Kompromis dla konstytucji?

Bronisław Komorowski spotkał się w ubiegłym tygodniu z władzami Sejmowej Komisji Konstytucyjnej. Do Pałacu Prezydenckiego przyjechali m.in. szef komisji Jarosław Gowin (PO) i jej wiceszefowie: Wojciech Wilk (PO), Karol Karski (PiS), Eugeniusz Kłopotek (PSL) i Jarosław Matwiejuk (SLD). Z prezydentem rozmawiali o jego projekcie zmian w ustawie zasadniczej.

Posłowie od miesiąca pracują nad propozycjami, które zakładają wprowadzenie zapisów umożliwiających wejście Polski do strefy euro oraz wpisanie do konstytucji nowego rozdziału „10a” dotyczącego członkostwa Polski w UE.

– Podczas spotkania ustalono, że najważniejszym celem jest dopisanie do konstytucji rozdziału unijnego jeszcze przed objęciem przez Polskę prezydencji w UE, czyli przed 1 lipca – mówi jeden z uczestników spotkania. – Zależy na tym prezydentowi.

Rozdział unijny zakłada, że polskie organy władzy państwowej mogą przekazać Unii swoje kompetencje, dopiero gdy poprzez ustawę zgodzi się na to parlament lub obywatele opowiedzą się za tym w referendum. Podobnie, gdyby Polska chciała wystąpić z UE. Projekt zakłada też, że polską politykę w Unii prowadzi rząd, prezydent może z nim tylko współdziałać. Gowin przyznaje, że PO zależy na dostosowaniu ustawy zasadniczej do naszego członkostwa w UE jeszcze przed objęciem przez Polskę prezydencji. – Będziemy do tego dążyć – mówi „Rz”.

Do znowelizowania konstytucji potrzeba 307 głosów. Dlatego, by wprowadzić zmiany, potrzebne jest poparcie PSL i opozycji. A ta ma zastrzeżenia do niektórych zapisów prezydenckiego projektu.

Chodzi o część dotyczącą wejścia Polski do strefy euro. Bronisław Komorowski proponuje, aby w konstytucji dodać, że bank centralny państwa NBP należy do Europejskiego Systemu Banków Centralnych. Zlikwidowana miałaby zostać też Rada Polityki Pieniężnej. Zmiany miałyby wejść w życie, gdy Polska wstąpi do unii walutowej.

Te propozycje nie podobają się PiS i PJN, a także koalicyjnemu PSL. Politycy uważają, że są przedwczesne, bo w sytuacji kryzysu Polska nie powinna się spieszyć z zamianą złotego na euro.

– Kwestie euro są przedmiotem ostrego sporu – przyznaje Gowin. – Ale sądzę, że da się wyłączyć zapisy dotyczące wejścia Polski do strefy euro z projektu i odłożyć na potem, a teraz pracować nad tymi propozycjami, które mają poparcie większości ugrupowań.

Czy prezydent przystałby na taki kompromis? – Nie wiem. Na pewno prezydent wyraża wolę mądrego kompromisu, takiego, który nie zburzy całego projektu – mówi „Rz” Krzysztof Łaszkiewicz, prezydencki minister odpowiedzialny za przygotowanie projektu. I dodaje: – Trzeba poczekać na propozycje wypracowane w komisji.

Jeśli kancelaria przystałaby na wyłączenie z projektu części dotyczącej euro, to do prac nad nimi posłowie mogliby wrócić przy okazji innych projektów. Ale w tej kadencji ich uchwalenie jest mało realne.

Opozycja i PSL już uznały, że sprawy euro trafią ad acta.

– Prezydent oczywiście chciałby, aby wszystkie jego propozycje zostały uchwalone, ale jeśli zrezygnujemy z kwestii euro, to nie będzie o to kruszył kopii – mówił po spotkaniu Kłopotek.

– Wydaje mi się, że jest szansa na wypracowanie w oparciu o prezydenckie propozycje wspólnych zapisów o naszym członkostwie i uchwalenie ich przed wakacjami – uważa Karski.

Politycy PO liczą, że po odcięciu spornej części prezydenckiego projektu zostanie on szybko uchwalony. – Byłoby niewątpliwym sukcesem parlamentu, gdybyśmy jeszcze w tej kadencji przed objęciem prezydencji przez Polskę uchwalili przepisy określające ramy członkostwa Polski w UE – podkreśla Wojciech Wilk (PO), wiceszef Sejmowej Komisji Konstytucyjnej.

[ramka]

[b]Pomysły Platformy i PiS na nową ustawę zasadniczą[/b]

Nadzwyczajna komisja ds. zmiany konstytucji pracuje nie tylko nad projektem prezydenckim. Trafił do niej także projekt PiS, który zakłada zwiększenie kompetencji Trybunału Konstytucyjnego o prawo do badania unijnych rozporządzeń. Gruntowne zmiany w konstytucji zakłada projekt PO. Platforma chce zmniejszyć liczbę posłów do 300 i powiązać liczbę mandatów w Senacie z liczbą mieszkańców poszczególnych województw. Prawo zasiadania w Senacie mieliby też byli prezydenci RP wybrani w wyborach powszechnych. PO chce ułatwić odrzucanie weta prezydenta (bezwzględną większością głosów, a nie jak teraz trzema piątymi).