Tradycyjna kariera traci blask. Na czym dziś zależy pracownikom?

Wymieniając wartości cenione w pracy, a także czynniki wpływające na poczucie sukcesu zawodowego polscy pracownicy i menedżerowie najczęściej wskazują wynagrodzenie. Ono też (jeśli jest zbyt niskie) motywuje ich najczęściej do zmiany pracy będąc też jednym z głównych powodów wypalenia zawodowego – dowodzi raport „Sukces na miarę zdrowia”, w którym Grupa ArteMis podsumowała wyniki przeprowadzonego wiosną tego roku badania pracujących Polaków.

Objęło niemal tysiąc osób, w tym ponad 300 na stanowiskach menedżerskich, i pokazało, że pomimo dużej roli wynagrodzenia zmienia się podejście do kariery, w tym do sukcesu zawodowego.

Efekt pandemii

Prawie co czwarty z uczestników badania, w tym niemal co trzeci z liderów, zauważa u siebie zmianę postrzegania sukcesu w ciągu ostatnich pięciu lat, czyli od czasu pandemii Covid-19. Ponad połowa z osób deklarujących tę zmianę przyznała, że bardziej zaczęła cenić zdrowie psychiczne, a także równowagę między pracą a życiem prywatnym.

Niemal co drugi ze wszystkich uczestników badania wymienia zresztą tę równowagę wśród czynników wiązanych z poczuciem sukcesu zawodowego, wśród których wzrosło też znaczenie innych kwestii niematerialnych. Chociaż nadal trzech na czterech pracujących Polaków utożsamia zawodowy sukces z atrakcyjnym wynagrodzeniem, to dla sześciu na dziesięciu badanych liczy się też satysfakcja z wykonywanych zadań.

Ważna w czasach nasilenia zwolnień grupowych jest też stabilność zatrudnienia. Mniej istotnym elementem sukcesu okazał się awans na wyższe stanowisko – podkreślany na równi z docenianiem przez przełożonych (52 proc.).

Czytaj więcej

Rynek pracy

Praca za granicą nie zawsze jest atutem w CV

Chociaż w Polsce przybywa możliwości kariery dla osób z zagranicznym doświadczeniem, to wielu pow...

– Redefinicja sukcesu i to, że do głosu coraz częściej dochodzą jego nowe miary związane z satysfakcją, atmosferą czy work life balance to już fakt - twierdzi Agata Swornowska-Kurto, socjolożka i prezeska Grupy ArteMis komentując badanie, które przeprowadzono w ramach trzeciej już edycji ogólnopolskiej kampanii „Bliżej Siebie" na rzecz zdrowia psychicznego i przyjaznej kultury w miejscu pracy.

Zdaniem szefowej Grupy ArteMis, co prawda w Polsce praca nadal pełni przede wszystkim funkcję przetrwaniową (zapewnia środki na utrzymanie), a dopiero w dalszej kolejności rozwojową czy tożsamościową, lecz widać, że zyskują też na znaczeniu inne kwestie.

Psychiczne koszty

Ten trend dostrzega też Paula Rejmer z działu HR spółki programistycznej SoftServe Poland. Według niej, kandydaci do pracy coraz częściej pytają nie tylko o wysokość zarobków i perspektywy awansu, ale chcą też wiedzieć, czy dana posada będzie zgodna z ich wartościami i czy zapewni im poczucie sensu. To znacząca zmiana w porównaniu z dominującymi do niedawno przekonaniami, że kariera wymaga wyrzeczeń.

– To także wyraz zmian pokoleniowych i efekt ostatnich lat, kiedy coraz częściej zauważaliśmy, że prawdziwą wartością niekonieczne są materialne przejawy sukcesu – ocenia Agata Swornowska-Kurto. Jej zdaniem, nowe miary sukcesu wynikają też z rosnącej świadomości kosztów, jakie ponosimy skupiając się wyłącznie na płacy czy awansach. Wiemy już, jak duży stres i chroniczne zmęczenie wpływają na nasze samopoczucie, zdrowie i efektywność.

Pomimo tej wiedzy i podzielanej przez 86 proc. respondentów opinii, że ważne jest ograniczanie bodźców stresowych w pracy, niemal każdy pracownik odczuwa stres. Przy czym 37 proc. badanych często albo nawet stale. W dodatku prawie co trzecia osoba twierdzi, że nadmierny stres w pracy często utrudnia jej realizację bieżących zadań.

Nie dziwi to psycholożki Małgorzaty Czerneckiej; przypomina, że nadmierny stres prowadzi do spadku efektywności i pogorszenia dobrostanu psychicznego, gdyż negatywnie wpływa na pamięć roboczą, koncentrację i podejmowanie decyzji.

Do stresu dochodzi przeciążenie emocjonalne, które odczuwa czterech na dziesięciu badanych pracowników i co drugi z menedżerów, a które wynika m.in. ze zmęczenia zmianami. Pandemia, wojna na Ukrainie, kryzys inflacji i cyfryzacja wspierana przez AI sprawiły, że ostatnie pięć lat to w wielu firmach cała seria zmian. Aż 39 proc. pracowników i prawie połowa liderów mówi o zmęczeniu ciągłymi zmianami w miejscu pracy.

Gotowi do zmiany

Jednocześnie aż 60 proc. badanych rozważało w ciągu ostatniego roku zmianę pracodawcy. Powód? Najczęściej chęć poprawy warunków pracy, ale i niezadowolenie z obecnej pracy. Wzmaga je nadmierny stres, który znalazł się na drugim miejscu listy czynników obniżających kondycję psychiczną pracowników, nasilany przez presję czasu i tempo pracy. Jednak najmocniej w naszą psychikę uderzają zbyt niskie zarobki, które też najczęściej skłaniają do rozważania zmianie pracy.

Zdaniem Agaty Swornowskiej-Kurto widać, że pracownicy coraz częściej stosują strategię „czasowego zawieszenia priorytetów”. Kiedy rynek pracodawcy wymusza koncentrację na bezpieczeństwie finansowym, wartości związane z satysfakcją, sensem czy dobrostanem schodzą do roli filtra, przez który oceniamy kolejne decyzje zawodowe.