.

Zgadza się. Nazw miesięcy zarówno w tekstach urzędowych, jak i w innego rodzaju tekstach, nie powinno się poprzedzać wyrazem „miesiąc". Jest to zbyteczne, ponieważ nie są one dwuznaczne. Tak samo nie należy pisać, że coś wydarzyło się dnia np. 1 sierpnia, wystarczy po prostu 1 sierpnia.

Posiadać i mieć

• Moje pytanie dotyczy zwrotów „mieć" i „posiadać". Zauważyłam, że „posiadać" używane jest nagminnie w pismach urzędowych, wtedy wydają się one bardziej mądre, profesjonalne. Ja również go używam, aby nie wyłamywać się z panującego trendu.

Reklama
Reklama

Wyraz „posiadać" znaczy „mieć coś na własność, być właścicielem czegoś" („Nowy słownik poprawnej polszczyzny" PWN pod red. A. Markowskiego) i używa się go w odniesieniu do rzeczy materialnych o znacznej wartości. Powiemy zatem: Firma posiada znaczny kapitał majątkowy. Nie możemy natomiast posiadać nowej fryzury czy problemu.  Warto się wyłamać i używać zwrotów zgodnie z ich znaczeniem.

Odmiana nazwisk

• Czy konieczna jest odmiana nazwisk? Czy można napisać: Wzywam panią Ewę Romanowska?

Nie. Polszczyzna jest językiem fleksyjnym, dlatego nazwiska powinniśmy bezwzględnie odmieniać. Napiszemy: Wzywam panią Ewę Romanowską. Jeżeli obawiamy się, że na podstawie odmienionego nazwiska ktoś będzie miał kłopot z odtworzeniem jego formy podstawowej, zaleca się tak zbudować tekst, aby wymuszał on użycie formy w mianowniku. Wyjątkiem są jedynie słabo przyswojone nazwiska obce. Możemy pozostawić je nieodmienione w połączeniu z odmienionym imieniem.

Kiedy „nie" piszemy osobno

• Chciałabym dowiedzieć się o pisownię „nie" (razem czy osobno) w następujących zdaniach: Przedsiębiorca nie będący osobą fizyczną podejmuje działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców; Osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą.

Pozostało jeszcze 88% artykułu
Reklama
Samorząd i administracja
Znamy wyniki egzaminu na urzędnika mianowanego. „Przełamaliśmy barierę niemożności"
Prawo w Polsce
Czy można zagrodzić jezioro? Wody Polskie wyjaśniają
Prawo dla Ciebie
Zamieszanie z hybrydowym manicure. Klienci zestresowani. Eksperci wyjaśniają
Za granicą
Ryanair nie poleci do Hiszpanii? Szykuje się strajk pracowników. Jest stanowisko przewoźnika
Prawo drogowe
Będzie podwyżka opłat za badania techniczne aut. Wiceminister podał kwotę
Reklama
Reklama