Michał Szułdrzyński: Czego nie wolno pokazać młodzieży z Izraela

Tym razem poszło o umowę wynegocjowaną z polskim rządem, by wycieczki młodzieży z Izraela mogły ponownie odwiedzać Polskę.

Prawicowy rząd w Warszawie nie chciał, by te wizyty były podróżą w bańce, w której młodzi Żydzi odwiedzają wyłącznie miejsca kaźni i by Polska kojarzyła się im wyłącznie z Zagładą, ale by też mogli dowiedzieć się o tysiącletniej wspólnocie losów Polaków i Żydów na terenie Rzeczypospolitej, jak również o II wojnie światowej przez pryzmat losów ludności polskiej. Jak długo nie chodzi o próbę przekłamania historii, albo uprawiania jakiegoś makabrycznego wyścigu o status największej ofiary historii, nie powinno to budzić kontrowersji. Szczególnie, że pamięć o Holokauście się zmienia.

Czytaj więcej

Dyplomacja

Czołowy izraelski polityk: Izrael skapitulował przed Polską, to hańba

Oskarżając Polaków o ukrywanie "udziału wielu Polaków" w Holokauście były premier Izraela Jair Lapid krytycznie odniósł się do porozumienia między Polską a Izraelem w sprawie organizacji wycieczek młodzieży izraelskiej do Polski.

Gdy dwa tygodnie temu rozmawiałem w Bundestagu z jednym z posłów CDU, opowiadał, że podczas jednej z wizyt w Polsce jego dzieci zwróciły mu uwagę, że w niemieckich szkołach nie dowiedziały się nic na temat losów Polaków w czasie II wojny, o zbrodniach Werhmachtu nie wspominając. Owszem, niemieckie szkoły uczą o nazizmie, uczą o Holokauście, ale – jak relacjonował ów polityk – nie ma w nich militarnej historii II wojny światowej, która pozwoliłaby młodym Niemcom dowiedzieć się, jakie zbrodnie popełniali ich dziadowie wobec narodów Europy.

W rozmowach w Berlinie uderzyło mnie zresztą przekonanie, że w 1945 roku Niemcy zostały wyzwolone z nazizmu. Tak jakby to nie Niemcy ponosiły winę za zbrodnie II wojny światowej, lecz naziści, którzy w 1933 roku przejęli siłą władzę w tym kraju i narzucili Niemcom – wbrew woli narodu – nazistowską okupację...

Czytaj więcej

Polityka

Wracają wycieczki uczniów z Izraela

Umowa o wznowieniu podróży żydowskiej młodzieży do Polski zamyka okres napięć między obu krajami.

I właśnie temu myśleniu przeciwstawia się Polska. Ale PiS zabrał się do sprawy z właściwą sobie gracją. Wypowiedział umowę poprzedniemu rządowi Izraela, domagając się zmian w programie wizyt w Polsce, uważając, że prezentują one ten sam punkt widzenia, co niemiecka edukacja. A więc pozbawieni narodowości naziści mordowali Żydów przy mniejszej lub większej pomocy grupki Polaków. Jak wynikało z naszych informacji rząd PiS wykluczał jakiekolwiek porozumienie z rządem, który tworzył lider liberalnej koalicji przeciw prawicowemu szefowi partii Likud, Beniaminowi Netanjahu, Jair Lapid. Kilkoma wypowiedziami dał się on poznać, jako przeciwnik rządu Jarosława Kaczyńskiego, idąc dalej w swych rozważaniach, na przykład na temat nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego, które miało uregulować niezałatwione przez 30 lat sprawy reprywatyzacyjne. Lapid nazwał te przepisy niemoralnym i antysemickim prawem. W listopadzie w Izraelu odbyły się wybory i do władzy wrócił Netanjahu. Natychmiast też zaczął realizować „reformę sądownictwa”, która wzorowana była na podobnych reformach w Polsce czy Węgrzech. Zresztą polski wiceminister spraw zagranicznych, Paweł Jabłoński (ten sam, który negocjował porozumienie w sprawie wymiany uczniów), przyznał w jednym z wywiadów, że Jerozolima konsultowała z Warszawą taktykę w sprawie kontrowersyjnej ustawy.

W efekcie doszło do porozumienia, którego treść w poniedziałek ujawnił izraelski dziennik "Haaretz". Ku oburzeniu części izraelskich historyków, okazało się, że strona polska przedstawiła Izraelowi listę kilkudziesięciu placówek muzealnych, spośród których jedną powinna zwiedzić izraelska młodzież. Oczywiście można ironizować, że wizyta w Muzeum Narodowym w Krakowie lub Warszawie, na Zamku Królewskim na Wawelu lub w stolicy jest czymś nagannym, bo pokazuje, że Polska ma bogatą historię i nie da się jej sprowadzić wyłącznie do haniebnego zachowania kilku tysięcy szmalcowników podczas wojny, którzy wydawali Niemcom Żydów, co jest narracją części niechętnych Polsce środowisk żydowskich.

Czytaj więcej

Historia Polski

Ekshumowano szczątki rodziny Ulmów

Naukowcy w obecności duchownych dokonali ekshumacji i oględzin szczątków rodziny Ulmów.

Okazało się jednak, ze największym problemem jest – jak opisuje "Haaretz", wskazując na reakcje historyków z Izraela lub tych, którzy dokumentują trudną przeszłość – Muzeum Żołnierzy Wyklętych z Ostrołęki i muzeum Ulmów. To pierwsze zostało przywołane przez autora publikacji w "Haaretz" zdjęciem Józefa Kurasia „Ognia”, który był Żołnierzem Wyklętym, ale podczas wojny miał na sumieniu również Żydów. Miał też na sumieniu Słowaków, bo taki w ogóle jest problem z Wyklętymi. Tak samo było z "Burym" pacyfikującym wsie, w których mówiono po białorusku. Wśród mnóstwa polskich bohaterów w szeregach Wyklętych zdarzały się też bardzo niesympatyczne postaci. I od początku było wiadomo, że promowany przez PiS po 2015 roku kult Wyklętych prędzej czy później przyniesie kłopoty. Ale równocześnie - czy polskie państwo nie ma prawa upamiętniać ofiary stalinowskich represji? Wszak wszystkich Wyklętych mordowała w lasach władza ludowa, ponieważ nie chcieli zaakceptować nowej rzeczywistości. Niemniej Wyklęci budzą sporo kontrowersji w Polsce, więc nic dziwnego, że tak się dzieje również w Izraelu.