Dodatkowe zarobki emerytów lub rencistów mogą spowodować, że ZUS zawiesi albo zmniejszy przyznane świadczenia. Dotyczy to tylko zarobków w określonej wysokości i tylko z działalności objętej obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, np. z umowy o pracę, pracy nakładczej, umowy zlecenia i umowy agencyjnej oraz współpracy przy wykonywaniu jednej z tych umów, umowy o świadczenie usług (innej niż umowa zlecenie lub agencyjna), do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy wykonywaniu tej umowy, pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu, pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych, z pełnienia służby w tzw. służbach mundurowych (policja, Straż Pożarna itd.).

Limitów dorabiania muszą pilnować tylko te osoby, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego.

Kiedy ZUS uszczknie, kiedy zabierze

Kwoty przychodu, których przekroczenie powoduje zmniejszenie lub zawieszenie świadczeń, prezes ZUS ustala na podstawie wysokości przeciętnego wynagrodzenia ogłaszanego za poprzedni kwartał przez GUS. Emerytura  lub renta ulega zmniejszeniu, gdy zarobki emeryta lub rencisty zostaną przekroczone co najmniej o 70 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Po przekroczeniu 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia, emerytura lub renta zostanie zawieszona.

Od  1 marca do 31 maja 2017 limity zarobków wynosiły 2953,30 zł i 5484,60 zł. Od 1 czerwca limit 70 proc.  przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za I kwartał 2017 r. wynosi 3047,50 zł (wzrost o 94,2 zł), a limit 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za I kwartał 2017 r. - 5659,70 zł (wzrost o 175,1 zł).

Co to oznacza? Od jutra, jeśli emeryt lub rencista dorobi miesięcznie:

- do 3047,50 zł zł brutto - nie musi obawiać się zmniejszenia świadczenia,

- od 3047,51 zł do 5659,70 zł brutto – świadczenie zostanie zmniejszone o sumę przekroczenia 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia,

- powyżej 5659,70 zł brutto – ZUS zawiesi wypłatę emerytury lub renty.

Świadczenia nie mogą być zmniejszone o więcej niż:

- 565,53 zł - emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;

- 424,18 zł - renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy;

- 480,73 zł - renta rodzinna dla jednej osoby.

Kto dorobi bez ograniczeń

Nie wszystkich świadczeniobiorców dotyczą limity dorabiania. ZUS nie zawiesi ani nie zmniejszy świadczenia (niezależnie od wysokości zarobków), jeśli:

-  emeryt osiągnął powszechny wiek emerytalny przed podjęciem pracy zarobkowej lub przed przejściem na emeryturę,

- świadczeniobiorca ma ustalone prawo do emerytury, która podlegała zawieszeniu z uwagi na to, że przez cały rozliczany rok kalendarzowy pracował w ramach tego samego stosunku pracy i na rzecz tego samego pracodawcy, u którego pracował przed przejściem na emeryturę,

- świadczeniobiorca ma przychody z pracy, która nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych, np. umowy o dzieło z pracodawcą innym niż własny,

- świadczeniobiorca złożył wniosek o zawieszenie świadczenia i przez cały rok kalendarzowy ZUS nie wypłacał mu emerytury lub renty,

- świadczeniobiorca ma prawo do renty: inwalidy wojennego, z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia lub rent rodzinnych po tych inwalidach,

- świadczeniobiorca ma prawo do renty inwalidy wojskowego w związku ze służbą wojskową lub renty rodzinnej po żołnierzu, którego śmierć ma związek ze służbą wojskową.

Emeryt lub rencista powinien zawiadomić ZUS o podjęciu dodatkowej pracy zarobkowej i o wysokości osiąganego przychodu. Dotyczy to także płatnika składek. Warto tego pilnować, aby uniknąć konieczności zwracania pieniędzy do ZUS.