Najważniejszym zadaniem demokratycznego państwa prawa jest ochrona życia, zdrowia i godności człowieka - bez względu na jego pochodzenie, wyznawane wartości czy religię. Ochrona powinna być w szczególny sposób zapewniona migrantom, którzy przekroczyli granicę - napisał rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek do komendanta głównego Straży Granicznej gen. dyw. Tomasza Pragi.
Rzecznik podkreśla, że migranci pochodzą z krajów, w których sytuacja polityczno-społeczna jest niestabilna, a często toczą się konflikty zbrojne. Nierzadko wszechobecne jest łamanie praw człowieka, przemoc i tortury. Życie wielu migrantów w państwach pochodzenia jest zagrożone, m.in. ze względów politycznych, etnicznych, religijnych. Uciekając przed tym niebezpieczeństwem oraz w poszukiwaniu lepszej, stabilnej i bezpiecznej przyszłości dla siebie i najbliższych, cudzoziemcy padają dodatkowo ofiarą niezgodnej ze stanem faktycznym i prawnym kampanii informacyjnej białoruskich władz co do ruchu transgranicznego i sposobów przekraczania zewnętrznych granic Unii Europejskiej.
Zdaniem RPO, wśród migrantów próbujących przedostać się do Polski oraz starających się o objęcie ochroną międzynarodową mogą także znajdować się ofiary przemocy wobec kobiet. Jej sprawcy mogli pozostać w kraju pochodzenia, ale równie dobrze mogą towarzyszyć swoim ofiarom.
- Strona polska – jako sygnatariusz konwencji stambulskiej - zobowiązała się do jej respektowania. A jej art. 61 zobowiązuje do koniecznych środków prawnych lub innych działań w celu poszanowanie zasady non-refoulement. Chodzi zwłaszcza o zapewnienie, że ofiary przemocy wobec kobiet potrzebujące ochrony - niezależnie od ich statusu czy miejsca pobytu - w żadnym przypadku nie będą odsyłane z powrotem do jakiegokolwiek kraju, w którym ich życiu zagrażałoby niebezpieczeństwo lub byłyby torturowane, traktowane w sposób nieludzki lub poniżający, bądź karane - wskazuje Rzecznik.
Czytaj więcej
Konstytucja, która jest dla nas tak ważna i o której uważamy, że powinna być dla nas sztandarem - jest dziś łamana - mówiła dr Hanna Machińska, zastępczyni RPO, w rozmowie z Jackiem Nizinkiewiczem, odnosząc się do działań rządu na granicy.
Funkcjonująca w ramach Rady Europy Grupa Ekspertów ds. przemocy wobec kobiet i przemocy domowej GREVIO (Group of Experts on Action Against Violence Against Women and Domestic Violence) we wrześniu 2021 r. opublikowała pierwszy raport dotyczący wdrażania konwencji stambulskiej w Polsce. Wynika z niego, że nadal wiele krajowych przepisów nie zostało do niej dostosowanych albo praktyka w dalszym ciągu odbiega od jej standardów.
GREVIO wezwała stronę polską m. in. do przestrzegania obowiązku poszanowania zasady non-refoulement wobec ofiar przemocy wobec kobiet, zwłaszcza na przejściach granicznych z Białorusią i Ukrainą, jak również zapewnienia, że ofiary przemocy wobec kobiet potrzebujące ochrony, nie będą zawracane do żadnego państwa, w którym ich bezpieczeństwo byłoby zagrożone.
RPO, który pełni także funkcję Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur, prosi komendanta o przypomnienie funkcjonariuszom SG o respektowaniu w praktyce zasady non-refoulement, ze szczególnym uwzględnieniem ofiar przemocy wobec kobiet. Prosi o informacje o działaniach w tej sprawie.
