Uchodźców za dużo, pieniędzy za mało. Rząd uruchamia 19,6 mln złotych z rezerwy

– Ukraińcy otrzymują głównie ochronę uzupełniającą z powodu konfliktu zbrojnego na terytorium ich kraju, który zagraża ich życiu i zdrowiu. To nie jest status uchodźcy, ale zasady ochrony są praktycznie takie same – podkreśla Jakub Dudziak. Urząd nie sprawdza statusu materialnego wnioskodawców, ani nie ogranicza przyznania ochrony dla osób z terenów, gdzie toczą się walki – a więc wschodnich terenów Ukrainy. – Uznajemy że w całym kraju trwa wojna i wszyscy taką pomoc mogą otrzymać – podkreśla rzecznik. Specustawa dla uchodźców wojennych z Ukrainy ma charakter czasowy. Legalność pobytu obywateli Ukrainy w Polsce została przedłużona do 30 września 2025 r. Od lipca tego roku rząd nie pokrywa już kosztów ich zakwaterowania i wyżywienia w lokalach prywatnych. Dudziak: – Wydaje się, że ta niepewność może zachęcać Ukraińców do sięgania po ochronę, którą gwarantuje Urząd do spraw Cudzoziemców.

Rząd chce zachęcić Ukraińców ze statusem uchodźcy wojennego do składania wniosków o wydanie karty pobytu – będzie to możliwe od 2025 r., po uruchomieniu specjalnego programu online.

Na wzrost liczby wniosków o azyl w Polsce składanych przez obywateli Ukrainy może mieć wpływ również zaostrzenie przepisów w Ukrainie dla mężczyzn w wieku 18–60 lat objętych mobilizacją. Od lipca tego roku wyrobienie nowego paszportu jest możliwe tylko w Ukrainie, a nie jak dotychczas – w konsulatach. W przypadku jakiejkolwiek formy ochrony międzynarodowej cudzoziemiec otrzymuje polski dokument podróży, który potwierdza tożsamość i obywatelstwo cudzoziemca jak paszport. – Warunki ustawy mobilizacyjnej w Ukrainie nie są podstawą do odrzucenia wniosku o ochronę w Polsce – wyjaśnia Jakub Dudziak.

Czytaj więcej

Społeczeństwo

Nowe zasady dla Ukraińców w Polsce. „Kpina z tysięcy uchodźców”

Organizacje prowadzące domy dla uchodźców z Ukrainy w Mazowieckiem bez umów gwarantujących im fin...

Więcej wniosków przez rząd i kontrole w Niemczech

W pierwszych trzech kwartałach tego roku – do końca września – wnioski o udzielenie ochrony międzynarodowej w Polsce złożyło 12,3 tys. cudzoziemców. Najwięcej obywatele Ukrainy – 4,5 tys. osób, Białorusi – 2,9 tys., Rosji – 0,8 tys., a także Somalii i Erytrei – po 0,5 tys. osób. Dla porównania w całym ubiegłym roku wnioski złożyło 9,5 tys. osób, w 2022 r. - 9,9 tys. osób, a w 2021 r. – 7,7 tys. cudzoziemców. 

Powodem większej liczby wniosków uchodźców jest również zmiana polityki rządu na granicach na bardziej liberalną (w ciągu 5,5 miesiąca tego roku na terenie województwa podlaskiego wnioski o udzielenie ochrony międzynarodowej złożyło aż 1793 cudzoziemców) oraz kontrole na granicy polsko-niemieckiej. Niemcy odsyłają Polsce migrantów, którzy złożyli wnioski o status uchodźcy w Polsce, ale nie czekając na rozstrzygnięcie, wyjechali. Z danych Komendy Głównej Straży Granicznej dla „Rz” z Niemiec do Polski od 1 stycznia do 22 września 2024 r. przekazano 545 cudzoziemców, w tym 284 w ramach readmisji uproszczonej (złapani na granicy z RFN), 232 w ramach Dublin III, 29 w ramach readmisji pełnej.