Pytanie prejudycjalne zostało zadane w związku ze sprawą sędzi Sądu Rejonowego w Poznaniu Moniki Frąckowiak, członkini Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia. Toczy się wobec niej sprawa dyscyplinarna dotycząca przekroczenia ustawowych terminów na sporządzenie uzasadnień wyroków. Sprawą zajmuje się Sąd Dyscyplinarny-Sąd Apelacyjny w Lublinie. Sędzia Frąckowiak skierowała pozew w sprawie sędziego Jana Majchrowskiego, gdyż to on - jako Prezes SN kierujący pracą Izby Dyscyplinarnej - wyznaczył sąd dyscyplinarny w Lublinie do rozpatrzenia jej dyscyplinarki w pierwszej instancji. Jan Majchrowski został powołany do Izby Dyscyplinarnej w 2018 roku przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa.
Sędzia Frąckowiak domaga się uznania, że sędzia Jan Majchrowski z Izby Dyscyplinarnej nie pozostaje w stosunku służbowym sędziego SN. W ramach zabezpieczenia sędzia wnioskowała o zawieszenie postępowania dyscyplinarnego do czasu rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego.
Czytaj więcej
Rzecznik generalny wyda 12 stycznia 2021 r. opinie w sprawach pytań polskich sędziów: Moniki Frąckowiak i Waldemara Żurka.
Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego ustaliła, że mandat sędziego prowadzi do powstania stosunku prawnego o charakterze publiczno-, a nie cywilnoprawnym oraz że powództwo takie jak sędzi Frąckowiak nie wchodzi w zakres stosowania kodeksu postępowania cywilnego. Mimo to SN miał wątpliwości, czy ustanowiona w prawie Unii zasada skutecznej ochrony sądowej i nałożony na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia, by sądy były niezawisłe i bezstronne, wywołują skutek w postaci przyznania SN uprawnienia - którego nie posiada na gruncie prawa polskiego - do ustalenia, że pozwany sędzia Majchrowski nie posiada mandatu sędziego. Innymi słowy- czy dopuszczalne będzie orzekanie przez sądy krajowe o statusie osób powołanych na stanowiska sędziów SN oraz o prawidłowości procedury zmierzającej do tych powołań.
We wtorkowym orzeczeniu Wielka Izba Trybunału Sprawiedliwości stwierdziła niedopuszczalność wniosku polskiego SN o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym mającego na celu wyjaśnienie, czy prawo Unii przyznaje mu uprawnienie, którego nie posiada na gruncie prawa polskiego, do ustalenia nieistnienia stosunku służbowego sędziego z powodu wadliwości aktu powołania tego sędziego.
