Nie tylko wdowa dostanie rentę rodzinną

O tym, kto ma prawo do renty rodzinnej, mówi [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=324468]ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 153, poz. 1227)[/link].

Świadczenie to przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy albo spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Natomiast przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy. Mówi o tym art. 65 ustawy. Jakie zatem osoby dostaną świadczenie?

[srodtytul]Małżonek zmarłego...[/srodtytul]

Uprawnienie to przysługuje m.in. wdowie lub wdowcowi. Takie osoby otrzymają rentę, jeśli osiągnęły w chwili śmierci małżonka 50 lat lub są niezdolni do pracy.

[b]Rentę może dostać także wdowa lub wdowiec wychowujący co najmniej jedno dziecko, wnuka lub rodzeństwo uprawnionego do renty rodzinnej po zmarłym małżonku[/b] – jeśli dziecko, wnuk lub rodzeństwo nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli się uczy w szkole, to 18 lat.

Świadczenie przysługuje także, jeżeli małżonek zmarłego sprawuje opiekę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy lub samodzielnej egzystencji. Rentę otrzyma również wdowa (wdowiec), która osiągnęła 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci małżonka, nie później niż w ciągu pięciu lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania osób wskazanych wyżej. Tak wynika z art. 70 ust. 1 i 2 ustawy.

[srodtytul]... nawet po rozwodzie[/srodtytul]

Żona rozwiedziona lub wdowa, która do dnia śmierci męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, także może mieć prawo do renty rodzinnej. Tak będzie, jeżeli oprócz spełnienia warunków określonych w art. 70 ust. 1 lub 2 ustawy miała w dniu śmierci męża prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub ugodą sądową. To samo dotyczy byłego męża lub wdowca, który nie mieszkał już razem ze zmarłą żoną.

[srodtytul]Dzieci nie tylko biologiczne[/srodtytul]

Prawo do renty rodzinnej mają także dzieci własne, drugiego małżonka i te przysposobione. Jest jednak warunek. Świadczenie przysługuje do ukończenia 16 lat lub do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25. roku życia. Tak wynika z art. 68 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy.

A co, gdy dziecko ukończyło 25 lat na ostatnim roku studiów? Wówczas prawo do renty przedłuża się do zakończenia tego roku studiów w szkole wyższej. Trzeba bowiem pamiętać, że [b]ostatni rok studiów w szkole wyższej w rozumieniu art. 68 ust. 2 ustawy nie odnosi się do studiów podyplomowych.[/b]

Potwierdził to [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 22 stycznia 2008 r. (I UK 207/07).[/b] Natomiast prawo do renty nie jest uzależnione od frekwencji ucznia w zajęciach szkolnych. Świadczenie to przysługuje bowiem od dnia podjęcia nauki do dnia jej ukończenia w planowanym terminie lub utraty statusu ucznia (studenta) wskutek skreślenia z listy uczniów (studentów) przez właściwy organ określony w statucie szkoły. Przepisy o rencie rodzinnej nie uzależniają prawa do tego od pozytywnych rezultatów edukacji, ewentualnego powtarzania semestrów. Jedyny warunek to kontynuowanie nauki i ograniczenie wiekowe. Wyjaśnił to [b]Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 8 kwietnia 2008 r. (III AUa 1524/07).[/b]

Bywa, że dziecko zawsze dostanie świadczenie, niezależnie od wieku. Tak będzie, jeżeli stało się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, w którym normalnie świadczenie by mu przysługiwało. Przy czym orzeczenie stwierdzające znaczny stopień niepełnosprawności nie jest równoznaczne z orzeczeniem lekarza orzecznika organu rentowego o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji. Tak też wynika z [b]postanowienia SN z 16 grudnia 2005 r. (II UK 77/05).[/b]

[srodtytul]Wnuki i rodzice[/srodtytul]

Uprawnione do renty są także przyjęte na wychowanie i utrzymanie wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, jeżeli spełniają warunki określone w art. 68 ustawy oraz zostały przyjęte na wychowanie i utrzymanie co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego (emeryta lub rencisty), chyba że śmierć była następstwem wypadku.

Ponadto nie mogą mieć prawa do renty po zmarłych rodzicach. A gdy rodzice żyją, to otrzymają świadczenie, jeżeli nie mogą zapewnić im utrzymania albo ubezpieczony (emeryt lub rencista) albo jego małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd.

Natomiast [b]rodzice mają prawo do renty rodzinnej, jeżeli ubezpieczony (emeryt lub rencista) bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania[/b], a ponadto spełniają takie warunki, jak dla wdowy lub wdowca (dotyczące wieku, niezdolności do pracy lub wychowywania małoletnich osób).