Sondaż: większe kompetencje prezydenta? Ankietowani: to zły pomysł

– Wydarzyło się tak wiele sporów kompetencyjnych, w ostatnim czasie tak regularnie łamano polską Konstytucję, że my jako klasa polityczna musimy zacząć działać nad rozwiązaniami nowej ustawy zasadniczej, która będzie gotowa do przyjęcia, mam nadzieję i wierzę, w roku 2030 – mówił 6 sierpnia w swoim pierwszym orędziu świeżo zaprzysiężony prezydent Karol Nawrocki. Zapowiedział powołanie Rady ds. Naprawy Ustroju Państwa, która według nieoficjalnych ustaleń ma ruszyć na przełomie września i października.

Czytaj więcej

Sądy i trybunały

Karol Nawrocki chce nowej konstytucji. „Sędziowie nie są bogami"

Zaprzysiężony w środę na prezydenta Karol Nawrocki w swoim orędziu odniósł się do kwestii praworz...

Zdaniem RMF FM, na jej czele stanie doradca prezydenta ds. konstytucyjnych prof. Dariusz Dudek, a w konstytucji ma zmienić się przede wszystkim ustrój – z obecnego parlamentarno-gabinetowego na „półprezydencki”, co oznaczałoby poszerzenie kompetencji głowy państwa. Problem w tym, że mało entuzjastycznie do tego pomysłu podchodzą Polacy. Tak wynika z sondażu IBRiS dla „Rzeczpospolitej”.

Zdaniem większości ankietowanych, wzmocnienie prezydenta kosztem rządu to zły pomysł

Pracownia spytała ankietowanych, czy należy zmienić konstytucję, przyznając prezydentowi więcej uprawnień kosztem premiera i rządu. „Zdecydowanie się zgadzam” oraz „raczej się zgadzam” odpowiedziało po 15,5 proc., czyli łącznie 31 proc. Dużo więcej ankietowanych było na „nie” – łącznie 57,7 proc., w tym „zdecydowanie” – aż 34,7 proc., a „raczej” – 23 proc. Zdania nie miało 11,3 proc.

Skąd takie wyniki? – Większość wyborców w Polsce to wyborcy umiarkowani, którzy mogą mieć obawy przed silną władzą, ukształtowane na bazie bardzo różnych doświadczeń historycznych, jak prezydentura Lecha Wałęsy – mówi politolog z UW prof. Rafał Chwedoruk. – Po drugie, silne przywództwo może kojarzyć się im albo z prezydentami Stanów Zjednoczonych, którzy są oceniani w bardzo różny sposób, albo z państwami na wschód od nas, poczynając od Rosji. Po trzecie, wielu wyborców którejś z dwóch głównych formacji może sobie zadać pytanie: no dobrze, ale co będzie, jeśli wybory prezydenckie wygra ktoś od nich, a nie od nas? – dodaje.

Czytaj więcej

Polityka

Jakie są uprawnienia prezydenta Rzeczypospolitej?

1 czerwca w II turze wyborów prezydenckich Polacy wybierają następcę Andrzeja Dudy na stanowisku...

I rzeczywiście, podziały w sprawie zwiększenia kompetencji prezydenta są widoczne nawet wśród zwolenników obecnej opozycji, czyli PiS, Konfederacji, Partii Razem i Konfederacji Korony Polskiej. W ich przypadku za takim rozwiązaniem opowiada się co prawda 63 proc. ankietowanych, ale przeciwnych jest aż 35 proc. W przypadku wyborców koalicji „przeciw” jest 87 proc., a „za” jedynie 2 proc.

Polska należy do nielicznych państw, w których nie ma ani wyraźnego prezydenckiego, ani gabinetowego

Co nie zmienia faktu, że system polityczny w Polsce, w którym prezydenta mającego niewielkie kompetencje wybiera się w wyborach powszechnych, jest raczej ewenementem. – Przypomina to imprezy kulturalne z darmowym wstępem organizowane przez władze samorządowe. Znaczenie jest nieporównywalnie mniejsze od wyborów parlamentarnych, a nawet samorządowych, ale za to emocje sięgają zenitu – mówi prof. Chwedoruk.