Wirtualna Kancelaria Prawa Pracy cz.2 - odpowiedzi na pytania czytelników

Odpowiada Aleksandra ?Zagajewska prawnik ?z Okręgowego Inspektoratu Pracy ?w Warszawie

Nadgodziny niepełnosprawnych

Mam rentę i pracuję w zakładzie pracy chronionej. Mam umowę o pracę i oddzielne zlecenie na godziny nadliczbowe. W miesiącu powinienem przepracować łącznie 200 godzin ?i za każdą nadgodzinę dostaję 1 zł. Czy to zgodne z prawem?

Jeśli umowa zlecenia, na podstawie której wypracowywane są nadgodziny, miała na celu ominięcie obowiązku wypłaty dodatku za nadgodziny i zapłaty składek ZUS, należy zgłosić się do najbliższego Okręgowego Inspektoratu Pracy. Można w takiej sytuacji złożyć skargę do Inspekcji, w wyniku której zostanie przeprowadzona w zakładzie pracy kontrola. Jeśli to nie przyniesie rezultatu, nasi prawnicy pomogą przygotować pozew do sądu pracy o ustalenie, że umowa-zlecenie to faktyczny stosunek pracy. Taką sprawę można załatwić wyłącznie przed sądem pracy.

Okres wypowiedzenia

Czy po 23 latach pracy można skrócić okres wypowiedzenia do jednego dnia? Zwolnienie ma nastąpić z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy.

Przepisy zezwalają na skrócenie okresu wypowiedzenia maksymalnie do miesiąca. Trzeba jednak pamiętać, że w razie rozstania na mocy porozumienia o terminie rozstania decydują strony. W takiej sytuacji nie ma przeszkód, aby data rozwiązania nastąpiła za jeden dzień, tydzień, miesiąc, a spotkałam się też ostatnio z przypadkiem, gdy do rozstania miało dojść dopiero za rok od podpisania porozumienia.

Bez premii przed rozstaniem

Z końcem maja dostałam wypowiedzenie. Wcześniej jednak wyrobiłam plan, zgodnie z którym powinnam otrzymać premię. W regulaminie jest napisane, że nie należy się ona osobie, która jest w okresie wypowiedzenia. Czy to zgodne z prawem?

Premia to dobrowolnie wypłacane przez pracodawcę świadczenie. W związku z tym to pracodawca w porozumieniu z załogą lub działającym w firmie związkiem zawodowym ustala zasady wypłaty tego świadczenia. Jeśli regulamin przewiduje, że premia nie przysługuje pracownikowi, któremu wręczono wypowiedzenie, to w myśl tych przepisów nie ma on prawa domagać się wypłaty premii. Jeżeli się pani z tym nie zgadza,  zawsze można wystąpić do sądu pracy z pozwem o odszkodowanie z tytułu dyskryminacji. Wtedy sąd pracy rozstrzygnie, czy takie zapisy regulaminu są zgodne z prawem.

Kiedy przedłużenie umowy do porodu

Pracuję na rocznej umowie o pracę, która kończy się ?30 czerwca, od czterech tygodni jestem jednak w ciąży. ?Czy moja umowa przedłuży się do dnia porodu?

Zgodnie z art. 177 § 3 kodeksu pracy umowa o pracę zawarta na czas określony, na czas wykonania określonej pracy i na okres próbny dłuższy niż miesiąc przedłuża się do dnia porodu, pod warunkiem jednak, że uległaby ona rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży. W praktyce oznacza to, że przedłuża się jedynie   umowa, która uległaby rozwiązaniu po 13. tygodniu ciąży. Umowy rozwiązujące się wcześniej, tak jak w tym przypadku, nie podlegają ochronie przewidzianej w art. 177 k.p.

Ochrona po wychowawczym

Pracuję w małej firmie, zatrudniającej mniej niż 20 osób ?i od 2011 r. jestem na urlopie wychowawczym. Wracam ?do pracy we wrześniu tego roku. Wiem już, że w firmie trwa reorganizacja i zwolnienia w związku z likwidacją poszczególnych stanowisk, w tym mojego. Czy mogę zostać zwolniona po powrocie do pracy?

Ochrona osób korzystających z urlopów wychowawczych jest najsilniejsza w mniejszych firmach, do 20 pracowników, które nie mogą skorzystać z możliwości przewidzianych w ustawie o zwolnieniach grupowych. Jeśli jednak rodzic wróci do pracy po urlopie wychowawczym, to przepisy go już nie chronią i pracodawca może wręczyć mu oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę. W uzasadnieniu wypowiedzenia pracodawca musi jednak podać prawdziwą i rzeczywistą przyczynę wypowiedzenia.