Potrzeba dyskusji nad redefinicją trzeciej władzy

Odbudowując autorytet sądownictwa, warto znaleźć nową formułę jego działania.

Publikacja: 26.06.2023 07:06

Potrzeba dyskusji nad redefinicją trzeciej władzy

Foto: Adobe Stock

W piątek i sobotę trzy warszawskie uczelnie (Akademia Vistula, Wydział Dziennikarstwa Informacji i Bibliologii UW oraz Uczelnia Łazarskiego) zorganizowały konferencję „Lepsze prawo, lepsza Polska”. Jeden z paneli dotyczył trójpodziału władz i ustrojowych gwarancji dla judykatury.

Były prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Marek Zirk-Sadowski w liście do uczestników konferencji wskazał, iż dyskusja o pozycji władzy sądowniczej i jej roli w państwie trwa obecnie nie tylko w Polsce i jest bardzo potrzebna.

Z kolei moderujący dyskusję prof. Paweł Chmielnicki zauważył, że koncepcja trójpodziału władzy utworzona przez Monteskiusza, staje się coraz bardziej anachroniczna – nie uwzględnia bowiem choćby władzy ekonomicznej czy też płynącej z lepszego dostępu do informacji. Zwrócił również uwagę na dwa trendy w legislacji ostatnich dwóch kadencji Sejmu – z jednej strony zmniejszania stopnia ochrony strony słabszej (konsumenci, pracownicy, mniejszości) oraz wzmacniania władzy wykonawczej kosztem innych (co potwierdzają badania).

Czytaj więcej

Sejm uchwalił: łatwiej będzie można otworzyć kierunek lekarski

Doktor Bartłomiej Opaliński z Uczelni Łazarskiego zaznaczył, że do poprawy kondycji sądownictwa nie wystarczy zmiana władzy, trzeba także wprowadzić zabezpieczenia uniemożliwiające personalne naciski ze strony egzekutywy i legislatywy na sądy.

Jak stwierdził Miłosz Motyka, rzecznik prasowy PSL, obecnie rządzący nie zdają sobie sprawy, że mandat demokratyczny ma swoje granice, a obywatele nie mają poczucia, żeby któraś z trzech władz stała po ich stronie w sporze z opresyjnym państwem.

Natomiast przedstawiciel Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wskazał, że trójpodział władz nie jest wartością samą w sobie, a ma zapewnić gwarancję ochrony praw obywateli. Ci zaś nie przykładają dużej wagi do podziału instytucjonalnego, ale bardziej politycznego – czyli po której stronie sporu stoi dany organ. Podkreślił też rolę władzy sądowniczej w ochronie praw obywateli i wskazał, że mimo jej kryzysu udało się na drodze sądowej uchylić najbardziej niesprawiedliwe kary nakładane na podstawie tzw. specustaw covidowych.

To właśnie specustawy prelegenci uznali za kolejny poważny problem ostatnich kadencji, jako że nadmiernie wzmacniają one kompetencje władzy wykonawczej kosztem praw jednostki (choćby zbyt długie ograniczanie prawa do zgromadzeń pod pretekstem pandemii). Dr Magdalena Malinowska-Wójcicka, członek Polskiego Towarzystwa Legislacji, przyznała, że innym elementem tego trendu jest bardzo luźna regulacja danej kwestii w ustawie, a następnie doprecyzowanie jej przez władzę wykonawczą w rozporządzeniach.

W piątek i sobotę trzy warszawskie uczelnie (Akademia Vistula, Wydział Dziennikarstwa Informacji i Bibliologii UW oraz Uczelnia Łazarskiego) zorganizowały konferencję „Lepsze prawo, lepsza Polska”. Jeden z paneli dotyczył trójpodziału władz i ustrojowych gwarancji dla judykatury.

Były prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Marek Zirk-Sadowski w liście do uczestników konferencji wskazał, iż dyskusja o pozycji władzy sądowniczej i jej roli w państwie trwa obecnie nie tylko w Polsce i jest bardzo potrzebna.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Paliwo będzie droższe o 50 groszy na litrze, rachunki za gaz o jedną czwartą
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Podatki
Wykup samochodu z leasingu – skutki w PIT i VAT
Nieruchomości
Jak kwestionować niezgodne z prawem plany inwestycyjne sąsiada? Odpowiadamy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Nieruchomości
Wywłaszczenia pod inwestycje infrastrukturalne. Jakie mamy prawa?