Jan Sarnowski: ryczałt ma być prosty i opłacalny dla przedsiębiorców

W 2022 r. zostaną wprowadzone nowe ulgi w PIT. Czy będzie można z nich skorzystać w trakcie roku, czy dopiero po jego zakończeniu w zeznaniu rocznym?

Nowe ulgi - dla rodzin 4+, pracujących emerytów i osób powracających z zagranicy - zakładają zwolnienie z podatku do 85 528 zł rocznie. Celem jest wsparcie finansowe dużych rodzin, aktywizacja zawodowa seniorów oraz zachęta do reemigracji. Zwolnienie dotyczyć będzie przychodów z m.in. umowy o pracę, zlecenia oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej, opodatkowanej zarówno według skali podatkowej, stawki liniowej jak też ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Osobom rozliczającym się według skali przysługiwać będzie dodatkowo kwota wolna 30 tys. zł, co oznacza, że limit zwolnienia wyniesie dla nich 115 528 zł. Z każdej z tych ulg będzie można skorzystać zarówno w trakcie roku, na etapie obliczania zaliczek, jak też w rozliczeniu rocznym. Pozostawiamy wybór podatnikom. Jeśli pracownik chce, by pracodawca (płatnik) zastosował zwolnienie przy poborze zaliczek, musi złożyć mu oświadczenie, że spełnia warunki zwolnienia.

Czytaj więcej

Prawo

Jak "Polski Ład" wpłynie na zarobki - poradnik

Podpowiadamy, jak Polski Ład wpłynie na zarobki, kto rzeczywiście może żądać dodatkowych pieniędzy, a kto na to szans nie ma (przynajmniej powołując się na Polski Ład).

Kiedy i w jakiej formie należy zawiadomić pracodawcę?

Oświadczenie należy złożyć w formie pisemnej. Przepisy nie przewidują specjalnego wzoru. Można je złożyć w dowolnym momencie. Jeśli pracownikowi będzie przysługiwać zwolnienie od początku roku, a złoży oświadczenie np. w sierpniu, pracodawca zastosuje zwolnienie najpóźniej od września (miesiąca następującego po miesiącu za który otrzymał oświadczenie). Wówczas podatnik skorzysta z ulgi za poprzednie miesiące, składając zeznanie roczne.

Co w przypadku, gdy dorosłe uczące się dziecko osiągnie dochód ponad 3089 zł, np. pracując w wakacje? Czy rodzice stracą prawo do ulgi dla rodzin 4+?

Ulga przysługuje na dzieci małoletnie, pełnoletnie otrzymujące zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, bez względu na ich dochody, oraz na dzieci uczące się do ukończenia 25. roku życia, jeśli ich dochody nie przekroczą 3089 zł rocznie. Zwolnienie do 85 528 zł przysługuje obojgu rodzicom odrębnie, jeśli osiągają w odpowiedniej wysokości przychody. W sumie mogą zatem skorzystać ze zwolnienia w kwocie 171 056 zł. Ulgę sumuje się z podniesioną kwotą wolną od podatku, tak że jeśli rozliczają się na skali, jako pracownicy lub przedsiębiorcy, podatek zapłacą dopiero od pierwszej złotówki zarobionej ponad 231 056 zł.

W przypadku, gdy pełnoletnie, uczące się dziecko, przekroczy w ciągu roku próg dochodów 3089 zł, rodzice utracą prawo do zwolnienia. Warto podkreślić, że chodzi tu tylko o dochody osiągane przez dzieci pełnoletnie. Przekroczenie progu dochodowego przez dziecko, które nie osiągnęło w danym roku podatkowym pełnoletności, nie będzie oznaczać dla rodziców utraty prawa do ulgi. Z kolei w roku, w którym dziecko staje się pełnoletnie, warunek dochodowy sprawdzany jest dopiero w odniesieniu do dochodów uzyskanych od momentu ukończenia 18. roku życia. Do limitu 3089 zł nie są zatem wliczane dochody jeszcze małoletniego dziecka, uzyskane w roku podatkowym w którym osiągnęło pełnoletność.

Taki limit łatwo przekroczyć. Przepis zniechęca pełnoletnie dzieci do podejmowania aktywności zarobkowej.

Takie same warunki obowiązują już od wielu lat przy rozliczeniu samotnych rodziców oraz w uldze na dzieci. Przekroczenie przez dziecko 3089 zł oznacza utratę ulgi dla rodzica.

Co w przypadku, gdy czwarte dziecko przejdzie na świat w trakcie 2022 r.?

W trakcie roku rodzice będą mogli skorzystać z ulgi począwszy od miesiąca narodzin dziecka. To oznacza, że jeśli dziecko urodzi się np. we wrześniu 2022 r., to zwolnienie będzie można zastosować do dochodów począwszy od września. W rozliczeniu rocznym (zeznaniu podatkowym) ulgę będzie można zastosować do przychodów uzyskanych od początku roku.

Czy aby skorzystać z ulgi dla pracujących emerytów należy nie pobierać emerytury przez cały rok, czy wystarczy jej nie pobierać choćby przez miesiąc?

Zwolnienie do 85 528 zł przysługuje podatnikom, którzy mimo nabycia uprawnień, czyli przede wszystkim ukończenia 60. roku życia w przypadku kobiet i 65. roku życia w przypadku mężczyzn, nie pobierają emerytury lub renty. Ze zwolnienia będzie można skorzystać w dowolnym momencie roku. Jeśli np. podatnik osiągnie wiek emerytalny w czerwcu, będzie mógł skorzystać ze zwolnienia od czerwca.

Podatnik będzie mógł też zrezygnować ze zwolnienia w dowolnym momencie. Jeśli przykładowo osiągnie w połowie roku przychód 85 528 zł (lub 115 528 zł w przypadku osób rozliczających się według skali podatkowej), będzie mógł od następnego miesiąca zrezygnować ze zwolnienia, by do końca roku móc pobierać świadczenia.

W jaki sposób rozliczana będzie ulga dla klasy średniej w przypadku małżonków? Czy będzie obliczana odrębnie od przychodów każdego z małżonków, czy już po podziale sumy ich przychodów na połowę?

Z ulgi skorzystają podatnicy osiągający przychody pomiędzy 68 412 a 133 692 zł rocznie. Małżonkowie korzystający ze wspólnego rozliczenia, ustalają PIT w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów. Małżonek ma prawo do ulgi dla klasy średniej w dwóch sytuacjach. Pierwsza, to jeśli jego indywidualny przychód mieści się we wskazanym przedziale. W tej sytuacji ulgę można stosować w trakcie roku, przy opłacaniu zaliczki na podatek. Druga, to gdy w tym przedziale mieszczą się uśrednione przychody małżonków (połowa sumy ich łącznych przychodów). Tu z ulgi korzysta się w zeznaniu podatkowym. W tym ostatnim przypadku, przykładowo jeśli jeden z małżonków osiąga 60 tys. zł, a drugi 140 tys. zł rocznie, to dla celów ulgi dla klasy średniej każdy z małżonków oblicza ulgę od kwoty 100 tys. zł. Podobnie jeśli jeden z małżonków zarabia 140 tys. zł rocznie, a drugi nie pracuje, ulgę odlicza się od kwoty 70 tys. zł.

Jakie warunki należy spełnić, by skorzystać z ulgi dla wracających z zagranicy?

Osoba wracająca na stałe z zagranicy będzie przez cztery kolejne lata korzystać ze zwolnienia do limitu 85 528 zł, jeśli przez trzy poprzednie lata nie miała miejsca zamieszkania na terytorium Polski. Zależało nam na maksymalnym odformalizowaniu wymogów korzystania z ulgi, dlatego nie ma obowiązku dokumentowania miejsca zamieszkania w innym kraju certyfikatem rezydencji. Można to zrobić w jakikolwiek inny sposób. Dowodem faktycznego zamieszkania w innym państwie może być np. umowa o pracę, umowa najmu mieszkania za granicą, założenie rachunku w zagranicznym banku, opłaty za media, bilety lotnicze itp.

Jaki efekt przyniosą zmiany wprowadzane przez Polski Ład?

Spodziewamy się fali zmian w pierwszych miesiącach 2022 r. Część podatników może przejść na rozliczenie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub przekształcić działalność w spółkę kapitałową, by skorzystać z estońskiego CIT. Jednak efekt obowiązywania nowych ulg będzie można ocenić w praktyce.

Dla wielu podatników problemem jest zastosowanie właściwej stawki ryczałtu. Czy planowane są zmiany w tym zakresie?

Wspólnie z Rzecznikiem Małych i Średnich Przedsiębiorstw powołaliśmy zespół roboczy, który ma zaproponować zmiany w ryczałcie. Celem jest uproszczenie przepisów i racjonalizacja stawek. Matryca stawek ma charakter historyczny, dlatego chcemy odejść od klasyfikacji PKWiU, by powiązać stawki z rodzajem wykonywanych usług czy zawodem, co uprości ich stosowanie. Zależy nam też, by stawki trafniej odzwierciedlały wysokość kosztów w poszczególnych branżach.

Czy to oznacza podwyżki czy obniżki?

Analizujemy możliwość obniżenia w szczególności najwyższych stawek. Zależy nam, żeby rozliczenie ryczałtem było proste i jak najbardziej opłacalne dla przedsiębiorców. Zakładamy, że konkretne propozycje zostaną przedstawione w połowie 2022 r. i wejdą w życie w 2023 r.

Wdrożenie nowych przepisów sprawia wiele trudności. Czy przedsiębiorców czekają kary za błędy?

Krajowa Administracja Skarbowa w pierwszych miesiącach przyjmuje jako zasadę minimalizowanie ewentualnych sankcji. Naszym celem jest pomoc podatnikom w stosowaniu nowych przepisów.

W jaki sposób?

Prowadzimy szkolenia na szeroką skalę. Do końca roku zorganizujemy 18 webinariów dla łącznie 20 tys. uczestników, w których biorą udział liderzy zmian: przedsiębiorcy i osoby odpowiedzialne w firmach za wdrożenia przepisów oraz osoby prowadzące szkolenia. Bazujemy na tych samych materiałach, które są podstawą szkoleń dla pracowników organów podatkowych. Na początku przyszłego roku organizujemy kolejne szkolenia wspólnie z Krajową Izbą Doradców Podatkowych i Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce.

Kiedy podatnicy będą musieli obowiązkowo wystawiać faktury przez Krajowy System e-Faktur? Nastąpi to najpóźniej w II kwartale 2023 r. Złożyliśmy wniosek derogacyjny do Komisji Europejskiej. Czekamy na zgodę KE, by rozpocząć prace legislacyjne. Już od 2022 r. podatnicy mogą wystawiać faktury w KSe-F w sposób fakultatywny.