Prawnicy krytykują formularze uzasadnień wyroków w sprawach karnych

Gotowe formularze uzasadnień wyroków w sprawach karnych miały przyspieszyć orzekanie. Nie udało się to, a prawnicy nie szczędzą krytyki.

Publikacja: 01.03.2020 19:34

Prawnicy krytykują formularze uzasadnień wyroków w sprawach karnych

Foto: Fotorzepa, Krzysztof Skłodowski

Od 5 grudnia 2019 r. uzasadnienia wyroków w sprawach karnych są sporządzane na specjalnych formularzach. Choć miały ułatwić pracę, nie stało się tak. Sędziowie i adwokaci nie zostawiają na nich suchej nitki.

– Zamiast przyspieszyć, tylko wydłużają sporządzanie uzasadnień. W dodatku dla podsądnych z tego druku niewiele wynika – mówią sędziowie.

Do Ministerstwa Sprawiedliwości trafiło wiele krytycznych uwag. Nieoficjalnie „Rz" dowiedziała się, że resort zaproponował zmiany w formularzach i czeka na zwrotną informację od sędziów.

Czytaj także:

W sądach boją się formularzy uzasadniania wyroków karnych

Rubryki mogą pogłębić niezrozumienie

– Uzasadnienia wyroków będą sporządzane na specjalnym formularzu, według ściśle określonych zasad. Dzięki temu staną się zrozumiałe i przejrzyste – tak Zbigniew Ziobro, minister sprawiedliwości, zapowiadał zmianę w procedurze karnej. Po kilku miesiącach obowiązywania widać, że było to tylko pobożne życzenie.

– Już w listopadzie, kiedy tylko zobaczyłam projekty wzorów formularzy, mówiłam, że będzie źle – zaczyna wypowiedź sędzia Barbara Piwnik z Sądu Okręgowego Warszawa-Praga. I dodaje, że zupełnie nie rozumie autorów zmiany.

– W czasach, kiedy publicznie mówi się, że orzeczenia sądów są niezrozumiałe dla obywateli, tłumaczenie im wyroków za pomocą rubryczek może tylko ten stan nierozumienia pogłębić – uważa sędzia Piwnik. Zastrzega też, że jeżeli wyda wyrok w procesie z wieloma oskarżonymi i wieloma zarzutami, uzasadnienie do niego napisze po staremu, tradycyjnie.

– Chodzi przecież o interes człowieka, do którego wyrok jest kierowany. To przede wszystkim on musi zrozumieć, dlaczego sąd dał mu wiarę albo tego nie zrobił – mówi sędzia Piwnik.

Jeden z krakowskich sędziów opisuje wręcz humorystyczną sytuację z sędziowskiego pokoju, gdzie jeden z sędziów chwali się, że właśnie napisał pierwsze uzasadnienie po nowemu, a drugi po przejrzeniu wielostronicowego formularza mówi, że nic z tego nie rozumie.

– Uzasadnienia na formularzach mogą się okazać dużo bardziej groźne dla stron postępowania niż samych sędziów – mówi z kolei Piotr Gąciarek z Sądu Okręgowego w Warszawie.

Dostrzega drobną zaletę formularzy uzasadnień, ale jedynie w drobnych, prostych sprawach karnych o nieskomplikowanym stanie faktycznym. – W procesie, np. poszlakowym, nie wyobrażam sobie dobrego uzasadnienia w postaci tabelek – twierdzi.

Ręce nad formularzami załamują też adwokaci, którzy dostali pierwsze uzasadnienia wyroków sporządzone w ten sposób. – Sprawa, którą prowadzę i w której będę składał apelacje, dotyczy zbrodni zabójstwa – mówi poznański adwokat Mariusz Paplaczyk. Po kilkukrotnej lekturze uzasadnienia ma dwa spostrzeżenia: jest nieprzejrzyste i nie ułatwi napisania apelacji. Rubryki na opis dowodów są zbyt małe, więc sędziowie piszą oszczędnie. A informacja o tym, jakim dowodom sąd dał wiarę, może być podstawą do odwołania.

– Czeka mnie więcej pracy niż w przypadku uzasadnienia pisemnego – tłumaczy Paplaczyk.

Brakuje odpowiedzi

Pierwsze odwołania od wyroków uzasadnianych na formularzach ma za sobą adwokat Marta Lech. Skarżyła wyrok łączny w kilku sprawach o oszustwo. Pytana o to, jak poszło, odpowiada: – Tak jak pozwalała na to treść uzasadnienia. Przyznaje, że obok zapisów, które znalazły się w tabelkach, brakuje jej informacji na temat osobowości skazanego, jego zachowania przed popełnieniem przestępstwa itp. – To tak, jakby tworzyć uzasadnienia w Excelu. To, co dziś dostają skazani, nie daje odpowiedzi na wszystkie pytania, dlaczego zapadł wyrok właśnie takiej treści – uważa Marta Lech.

Od 5 grudnia 2019 r. uzasadnienia wyroków w sprawach karnych są sporządzane na specjalnych formularzach. Choć miały ułatwić pracę, nie stało się tak. Sędziowie i adwokaci nie zostawiają na nich suchej nitki.

– Zamiast przyspieszyć, tylko wydłużają sporządzanie uzasadnień. W dodatku dla podsądnych z tego druku niewiele wynika – mówią sędziowie.

Pozostało 90% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów