Prezes sądu z konkursu, a nie ze wskazania ministra sprawiedliwości

Po odwołaniu Ryszarda Milewskiego z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Gdańsku  powrócił temat  prezesów w sądach i wpływu  ministra sprawiedliwości na wybór na to stanowisko wygodnych dla siebie ludzi. Dziś to właśnie on przedstawia kandydata na prezesa, a zgromadzenie ogólne danego sądu może go tylko przyjąć lub odrzucić. Nigdy jednak nie ma pewności, kto będzie kolejnym kandydatem.

– Czas to zmienić – potwierdza Patrycja Loose, rzeczniczka MS.

Wczoraj o wyjściu z impasu w sprawie wyboru prezesów Jarosław Gowin  dyskutował ze Stowarzyszeniem Sędziów Polskich Iustitia. Wygląda na to, że proponowany przez niego konkurs na stanowisko prezesa ma poparcie wśród sędziów.

Minister bez wpływu

– Wprowadzenie procedury konkursowej na stanowisko prezesa sądu; powierzenie jej Krajowej Radzie Sądownictwa i powołanie prezesa  przez ministra sprawiedliwości lub pierwszego prezesa Sądu Najwyższego – to wstępne pomysły  na zmiany w ustawie o ustroju sądów powszechnych.

Co na to sędziowie? Nasi rozmówcy są zgodni co do jednego: dzisiejszy mechanizm wyboru prezesa jest zły i każdy inny będzie lepszy. Nieoficjalnie sędziowie mówią, że kandydat, którego dziś przedstawia ostatecznie minister, to jest polecany przez ustępującego prezesa tzw. zaufany człowiek. I to właśnie on zyskuje akceptację ministra.

– Konkursy jak najbardziej tak – mówi Maciej Strączyński, prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia. – Ale diabeł tkwi w szczegółach. Najważniejsze w propozycji konkursowej jest to, kto będzie wchodził w skład takiej komisji.

– Jakie gremium zdecyduje o wyborze najlepszego kandydata na prezesa?  Czy będą to sędziowie, urzędnicy Ministerstwa Sprawiedliwości czy jeszcze ktoś inny? – zastanawia się prezes Iustitii.  I przyznaje, że precyzyjne kryteria w takiej sytuacji są już mniej istotne. Właściwa komisja wybierze bowiem właściwego człowieka.

Pomysł środowiska

Jadąc na spotkanie z ministrem, Iustitia nie miała przygotowanej ostatecznej własnej koncepcji  na wybór prezesa.

– Rozważaliśmy np. wybór prezesa przez  wszystkich sędziów danego sądu, a może i sądów mu podległych – mówi „Rz" Maciej Strączyński. I dodaje, że sędziowie wysłuchają  propozycji ministra i przygotują własne.

Sędzia Irena Kamińska ze Stowarzyszenia Sędziów Themis (ono spotka się z ministrem Gowinem w tej sprawie pod koniec miesiąca) w pełni popiera konkurs na stanowisko prezesa. Uważa, że poprowadzić go powinna Krajowa Rada Sądownictwa.

– Konkurs powinien zostać rozstrzygnięty w drodze uchwały i podzielony na dwa etapy. Część pierwsza należałaby do zgromadzenia ogólnego i sędziowie danego okręgu wybraliby najlepszych kandydatów. Do części drugiej przeszliby tylko ci, którzy w głosowaniu uzyskali większość. O wyborze konkretnej osoby decydowałaby KRS – uważa.