Wierzyciel może rozwiązać wspólność majątkową małżonków

Na wniosek wierzyciela można znieść wspólność majątkową małżonków, nawet jeśli żona nie brała udziału w działalności gospodarczej męża.

Publikacja: 08.09.2014 10:07

Wierzyciel może rozwiązać wspólność majątkową małżonków

Foto: www.sxc.hu

Kodeks rodzinny ogranicza możliwość wyegzekwowania długu jednego z małżonków tylko do niektórych składników majątku wspólnego (wymienionych w art. 41 § 2 i 3), np. z wynagrodzenia za pracę.

W reakcji na trudności wierzycieli w 2008 r. dodano art. 52 § 2, który pozwala sądowi orzec rozdzielność majątkową na żądanie wierzyciela jednego z małżonków. Musi on jednak uprawdopodobnić, że jest to niezbędne do wyegzekwowania długu.

Jakie znaczenie ma zniesienie wspólności?

– Oznacza, że współwłasność łączna, np. nieruchomości, przekształca się we współwłasność ułamkową i wierzyciel może ułamek należący do małżonka-dłużnika zlicytować – wyjaśnia Jarosław Świeczkowski, komornik z Pomorza.

Z tej możliwości skorzystały zakłady spod Łodzi, którym przedsiębiorca Zygmunt W. winien był ponad 100 tys. zł. Komornik zajął jego majątek osobisty wyceniony na 14 tys. zł, ale nie było na niego nabywcy. A że innego osobistego majątku nie miał, umorzył egzekucję. Małżonkowie W. (od 23 lat) mają znaczny wspólny majątek: dom, gospodarstwo ogrodnicze oraz trzy działki, w tym jedną zabudowaną. W przeszłości żona zajmowała się wychowaniem dzieci, od wielu lat ma jednak kłopoty zdrowotne, nie uczestniczyła też w działalności gospodarczej męża.

Na wniosek wierzyciela sąd rejonowy zniósł ich wspólność majątkową, ale Sąd Okręgowy w Łodzi nie poparł tego i powództwo oddalił. Wskazał na zasadę ochrony rodziny i służebną wobec niej funkcję wspólności majątkowej małżeńskiej. W ocenie sądu fakt, że żona nie uczestniczyła w działalności gospodarczej, a z nią łączą się dochodzone od męża długi, uzasadnia odwołanie się do zasad współżycia społecznego (art. 5 kodeksu cywilnego).

Sąd Najwyższy nie podzielił tego stanowiska. Wskazał, że w szczególnie uzasadnionych wypadkach można w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej małżonków na wniosek wierzyciela dopuścić powołanie się na nadużycie prawa, ale w tej sprawie nie było do tego podstaw.

- Takie okoliczności jak rodzaj działalności, w związku z którą powstały zobowiązania pozwanego, i nieuczestniczenie w niej małżonki mogłyby mieć znaczenie w sprawie o ustanowienie rozdzielności na żądanie małżonka, ale nie z wniosku wierzyciela – powiedział w uzasadnieniu sędzia Kazimierz Zawada.

– Wierzyciel też może mieć rodzinę, jego pracownicy także, a nieotrzymanie zapłaty od dłużników może grozić upadłością firmy. Dlaczego tylko sytuacja rodzinna pozwanych miałaby mieć wpływ na zastosowania art. 5 k.c.? – uzasadniał orzeczenie sąd.

Sygnatura akt: II CSK 387/13

Kodeks rodzinny ogranicza możliwość wyegzekwowania długu jednego z małżonków tylko do niektórych składników majątku wspólnego (wymienionych w art. 41 § 2 i 3), np. z wynagrodzenia za pracę.

W reakcji na trudności wierzycieli w 2008 r. dodano art. 52 § 2, który pozwala sądowi orzec rozdzielność majątkową na żądanie wierzyciela jednego z małżonków. Musi on jednak uprawdopodobnić, że jest to niezbędne do wyegzekwowania długu.

Pozostało jeszcze 84% artykułu
Sądy i trybunały
Ważna opinia z TSUE ws. neosędziów. Nie spodoba się wielu polskim prawnikom
Sądy i trybunały
Będzie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ujawniamy plany reformy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
ZUS
Kolejny pomysł zespołu Brzoski: ZUS rozliczy składki za przedsiębiorców
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Prawo w Polsce
Od 1 maja rusza nowy program bezpłatnych badań. Jak z niego skorzystać?
Materiał Partnera
Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne