Reklama

Polki nadal nie wiedzą, jak badać piersi

Mimo rosnącej liczby kampanii i programów profilaktycznych kobiety w Polsce wciąż zbyt rzadko wykonują badania piersi - pokazuje raport „Piersi w Polsce”, przygotowany przez Sexedpl, Novartis i Herstories.

Publikacja: 09.10.2025 18:46

Polki nadal nie wiedzą, jak badać piersi

Foto: Adobe stock

Statystycznie jedna na osiem kobiet zachoruje na raka piersi. Zgodnie z danymi z raportu „Piersi w Polsce”, 58 proc. Polek nie zdaje sobie sprawy, że ryzyko wystąpienia raka piersi jest tak wysokie, a 52 proc. nie wie, że tylko 5–10 proc. nowotworów jest związanych z czynnikami genetycznymi. 21 proc. nie ma świadomości, że rak piersi może rozwijać się bezobjawowo, a 22 proc. nie łączy choroby ze stylem życia.

Wiedza Polek o profilaktyce nowotworu piersi również nie jest zadowalająca. Z raportu wynika, że 57 proc. kobiet nie wie, iż wizyta w poradni onkologicznej nie wymaga skierowania, 50 proc. nie zdaje sobie sprawy, że USG piersi należy wykonywać regularnie już po 20. roku życia, a 47 proc. – że po 45. roku życia zaleca się mammografię. Ponadto 76 proc. Polek nie wie o istnieniu w Polsce wyspecjalizowanych Breast Cancer Units – ośrodków leczenia raka piersi.

Czytaj więcej

Prof. Senkus-Konefka o raku piersi: Medycyna konwencjonalna daje o wiele większe szanse na wyleczenie

Brak czasu na badania i strach przed diagnozą

Kobiety często przyznają, że badania odkładają „na później”. 76 proc. tłumaczy, że nie ma żadnych objawów, 66 proc. – że nie wyczuły zmian w samobadaniu, a 59 proc. – że „w rodzinie nikt nie chorował”. – To, że ktoś w rodzinie nie chorował, nie zwalnia nas z poczucia obowiązku profilaktyki. Każdy z nas powinien wyrobić w sobie przekonanie, że dbanie o siebie to priorytet – mówi dr Aleksandra Konieczna, specjalistka w dziedzinie onkologii klinicznej w Klinice Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie. 41 proc. respondentek wskazuje na brak czasu na wykonanie badań profilaktycznych, a 48 proc. przyznaje, że badania są „daleko na liście spraw do załatwienia”.

Z raportu wynika, że 40 proc. kobiet boi się diagnozy, 48 proc. – leczenia, a 33 proc. – reakcji otoczenia. Do tego dochodzą kwestie finansowe. 44 proc. kobiet mówi, że nie stać ich na prywatne badania, 37 proc. nie wie, jak się na nie zapisać, a 13 proc. w ogóle nie wierzy w skuteczność badań.

Reklama
Reklama

Mity i fałszywe poczucie bezpieczeństwa

Wiele kobiet wciąż kieruje się błędnymi przekonaniami:

• 35 proc. uważa, że wystarczą regularne badania krwi;

• 33 proc. – że wystarczy robić regularnie cytologię;

• 21 proc. sądzi, że jest za młoda na zachorowanie;

• 19 proc. twierdzi, że mammografia boli;

• a 18 proc. – że jest szkodliwa.

Reklama
Reklama

Czytaj więcej

Odkładanie pierwszej mammografii istotnie zwiększa ryzyko śmierci. Wyniki badania

Samobadanie to za mało

89 proc. Polek uważa, że dba o zdrowie, wykonując samobadanie piersi.

Wiele największych towarzystw onkologicznych zwraca uwagę, że samobadanie piersi nie jest badaniem profilaktycznym w sensie badań przesiewowych.

dr Karina Barszczewska, ginekolożka

Ponadto tylko 65 proc. badanych kiedykolwiek zrobiło USG piersi, z czego 47 proc. – prywatnie, a 48 proc. wykonało mammografię (w grupie 50–70 lat – ponad 75 proc.).

Decyzję o wykonaniu mammografii Polki najczęściej podejmują po zobaczeniu kampanii informacyjnej lub przypomnieniu od lekarza. 66 proc. kobiet wskazuje, że wykonało badanie, ponieważ dowiedziało się o programie NFZ, 39 proc. – zobaczyło kampanię, 35 proc. – dostało przypomnienie od ginekologa, a 26 proc. – ponieważ zachorowała znajoma. Z kolei na badanie USG 41 proc. kobiet zdecydowało się po zachęcie lekarza, 35 proc. po informacji o programie NFZ, a 23 proc. po wyczuciu zmiany.

Większość kobiet oczekuje, że system zdrowia ułatwi im dostęp do profilaktyki:

• 77 proc. chciałoby, żeby USG i mammografia były częścią badań w medycynie pracy;

Reklama
Reklama

• 77 proc. – chciałoby otrzymać przypomnienie od ginekologa;

• 74 proc. – chciałoby dostać powiadomienie przez IKP lub SMS z NFZ;

• a 73 proc. – przypomnienia od lekarza rodzinnego.

– Statystyki pokazują, że gdy skończyły się imienne zaproszenia na mammografię, drastycznie spadła zgłaszalność. Dziś tylko ok. 30 proc. kobiet korzysta z bezpłatnych badań przesiewowych – zauważa dr Konieczna.

Czytaj więcej

Polska wydaje na profilaktykę najmniej w Europie w przeliczeniu na mieszkańca
Reklama
Reklama

Mapa barier i potrzeb

Autorzy raportu podkreślają, że skuteczna profilaktyka wymaga nie tylko edukacji, lecz także empatii i ułatwień systemowych. „To badanie to mapa potrzeb i barier, którą można wykorzystać, by zmienić podejście do profilaktyki raka piersi w Polsce – tak, aby każda kobieta miała wiedzę, wsparcie i odwagę, by zadbać o swoje zdrowie” – czytamy w podsumowaniu raportu.

Badanie przeprowadzono w sierpniu i wrześniu 2025 r. na reprezentatywnej próbie 1000 kobiet w wieku 20–70 lat metodą CAWI, a także w ramach 14 pogłębionych wywiadów z Polkami z różnych środowisk i w różnym wieku.

Statystycznie jedna na osiem kobiet zachoruje na raka piersi. Zgodnie z danymi z raportu „Piersi w Polsce”, 58 proc. Polek nie zdaje sobie sprawy, że ryzyko wystąpienia raka piersi jest tak wysokie, a 52 proc. nie wie, że tylko 5–10 proc. nowotworów jest związanych z czynnikami genetycznymi. 21 proc. nie ma świadomości, że rak piersi może rozwijać się bezobjawowo, a 22 proc. nie łączy choroby ze stylem życia.

Wiedza Polek o profilaktyce nowotworu piersi również nie jest zadowalająca. Z raportu wynika, że 57 proc. kobiet nie wie, iż wizyta w poradni onkologicznej nie wymaga skierowania, 50 proc. nie zdaje sobie sprawy, że USG piersi należy wykonywać regularnie już po 20. roku życia, a 47 proc. – że po 45. roku życia zaleca się mammografię. Ponadto 76 proc. Polek nie wie o istnieniu w Polsce wyspecjalizowanych Breast Cancer Units – ośrodków leczenia raka piersi.

Pozostało jeszcze 82% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Profilaktyka
Bezpłatny dostęp do dietetyka w Polsce – to możliwe!
Profilaktyka
Sondaż: Czy alkohol jest zbyt łatwo dostępny? Polacy mają jasne zdanie
Profilaktyka
Sprzedaż e-papierosów kwitnie w szarej strefie
Profilaktyka
Frytki zwiększają ryzyko cukrzycy typu 2. Naukowcy ostrzegają
Profilaktyka
Specjalny zespół „dochodzeniowy” powołany przez Senat
Reklama
Reklama