Unijni sędziowie skarżą do TSUE decyzję o polskim KPO

Cztery międzynarodowe organizacje sędziowskie domagają się unieważnienia polskiego KPO. Wniosły w tej sprawie skargę do Sądu UE, który jest sądem pierwszej instancji działającym w ramach Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu - informuje Onet.

Publikacja: 28.08.2022 20:48

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen (L) oraz premier RP Mateusz Morawiecki (P)

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen (L) oraz premier RP Mateusz Morawiecki (P)

Foto: PAP/Leszek Szymański

Stowarzyszenie Europejskich Sędziów Administracyjnych (AEAJ), Europejskie Stowarzyszenie Sędziów (EAJ), Rechters voor Rechters oraz MEDEL, skierowały w niedzielę skargę przeciwko Radzie UE, która zaakceptowała zapisy o kamieniach milowych w polskim KPO dotyczące przywrócenia praworządności.  Autorzy skargi tłumaczą, że ich celem jest wyegzekwowanie od Komisji Europejskiej pełnej realizacji orzeczeń TSUE przed podjęciem decyzji o wypłacie środków unijnych dla Polski.

Wskazują w niej, że "kamienie milowe" dalece nie wystarczają do zapewnienia niezależności sądów i niezawisłości sędziowskiej oraz lekceważą orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE w tym zakresie.

Czytaj więcej

Kamienie milowe, czyli co dokładnie ma zrobić władza dla pieniędzy z KPO

"A wyroki TSUE dotyczące niezależności sądownictwa winny być wprowadzane w życie bez opóźnień i w całości. Z kolei instytucje UE nie mogą działać choćby częściowo w niezgodzie z tymi wyrokami. Decyzja Rady UE łamie tę zasadę, to jest nie realizuje pełnego i bezwarunkowego wprowadzenia wyroków TSUE w życie" – czytamy w skardze.

Onet zauważa, że najbardziej sporny punkt KPO, na który wskazują także skarżący, to  sposób przywracania sędziów skrzywdzonych przez Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego, którą w lipcu zastąpiła nowa Izba Odpowiedzialności Zawodowej.

Zgodnie z zapisami KPO warunkiem uruchomienia pierwszych wypłat nie jest przywrócenie tych sędziów, lecz udostępnienie im drogi do "ponownego rozpoznania" ich spraw przez sąd spełniający unijne wymogi niezależności z pierwszą rozprawą w ciągu trzech miesięcy od złożenia wniosku o rewizję. Decyzje w sprawie sędziów, którzy skorzystają z tej drogi odwoławczej, powinny zapaść w ciągu 12 miesięcy, co Bruksela ma zweryfikować dopiero pod koniec 2023 roku i dopiero wtedy ewentualnie zażądać zwrotu już wypłaconych rat z KPO, gdyby Polska nie wywiązała się z tych zobowiązań.

Sędziowie zawieszeni decyzjami Izby Dyscyplinarnej powinni zostać natychmiast przywróceni do pracy, bez konieczności prowadzenia odrębnego postępowania w tym zakresie - uważają autorzy skargi. "Tymczasem kamień milowy zakłada ponadroczną procedurę z niepewnym zakończeniem" – wskazują.

Czytaj więcej

Unijny komisarz: "Z wojną czy bez, Polska musi wypełnić kamienie milowe"

Onet przypomina, że brak natychmiastowego przywrócenia sędziów był powodem sprzeciwu Fransa Timmermansa przy zatwierdzaniu projektu KPO na początku czerwca.

Komisja Europejska na razie nie ustosunkowała się do skargi organizacji sędziowskich, ale w ostatnich tygodniach jej przedstawiciele przekonywali, że KPO jest wyłącznie swoistą "siatką bezpieczeństwa" dla orzeczeń TSUE. Komisja Europejska nie zamierza jednak dochodzić  wykonania zobowiązań poprzez KPO, lecz w ramach zwykłych postępowań przeciwnaruszeniowych (z finałem w TSUE). Nadal też zamierza ściągać z Polski po milion euro kary dziennej za lekceważenie zeszłorocznego środka tymczasowego TSUE co do ustawy kagańcowej.

Przypomnijmy, że polski Krajowy Plan Odbudowy został w czerwcu zatwierdzony przez przedstawicieli 27 unijnych krajów w Radzie UE w wersji wynegocjowanej wcześniej między Komisją Europejską a rządem Mateusza Morawieckiego. Oprócz  harmonogramu wdrażania reform oraz inwestycji zawiera  „kamienie milowe”, czyli warunki i harmonogram przywracania standardów praworządności w Polsce.

Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP