SN uchwalił nową zasadę prawną: świadek może kłamać ze strachu

Składający zeznania ma prawo do obrony przed karą, ale nie może pomawiać innych osób.

Aktualizacja: 10.11.2021 10:03 Publikacja: 10.11.2021 07:10

SN uchwalił nową zasadę prawną: świadek może kłamać ze strachu

Foto: Fotorzepa, Michał Walczak

Siedmioosobowy skład Izby Karnej Sądu Najwyższego nie miał we wtorek żadnych wątpliwości.

– Świadek (podejrzany), korzystając z prawa do obrony, może kłamać w obawie przed karą, ale tylko kiedy swoimi zeznaniami nie pomawia innej osoby. Uchwale nadano moc zasady prawnej.

Problem wziął się z rozbieżności w orzecznictwie SN. Pierwsza prezes postanowiła więc sprawę skierować na skład siódemkowy.

Zwrócił się on z pytaniem prawnym: czy prawo do obrony określone w art. 42 Konstytucji RP dopuszcza możliwość pociągnięcia do odpowiedzialności karnej za przestępstwo przesłuchiwanego w charakterze świadka sprawcy czynu zabronionego, który w obawie przed grożącą mu odpowiedzialnością karną złożył fałszywe zeznanie? Dzięki wtorkowej odpowiedzi SN wiemy już, że nie zawsze grozi mu kara.

Problem w tym, że w kwietniu 2016 r. zmieniły się przepisy procedury karnej. Dodano art. 233 § 1a, który mówi, że jeśli sprawca zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu lub jego najbliższym, podlega karze od trzech miesięcy do lat pięciu więzienia.

Wyjaśnienie wątpliwości ma znaczenie dla ukształtowania jednolitego orzecznictwa oraz dla wyjaśnienia sytuacji prawnej osób przesłuchiwanych w charakterze świadka. Tym bardziej że spraw przybywa. Widać to nie tylko w sądach, ale i na etapie spraw wszczynanych przez policję. W 2019 r. stwierdzono tam 2,5 tys. spraw o fałszywe zeznania. W 2020 r. było ich 2,6 tys.

Sygnatura akt: I KZP 5/21

Czytaj więcej

SN odpowie, na ile można kłamać, by się bronić w sądzie

Siedmioosobowy skład Izby Karnej Sądu Najwyższego nie miał we wtorek żadnych wątpliwości.

– Świadek (podejrzany), korzystając z prawa do obrony, może kłamać w obawie przed karą, ale tylko kiedy swoimi zeznaniami nie pomawia innej osoby. Uchwale nadano moc zasady prawnej.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe