W stażu uprawniającym do emerytury lub renty uwzględniamy obok okresów składkowych również nieskładkowe. Wykaz tych ostatnich zawiera art. 7 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.). Do nieskładkowych zaliczamy m.in. przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury urlopy wychowawcze lub bezpłatne udzielone zgodnie z przepisami o bezpłatnych urlopach dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi, inne wzięte w tym celu urlopy bezpłatne oraz okresy niewykonywania pracy z powodu opieki nad pociechą:
- do czterech lat – w granicach do trzech lat na każde dziecko oraz łącznie, bez względu na liczbę dzieci – do sześciu lat,
- na które, ze względu na jego stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny, przysługuje zasiłek pielęgnacyjny – dodatkowo do trzech lat na każde.
Wynika z tego, że do okresów nieskładkowych przyjmujemy w tej sytuacji czas opieki nad pierwszym dzieckiem urodzonym przed podjęciem pracy. Jeśli chodzi o drugie dziecko, bez wątpienia wliczamy urlop wychowawczy. Wykluczamy natomiast czas niewykonywania pracy po tym urlopie, o ile ten ostatni trwał pełne trzy lata. Gdy urlop wychowawczy był krótszy niż trzy lata, to dalszą opiekę nad dzieckiem do czterech lat po rozwiązaniu umowy o pracę zaliczamy do tego stażu w wymiarze nie dłuższym niż uzupełniającym urlop wychowawczy, tak by razem obejmowały maksymalnie trzy lata. Okresy nieskładkowe uwzględniamy jednak w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 zaliczonych okresów składkowych.
Autorka jest radcą prawnym w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej
