Słabo z pracą w drugim półroczu. Nadzieja w dużych firmach

Przemysł, TSL (czyli transport i logistyka) oraz budownictwo – w tych trzech sektorach firmy najczęściej mają w planach na drugą połowę wzrost liczby pracowników. Tak wynika z najnowszego badania agencji zatrudnienia Randstad, w którym zapytano tysiąc przedsiębiorstw o ich plany kadrowo-płacowe na II półrocze. Okazało się, że tylko 18 proc. zamierza wtedy zwiększać liczbę pracowników. To prawie o połowę mniej niż w dość trudnym dla osób szukających pracy 2024 r., gdy w II półroczu wzrost zatrudniania planowało 31 proc. firm.

Firmy czekają na sygnały poprawy

Badanie Randstad zrealizowane przez Instytut Pollster, dowodzi, że praktycznie w każdej z ośmiu badanych branż pracodawcy znacznie rzadziej niż przed rokiem będą w najbliższych miesiącach szukać nowych pracowników. Także w tych, które najczęściej będą tworzyć nowe miejsca pracy, bo np. w budownictwie ich udział spadł licząc rok do roku prawie o połowę (do 20 proc.), w przemyśle o jedną trzecią (do 23 proc.) a w TSL o ponad jedną czwartą (do 21 proc.), przy czym w tym sektorze aż 12 proc. firm zamierza w II półroczu ograniczać liczbę pracowników. To ponad dwukrotnie większa grupa niż w całym badaniu, w którym odsetek planów redukcji zatrudnienia zmalał do 5 proc. z 7 proc. rok wcześniej.

Więcej planów rekrutacji widać tylko w branży IT, która ostatnio odżywa po dwóch latach spadków (choć wzrost zatrudnienia ogranicza tam rozwój AI) oraz w obsłudze nieruchomości i firm.

- Do momentu solidnego umocnienia się pozytywnych sygnałów z polskiej gospodarki trudno spodziewać się wzmożonej liczby nowych rekrutacji na rynku – ocenia Mateusz Żydek, rzecznik Randstad, komentując wyniki raportu. 

Jak dodaje Łukasz Komuda, ekspert rynku pracy Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, polski biznes pozostaje w trybie oczekiwania na efekty długo wyczekiwanego ożywienia gospodarczego. Widać to także w danych GUS dotyczących zatrudnienia, które jest dość stabilne, choć raczej maleje niż rośnie. - Kwiecień 2025 roku był 17. miesiącem z rzędu, gdy liczba pracowników sektora przedsiębiorstw kurczyła się i była o 53 tys. mniejsza niż rok wcześniej – przypomina Komuda.

Biznes ostrożny, choć w dobrej kondycji

Widoczna ostrożność w planach rekrutacyjnych wynika ze spadku optymizmu badanych przedsiębiorstw. Odsetek tych, które dostrzegają oznaki wzrostu gospodarczego, zmalał do 15 proc. - czyli o 7 pkt. proc. w porównaniu do pierwszej połowy 2025 roku i o 11 pkt proc. w porównaniu z drugim półroczem 2024 r.

Jednocześnie rekordowa grupa badanych przedsiębiorstw ocenia swoją kondycję finansową jako dobrą lub bardzo dobrą – obecnie jest to 78 proc. – najwięcej od ponad dekady. Najlepiej mówią o niej duże firmy mające powyżej 250 pracowników: aż 91 proc. z nich jest w dobrej lub bardzo dobrej sytuacji (wśród małych firm: 72 proc.). Duże firmy mają też najbardziej pozytywne prognozy sytuacji gospodarczej w kraju (32 proc. optymistów). Nic więc dziwnego, że to właśnie one najczęściej (45 proc.) zamierzają zwiększać liczbę pracowników i najrzadziej planują też cięcia kadrowe. To zaledwie 3 proc., choć w dużej firmie skala zwolnień może być też znacznie większa niż w MŚP.y

Jak w rozmowie z „Rzeczpospolitą” ocenia Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich i wiceprezes zarządu Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE), to nic dziwnego, że duże firmy bardziej optymistyczne oceniają własną sytuację i gospodarkę. Mają bowiem nie tylko większy potencjał (w tym większy kapitał), by absorbować negatywne szoki, ale są też w większym stopniu zdywersyfikowane rynkowo i geograficznie, co pomaga im sobie radzić w niepewnych czasach. W rezultacie są w lepszej pozycji, by móc wykorzystać okazje, w tym rosnący popyt konsumpcyjny.

Będzie trudniej o podwyżkę

Dzięki przewagom dużych firm, to ich pracownicy będą mieli w II połowie tego roku większe szanse na podwyżkę wynagrodzeń, którą planuje 16 proc. przedsiębiorstw z tej grupy. Jednak i tam widać, że ostrożne plany dotyczące zatrudnienia przekładają się na wstrzemięźliwość płacową pracodawców. Tym bardziej, że ten rok jest pierwszym od dwóch lat bez dwukrotnej ustawowej podwyżki płacy minimalnej, która w ostatnich dwóch lata zmuszała firmy do zwiększania osób na minimalnej stawce. Jak zaznacza Mateusz Żydek, w tej sytuacji część pracodawców dzieliła planowane na cały rok podwyżki wynagrodzeń na dwa etapy.

Teraz takich psychologicznych zabiegów raczej nie będzie – odsetek firm, które zapowiadają w II półroczu 2025 r. wzrost wynagrodzeń spadł do zaledwie 6 proc. (wobec 34 proc, w ostatnich dwóch latach) i w tym okresie jest to najmniejszy odsetek od 2009 roku. W dodatku planowany wzrost płac będzie skromny – najczęściej nie przekroczy 4 proc., przy czym 28 proc. firm ograniczy je do co najwyżej 2 proc.