Prawo karne: Zła praktyka sprzyja rozwojowi korupcji

Przejrzystość procesu stanowienia prawa ograniczy nieformalne wpływy

Publikacja: 24.05.2012 08:40

Prawo karne: Zła praktyka sprzyja rozwojowi korupcji

Foto: copyright PhotoXpress.com

Walka z korupcją jest trudna. Zaostrzanie kar za wręczanie łapówek nie pomaga.

– To kwestia praktyki, a nie złych przepisów karnych – mówi „Rz" prof. Zbigniew Ćwiąkalski z Uniwersytetu Jagiellońskiego. I dodaje, że aby walka była skuteczna, trzeba zmienić nastawienie społeczne, usprawnić aparat ścigania i przyspieszyć postępowania. – Wyrok za korupcję, który zapada po pięciu, sześciu latach od czynu, traci na wartości – uważa prof. Ćwiąkalski.

Eksperci Instytutu Spraw Publicznych przygotowali raport „Mechanizmy przeciwdziałania korupcji w Polsce". Autorzy zwracają w nim uwagę, że wprowadzenie w 2005 r. ustawy antylobbingowej nie przyniosło oczekiwanych efektów. Liczba zarejestrowanych co roku lobbystów nie przekracza 20, tymczasem w Sejmie działa ich faktycznie wielokrotnie więcej.

Marek Solon-Lipiński, współautor raportu ISP, uważa, że w Polsce mamy niezłe rozwiązania antykorupcyjne.

Niestety praktyka jest taka, że zabezpieczenia antykorupcyjne są obchodzone – mówi Solon-Lipiński. – Przykładowo istnieją luki w przepisach, które pozwalają na nieprzejrzyste działania lobbystów. Jest bardzo duża dowolność zapraszania ekspertów na posiedzenia komisji i podkomisji sejmowych. Brakuje zapisów stenograficznych z posiedzeń podkomisji – zauważa.

– Cały proces legislacyjny powinien być dostępny online. Szczególnie chodzi tu o losy ustaw na etapie tworzenia ich przez rząd – podkreśla Solon-Lipiński. – W poprzedniej kadencji wprowadzono zmianę w przepisach, zgodnie z którą rząd przygotowuje założenia do projektu, a ustawę pisze Rządowe Centrum Legislacyjne jako z założenia mniej podatne na wpływy lobbystów. Praktyka jest inna. Duży odsetek ustaw w całości opracowują ministerstwa – mówi.

Powinna istnieć jawna, dostępna online lista interesariuszy, czyli podmiotów, z którymi dany resort konsultuje swoje decyzje. Obecnie to wolna amerykanka – stwierdza ekspert ISP. – Ważny wniosek, jaki wypływa z naszego raportu, to powołanie obserwatorium legislacyjnego. Miałoby się zajmować monitorowaniem ustawy od początku prac nad nią aż po jej wejście w życie i wykonywanie – proponuje.

Grażyna Kopińska z Fundacji Batorego wskazuje, że proces stanowienia prawa powinien być bardziej przejrzysty i uspołeczniony, aby obywatele mogli w nim uczestniczyć.

– Najgroźniejsze są nieformalne wpływy. Dlatego powinno się większy nacisk położyć na konsultacje społeczne. – uważa Kopińska. – Na etapie pomysłu wystarczyłyby konsultacje w kręgu ekspertów. Na etapie założeń oraz projektu ustawy najlepszym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie powszechnych konsultacji za pomocą platformy elektronicznej. – postuluje. – W Ministerstwie Gospodarki przygotowywany jest projekt utworzenia takiej formy konsultacji. Dotyczy on jedynie gospodarki, a więc niestety ma dość wąski zakres – mówi Kopińska.

Jej zdaniem bardzo istotne jest także, aby gospodarz projektu poważnie potraktował przesłane uwagi i ustosunkował się do nich.

– Rzadko otrzymujemy informacje, czy uwagi zostały przyjęte lub z jakiegoś powodu zostały odrzucone – stwierdza.


Walka z korupcją jest trudna. Zaostrzanie kar za wręczanie łapówek nie pomaga.

– To kwestia praktyki, a nie złych przepisów karnych – mówi „Rz" prof. Zbigniew Ćwiąkalski z Uniwersytetu Jagiellońskiego. I dodaje, że aby walka była skuteczna, trzeba zmienić nastawienie społeczne, usprawnić aparat ścigania i przyspieszyć postępowania. – Wyrok za korupcję, który zapada po pięciu, sześciu latach od czynu, traci na wartości – uważa prof. Ćwiąkalski.

Pozostało 84% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów