Takie stanowisko przedstawił w imieniu resortu sprawiedliwości wiceminister Michał Królikowski na wniosek Rzecznika Praw Pacjenta Krystyny Barbary Kozłowskiej.
Czy komornik może bez pieczątki?
Rzecznik miała wątpliwości, czy normy prawne dotyczące prowadzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie zaświadczenia wojewódzkiej komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych są prawidłowo stosowane. Problem sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy komornik ma prawo odmówić poszkodowanemu pacjentowi lub jego spadkobiercom wszczęcia egzekucji świadczenia wynikającego z orzeczenia i zaświadczenia wydanych przez taką komisję . Zaświadczenia nie mają bowiem klauzuli wykonalności, która co do zasady wydawana jest przez sąd (zwykle przyjmuje postać wzmianki naniesionej na dokumencie poprzez odbicie pieczęci). Klauzula jest niezbędnym elementem tytułu wykonawczego.
Przypomnijmy: komisje ds. orzekania o zdarzeniach medycznych działają na podstawie ustawy z 2008 r. o prawach pacjenta. Ustalają, czy zaistniało zdarzenie medyczne, którego skutkiem była szkoda. Choć we wniosku poszkodowany proponuje satysfakcjonującą go kwotę odszkodowania albo zadośćuczynienia, komisja nie ustala wysokości tych świadczeń w swoim orzeczeniu. To szpital lub jego ubezpieczyciel mają 30 dni od uprawomocnienia się orzeczenia na złożenie, za pośrednictwem komisji, swojej propozycji. Jeśli tego nie zrobią, muszą wypłacić kwotę zaproponowaną przez poszkodowanego lub jego bliskich, nie większą jednak niż 300 tys. zł.
W takim przypadku wojewódzka komisja wystawia zaświadczenie, w którym stwierdza fakt złożenia wniosku, wysokość żądanego odszkodowania lub zadośćuczynienia oraz fakt nieprzedstawienia propozycji przez ubezpieczyciela lub podmiot leczniczy. W myśl art. 67k ust. 4 zaświadczenie to stanowi tytuł wykonawczy, do którego stosuje się przepisy działu II tytuł I części trzeciej Kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.), czyli regulujące kwestie tytułów egzekucyjnych.
Klauzuli nie ma z mocy prawa
Wśród nich jest norma zawarta w art. 776 k.p.c., zgodnie z którą tytuł wykonawczy jest podstawą egzekucji. Tytuł wykonawczy to z kolei tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Zgodnie z k.p.c. tytułem wykonawczym jest m.in. prawomocne orzeczenie sądu lub orzeczenie podlegające natychmiastowemu wykonaniu, ugoda zawarta przed sądem czy mediatorem, akt notarialny, inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej.
