Za co prezydent Andrzej Duda skarży ustawę o SN do Trybunału

Ustawa, która ma być szansą na wypełnienie kompromisu rządu z Komisją Europejską i uzyskanie wypłat z KPO, jest już w rękach Trybunału Konstytucyjnego.

Publikacja: 21.02.2023 17:00

Prezydent Andrzej Duda

Prezydent Andrzej Duda

Foto: Fotorzepa, Jakub Czermiński

Prezydent Andrzej Duda złożył wniosek o zbadanie konstytucyjności szeregu nowych przepisów.

Po pierwsze, rozszerzające test niezawisłości sędziego na dopuszczalność badania spełniania przez sędziego wymogu „ustanowienia na podstawie ustawy”, co w ocenie prezydenta podważa nieodwołane powołania sędziowskie prezydenta i nieusuwalność sędziego (art. 179 i 180 Konstytucji). Po drugie, rozszerzające legitymację do złożenia wniosku o przeprowadzenie testu na sąd orzekający - w obecnej wersji prawo to mają tylko strony postępowania.

A także usunięcie ograniczenie z obecnej ustawy o SN, że okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do podważenia orzeczenia wydanego udziałem tego sędziego lub kwestionowania jego niezawisłości i bezstronności. Prezydent kwestionuje też przyznanie sędziemu uprawnień do złożenia wniosku o wznowienie prawomocnie zakończonego postępowania w sprawach dyscyplinarnych i immunitetowych, zakresie w jakim naruszą one prawo pokrzywdzonego do naprawienia w rozsądnym terminie szkody wyrządzonej przestępstwem popełnionym przez sędziego.

Zaskarżył też przewidziane w noweli przesunięcie z SN do kompetencji NSA rozpatrywania dyscyplinarek sędziowski oraz testów. Wreszcie zbyt krótki, bo 21-dniowy okres na wejście w życie noweli.

- Charakter prawny przyjętych w ustawie rozwiązań prowadzi do istotnej zmiany ustrojowej w funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości w Polsce. Budzą one też poważne wątpliwości i zastrzeżenia nie tylko z perspektywy prezydenta RP, ale i wielu środowisk, w tym sędziowskich, zwłaszcza samego Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego - napisał w uzasadnieniu wniosku do TK prezydent.

Czytaj więcej

Prezydent skierował do Trybunału nowelizację o Sądzie Najwyższym

Co dalej?

Już zapowiadając ten wniosek prezydent wyraził nadzieję, że TK szybko go rozpatrzy, rzecz w tym, że na razie nie ma widoków na rozwiązanie sporu w samym TK czy Julia Przyłębska jest wciąż jego prezesem i czy może wyznaczać rozprawy.

Jeżeli jednak TK orzeknie niezgodność z Konstytucją poszczególnych przepisów ustawy, a nie orzeknie, że są one nierozerwalnie związane z całą ustawą, to prezydent ma dwie możliwości, że po zasięgnięciu opinii Marszałka Sejmu, podpisze ustawę z pominięciem przepisów uznanych za niekonstytucyjne, lub zwróci ustawę Sejmowi w celu usunięcia niezgodności. Były już takie przypadki, a jak wskazuje prof. Ryszard Piotrowski z UW oznacza powtórzenie procesu legislacyjnego nad ustawą z uwzględnieniem wyroku TK.

Prezydent Andrzej Duda złożył wniosek o zbadanie konstytucyjności szeregu nowych przepisów.

Po pierwsze, rozszerzające test niezawisłości sędziego na dopuszczalność badania spełniania przez sędziego wymogu „ustanowienia na podstawie ustawy”, co w ocenie prezydenta podważa nieodwołane powołania sędziowskie prezydenta i nieusuwalność sędziego (art. 179 i 180 Konstytucji). Po drugie, rozszerzające legitymację do złożenia wniosku o przeprowadzenie testu na sąd orzekający - w obecnej wersji prawo to mają tylko strony postępowania.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Paliwo będzie droższe o 50 groszy na litrze, rachunki za gaz o jedną czwartą
Praca, Emerytury i renty
Krem z filtrem, walizka i autoresponder – co o urlopie powinien wiedzieć pracownik
Podatki
Wykup samochodu z leasingu – skutki w PIT i VAT
Nieruchomości
Jak kwestionować niezgodne z prawem plany inwestycyjne sąsiada? Odpowiadamy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Nieruchomości
Wywłaszczenia pod inwestycje infrastrukturalne. Jakie mamy prawa?