Przestępcy bogacą się coraz bardziej

Przestępcy okradli w zeszłym roku budżet i obywateli na ponad 4,7 mld zł. Odzyskać udało się niewiele.

Aktualizacja: 30.10.2015 08:01 Publikacja: 29.10.2015 20:03

fot. Gleb Shabashnyi

fot. Gleb Shabashnyi

Foto: 123RF

Rosną straty spowodowane aktywnością przestępców – zarówno tych, dla których sposobem na życie są typowo kryminalne czyny, jak i białych kołnierzyków okradających głównie budżet państwa. Z „Raportu o stanie bezpieczeństwa w Polsce" opracowanego przez MSW wynika, że w zeszłym roku straty będące efektem przestępczości wzrosły o ponad 1 mld zł – z 3,7 mld zł do ponad 4,7 mld zł.

– Jesteśmy zamożniejsi, jest duża kumulacja bogactwa, więc i straty, jakie powoduje przestępczość, rosną – mówi „Rzeczpospolitej" prof. Brunon Hołyst, kryminolog. I dodaje, że faktyczna liczba przestępstw i strat jest kilkakrotnie większa.

Nielegalne papierosy

W 2014 r. przez nielegalny obrót paliwami, alkoholem, tytoniem oraz wyłudzenia VAT i innych podatków państwo straciło – jak podliczył resort na podstawie danych z policji – 1 mld 290 mln zł. Był to poziom najwyższy od 2009 r. Całość strat spowodawanych przestępczością gospodarczą to 2,5 mld. zł.

– Niewątpliwie przestępczość ekonomiczna przynosi największe straty. Zauważalny jest zwłaszcza wzrost przypadków nielegalnej produkcji papierosów, ujawniamy ich coraz więcej – przyznaje Katarzyna Balcer, rzeczniczka CBŚ Policji, które w tym roku zlikwidowało pięć ogromnych fabryk papierosów.

Ponad 1 mln zł miał stracić budżet na podróbkach z nielegalnej fabryki pod Warszawą. Produkowano w niej 150 paczek na minutę. Z kolei 330 mln zł – na działalności międzynarodowego gangu, który nielegalnie sprowadził do kraju 500 mln l paliwa i obracał nim na papierze przez sieć spółek, które po transakcji znikały.

Przykład z innej kategorii: kilkanaście firm komputerowych fikcyjnie handlowało między sobą licencjami na oprogramowanie dla szkół. Jak obliczyli gdańscy prokuratorzy, zarobiły na tym 73 mln zł.

Przestępców gospodarczych przyciągają zyski porównywalne z tymi z narkobiznesu i kary niższe niż za przestępstwa kryminalne. – Koszt nielegalnej produkcji paczki papierosów to ok. 80 gr. W Polsce zarobek jest rzędu 4 zł na paczce, a na Wyspach ok. 30 zł – mówi oficer CBŚ Policji.

Kryminalne też kuszą

Jednak także pozostający w odwrocie przestępcy kryminalni okradają nas z niemałych sum. Sprawcy m.in. kradzieży, włamań i innych czynów kryminalnych w 2014 r. spowodowali 2 mld 240 mln zł strat, czyli o 137 mln zł więcej niż w 2013 r.

Rosnący trend jest tym bardziej widoczny, że ogólna liczba przestępstw kryminalnych spada. W ubiegłym roku było ich 628 tys. (o ok. 14 proc. mniej niż rok wcześniej). To oznacza, że na jednym skoku sprawca zyskał więcej, ale i stanowi dowód, że łupy odbierane poszkodowanym są większej wartości.

Z pozbawianiem sprawców owoców przestępstwa jest lepiej, ale do ideału daleko. Wciąż udaje się zabezpieczyć jedynie niewielką część zagarniętych sum. W 2014 r. policjanci zajęli mienie podejrzanych (w sprawach gospodarczych i kryminalnych) na kwotę 398 mln zł (rok wcześniej ok. 268 mln zł). Z kolei odzyskali – w tych dwóch kategoriach przestępstw – 205 mln zł.

W głośnej aferze Amber Gold, gdzie straty sięgnęły 851 mln zł, a realna szkoda – to, co klienci powinni otrzymać ze spółki na podstawie umów – ok. 550 mln zł, udało się zająć majątek oskarżonych wart 7,5 mln zł i 250 tys. zł w gotówce. Majątek spółki, jaki znaleźli śledczy, to złoto warte ok. 10 mln zł i ok. 1 mln zł w gotówce. Gdzie podziała się reszta?

– Większość wydatków, ok. 300 mln zł, przeznaczono na budowę linii lotniczych OLP, ponadto na zakup nieruchomości, bieżącą działalność spółki, reklamę i wynagrodzenia – mówi prok. Krzysztof Kopania, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Łodzi. Ale zaznacza, że udaje się też zabezpieczyć duże sumy. – W jednej ze spraw dotyczącej wyłudzeń VAT w elektronice zajęliśmy majątek spółki wartości 1 mln dol. – mówi. Z kolei CBŚ Policji niedawno zajęło 117 mln zł w sprawie wyłudzenia z AR i MR w Gdyni 213 mln zł.

Rosną straty spowodowane aktywnością przestępców – zarówno tych, dla których sposobem na życie są typowo kryminalne czyny, jak i białych kołnierzyków okradających głównie budżet państwa. Z „Raportu o stanie bezpieczeństwa w Polsce" opracowanego przez MSW wynika, że w zeszłym roku straty będące efektem przestępczości wzrosły o ponad 1 mld zł – z 3,7 mld zł do ponad 4,7 mld zł.

– Jesteśmy zamożniejsi, jest duża kumulacja bogactwa, więc i straty, jakie powoduje przestępczość, rosną – mówi „Rzeczpospolitej" prof. Brunon Hołyst, kryminolog. I dodaje, że faktyczna liczba przestępstw i strat jest kilkakrotnie większa.

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Materiał Promocyjny
BaseLinker uratuje e-sklep przed przestojem
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Przestępczość
Zaginięcie Madeleine McCann. Podejrzany mężczyzna uniewinniony w innej sprawie
Przestępczość
Korupcja na Ukrainie: Były urzędnik i nauczyciel chcieli wziąć ponad milion dolarów łapówki
Przestępczość
Ukraina: Ogromny majątek urzędniczki. Przez okno wyleciało pół miliona dolarów
Przestępczość
Śmierć Aleksieja Nawalnego. Czy Kreml kazał go otruć?