Słabsza koniunktura na rynku pracy sprzyja wypaleniu zawodowemu

Utrata energii, problemy z koncentracją, poczucie wyczerpania i bezcelowości pracy – to najczęściej wskazywane objawy wypalenia zawodowego przez osoby, które doświadczają albo doświadczyły kiedyś tego syndromu wynikającego z przewlekłego stresu w miejscu pracy. Najnowsze badanie prof. Dominiki Maison z Wydziału Psychologii UW, które przeprowadzono na początku września na ogólnopolskim panelu badawczym Ariadna, dowodzi, że wypalenie zawodowe jest w Polsce powszechnym zjawiskiem.

Czytaj więcej

Poszukiwanie pracy

Ministerstwo Cyfryzacji rekrutuje pracowników. Ile można zarobić?

Ministerstwo Cyfryzacji opublikowało w tym tygodniu dwa ogłoszenia o pracę. Resort szuka nowych p...

Zna je z autopsji aż 64 proc. z ponad tysiąca osób pracujących (teraz lub w przeszłości), przy czym 22 proc. z nich obecnie zmaga się z wypaleniem. W dodatku nie jest to krótkotrwały kryzys. Większość osób, które w przeszłości doświadczyły wypalenia zawodowego (42 proc.), borykała się z nim co najmniej miesiąc, a ponad jedna trzecia – ponad pół roku.

Przymusowa lojalność pracowników

– Badania z zakresu psychologii organizacji i pracy wskazują, że problem wypalenia zawodowego jest konsekwencją systemowych dysfunkcji w kulturze pracy, takich jak nadmierne obciążenie, brak wsparcia ze strony przełożonych czy niewystarczające poczucie sensu wykonywanych zadań – podkreśla prof. Dominika Maison. Przypomina też, że według metaanaliz, wypalenie wiąże się nie tylko z obniżoną satysfakcją z pracy, lecz także z problemami zdrowotnymi, absencją i większą rotacją pracowników. To czyni z niego istotne wyzwanie zarówno indywidualne, jak i społeczne – zaznacza psycholog.

Czytaj więcej

Dane gospodarcze

Przeciętne wynagrodzenie w firmach rośnie wolniej od oczekiwań. Zatrudnienie spada

Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w sierpniu 8769,08 zł brutto, co ozn...

Na brak poczucia sensu pracy, który jest jedną z głównych przyczyn wypalenia zawodowego, zwraca uwagę Magdalena Warzybok, dyrektor w firmie doradczej Mercer Polska. Przyznaje jednak, że obecnie duży wpływ na kondycję psychiczną pracujących Polaków mają także czynniki zewnętrzne, w tym niepokoje geopolityczne i utrzymujący się niski poziom wakatów.

Zdaniem Magdaleny Warzybok, czynniki te pogłębiają stan wypalenia, gdyż pracownicy nie dostrzegają realnych perspektyw zmiany swej sytuacji. Przewlekły stres w pracy, który w warunkach lepszej koniunktury skłoniłby wiele osób do zmiany pracodawcy, dzisiaj nie wywołuje zwiększonej rotacji w firmach. Badania Mercer pokazują, że rośnie przywiązanie i lojalność pracowników, którzy jednak nie mają chęci (i siły) by dawać z siebie więcej.

Jak zauważa Magdalena Warzybok, niski poziom dobrowolnych odejść (z inicjatywy pracownika) sprawia, że w samych firmach pojawia się znacznie mniej możliwości awansów i przejść między działami. Z kolei nasilająca się presja na efektywność powoduje, że część firm rezygnuje z wypełnienia wakatów. Zwiększa to obciążenie pracą, co może prowadzić do wyczerpania i zniechęcenia pracowników. 

Frustracja młodych

Jednak choć 80 proc. uczestników badania prof. Maison (w tym 85 proc. kobiet) uważa, że wypalenie zawodowe jest poważnym problemem, to zaledwie 11 proc. z nich ocenia, że pracodawcy poważnie traktują ten problem.

Widać też, że poczucie wypalenia zawodowego, stresu czy niesprawiedliwego traktowania częściej dotyka młodszych pracowników. Objawy wypalenia dostrzega teraz u siebie prawie co trzecia z osób w wieku 25-54 lat, przy czym najczęściej mówią o nim 45-54-latkowie (32 proc.) i młodzi millenialsi, w wieku 25-34 lat (31 proc.). Z kolei w grupie powyżej 55. roku życia najwięcej jest osób, które nigdy nie doświadczyły wypalenia zawodowego (47 proc.)