Wadliwe pouczenie o skutkach nieuzupełnienia skargi

Nie można odrzucić skargi do sądu administracyjnego nieuzupełnionej w terminie o odpis z Krajowego Rejestru Sądowego, na podstawie przepisu określającego skutki nieuiszczenia wpisu

Publikacja: 26.11.2007 12:35

Red

Tak orzekł NSA 25 października 2007 r. (II FSK 1209/06)

Wojewódzki Sąd Administracyjny 23 stycznia 2006 r. wezwał spółkę do usunięcia braków formalnych skargi w ciągu siedmiu dni od dnia otrzymania jego pisma, czyli do nadesłania aktualnego odpisu z KRS. Sąd wezwał również skarżącego do uiszczenia wpisu stałego pod rygorem odrzucenia środka zaskarżenia i zobowiązał spółkę do uregulowania opłaty skarbowej. Pełnomocnikiem podatnika był doradca podatkowy.

31 stycznia 2006 r. uiszczono opłatę sądową oraz załączono do pełnomocnictwa znaki opłaty skarbowej. Nie nadesłano jednak aktualnego odpisu z KRS, co w ocenie sądu pierwszej instancji uzasadniało odrzucenie skargi z powodu nieuzupełnienia braków formalnych na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej ppsa).

W skardze kasacyjnej spółka stwierdziła, że sąd przywołując jako podstawę do odrzucenia skargi art. 220 § 3 ppsa, stwierdził, że tylko nieuiszczenie wpisu skutkowałoby odrzuceniem skargi. Z treści wezwania sądowego z 23 stycznia 2006 r. nie wynikały negatywne konsekwencje nieuzupełnienia braków odnoszących się do odpisu z KRS.

NSA w drodze postanowienia uchylił postanowienie sądu niższej instancji. Stwierdził, że wezwanie do usunięcia braków zostało sformułowane w sposób nieprawidłowy. Sąd niższej instancji poinformował o skutkach nieusunięcia braków, czyli o konieczności odrzucenia środka odwoławczego, ale jako podstawę prawną powołał art. 220 § 3 ppsa, który określa wyłącznie skutki nieuiszczenia wpisu od skargi. W opinii składu orzekającego naruszono w konsekwencji art. 6 tej ustawy, gdyż sąd niższej instancji nie poinformował prawidłowo strony o skutkach procesowych określonych czynności. Wprawdzie strona była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, doradcę podatkowego, ale występowała bez adwokata czy radcy prawnego.

Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową Deloitte

Joanna Zawiejska-Rataj,starsza konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

Strona została wezwana do usunięcia dwóch braków: uiszczenia wpisu oraz przedłożenia aktualnego odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego. W odpowiedzi na wezwanie uiściła co prawda we wskazanym terminie należną opłatę, niemniej nie uzupełniła braku formalnego, tj. nie przedłożyła aktualnego odpisu z KRS. Zasadniczo w orzecznictwie przyjmuje się, że brak takiego dokumentu (w tym wypadku pozwalającego na stwierdzenie prawidłowego umocowania do udzielenia pełnomocnictwa na rzecz doradcy podatkowego) jest na tyle istotnym brakiem formalnym, że nieuzupełnienie go skutkuje odrzuceniem skargi (tak wyrok NSA z 9 lutego 2005 r., GSK 1337/04).

NSA uznał jednak, że przede wszystkim strona powinna być pouczona o możliwych negatywnych skutkach nie tylko nieuiszczenia opłaty (jak było w niniejszej sprawie), lecz również nieuzupełnienia w terminie uchybień formalnych. Wskutek braku takiego pouczenia strona nie miała świadomości co do negatywnych skutków upływu terminu wyznaczonego przez sąd i w konsekwencji została pozbawiona możliwości realizacji swoich uprawnień. Nie powinna zatem ponosić negatywnych skutków swoich uchybień, nawet jeśli w świetle orzecznictwa były to uchybienia poważne.Co istotne, nie ma obowiązku pouczenia jedynie w przypadku, w którym strona reprezentowana jest przez adwokata bądź radcę prawnego, natomiast nie stosuje się tej reguły, gdy reprezentantem strony przed sądem jest doradca podatkowy bądź rzecznik patentowy.