Wyłudzanie świadczeń: samotni rodzice są dokładnie sprawdzani

Przepisy i kontrole uszczelniły system wsparcia rodziców wychowujących dzieci w pojedynkę.

Aktualizacja: 20.08.2018 07:11 Publikacja: 19.08.2018 21:34

Wyłudzanie świadczeń: samotni rodzice są dokładnie sprawdzani

Foto: 123RF

Ten, kto deklarując samotne rodzicielstwo i korzysta z przywilejów socjalnych, musi się liczyć z tym, że jego sytuacja będzie weryfikowana. To i spore wsparcie finansowe dla rodzin spowodowało, że maleje odsetek dzieci przychodzących na świat w związkach nieformalnych.

Pomogło 500

Z raportu przygotowanego przez demografów z Uniwersytety Łódzkiego wynika że 500 wpłynęło nie tylko na poprawę dzietności w zeszłym roku, ale także na to, że coraz więcej dzieci rodzi się w małżeństwach.

Czytaj także: Trudniej udawać samotnego rodzica

– Ostatnie 30-lecie to w Polsce czas znacznego wzrostu udziału urodzeń pozamałżeńskich. W 2016 r. po raz pierwszy w takim związku urodziło się już co czwarte dziecko – podkreśla prof. Piotr Szukalski, demograf z Uniwersytetu Łódzkiego, autor raportu dotyczącego narodzin dzieci w związkach pozamałżeńskich. – Jednak rok 2017 przyniósł całkowicie nowe, nieobserwowane w trakcie ostatnich 30 lat zjawisko – spadek odsetka dzieci pozamałżeńskich wśród nowo narodzonych.

Jak zaznacza Szukalski, był on znaczący: z 25 proc. w 2016 r. do 24,1 w roku poprzednim.

Nie oznacza to jednak, że dzieci pozamałżeńskich rodzi się mniej. W 2017 r. w takich związkach przyszło na świat aż 96,9 tys. dzieci. Ale w związkach formalnych pojawiło się 305,1 tys. maluchów.

Znaczenie ma także sytuacja materialna Polaków, która powoduje, że więcej jest rodzin wielodzietnych.

Najwięcej dzieci w związkach pozamałżeńskich rodzi się w województwie zachodniopomorskim, najmniej na Podkarpaciu.

Weryfikacja i świadczenia

Wpływ na zjawisko opisane w raporcie łódzkich demografów miały też zmiany przepisów i kontrole, czy ktoś zgodnie ze swoją deklaracją jest samotnym rodzicem i czy zgodnie z prawem korzysta ze wsparcia państwa.

Świadczenie wychowawcze może być przyznawane także na pierwsze czy jedyne dziecko, ale tylko wtedy, gdy dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 800 zł. Łatwiej je dostać, będąc samotnym rodzicem. W pierwszym okresie funkcjonowania 500 część matek żyjących z partnerem deklarowało samotność i otrzymywało pieniądze. To zmieniło się w ubiegłym roku, gdy weszły w życie przepisy, które uzależniały przyznanie świadczenia na takie dziecko od tego, czy kobieta wykazała, że podjęła starania o alimenty na nie. Jak podaje Ministerstwo Rodziny i Pracy, kontrole spowodowały, że w 2017 r. wypłacono ponad 24 mld zł, z czego 48 mln zł to świadczenia nienależnie pobrane.

Kontrole częściej przeprowadza także pomoc społeczna. Samotna matka może liczyć nie tylko na dodatek z tytułu samotnego rodzicielstwa (193 zł), ale też, gdy nie przekracza progu dochodowego, na zasiłek rodzinny i wsparcie np. w opłatach za mieszkanie czy na wyposażenie dziecka do szkoły. – Takie osoby jednak bardzo mocno sprawdzamy, czy rzeczywiście są samotne, np. zaglądając, czy w domach nie widać męskich rzeczy – opowiada Monika Pawlak z łódzkiego Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Dodaje, że bardzo często zwracają na to uwagę sąsiedzi i gdy zobaczą, że matka tylko udaje samotną, zawiadamiają o tym urząd. – Dlatego mając możliwość otrzymania pieniędzy z 500 , wiele kobiet uważa, że nie opłaca im się już fikcyjna samotność, bo wolą swobodnie dysponować pieniędzmi, bez pracowników socjalnych zaglądających w każdy kąt.

Zmieniła się także sytuacja w przedszkolach. Choć w wielu miejscach dzieci samotnych matek dostają podczas rekrutacji dodatkowe punkty, to także jest sprawdzane. Jeśli rodzic skłamał, nawet przyjęte już dziecko może zostać usunięte z placówki.

Ten, kto deklarując samotne rodzicielstwo i korzysta z przywilejów socjalnych, musi się liczyć z tym, że jego sytuacja będzie weryfikowana. To i spore wsparcie finansowe dla rodzin spowodowało, że maleje odsetek dzieci przychodzących na świat w związkach nieformalnych.

Pomogło 500

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego