- w miejscowości do 5 tys. mieszkańców od 52 do 116 zł,
- w miejscowości ponad 5 tys. do 20 tys. mieszkańców od 94 do 202 zł,
- w miejscowości powyżej 20 tys. mieszkańców od 181 do 363 zł (zob. część XII załącznika nr 3 do ustawy o ryczałcie).
Opodatkowane w ten sposób mogą być jednak tylko usługi hotelarskie polegające na wynajmie pokoi gościnnych i domków turystycznych (w tym wydawanie posiłków), pod warunkiem że:
- łączna liczba pokoi - także w domkach turystycznych - nie przekracza 12,
- działalność jest wykonywana przy zatrudnieniu nie więcej niż dwóch pracowników lub dwóch pełnoletnich członków rodziny (wliczając w to małżonka).
Rolnicy prowadzący działalność agroturystyczną i inne osoby udostępniające pokoje letnikom, podobnie jak właściciele większych pensjonatów i hoteli, są podatnikami VAT z tytułu świadczonych przez siebie usług.
Jest to bowiem działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o VAT. Ale jeśli będzie prowadzona na niewielką skalę, może być z VAT zwolniona. Inaczej niż w podatku dochodowym, nie ma tu znaczenia liczba wynajmowanych pokoi, nieistotna jest też liczba przyjmowanych gości.
Decyduje wielkość uzyskanych w ciągu roku wpływów ze sprzedaży towarów i usług. Zwolnienie przysługuje podatnikom, których roczna sprzedaż mieści się w limicie 10 tys. euro. Jeśli ktoś rozpoczyna działalność w trakcie roku, kwotę tę (w przeliczeniu na złote) ustala się w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży. W latach następnych osoba taka będzie uprawniona do zwolnienia, gdy jej sprzedaż za rok ubiegły nie przekroczyła limitu.
Wynajem przez rolników pokoi, połączony z wydawaniem posiłków domowych i świadczeniem innych usług związanych z pobytem turystów wliczonych w cenę noclegu, jest świadczeniem usług sklasyfikowanych w dziale 55 PKWiU Usługi hoteli i restauracji, w grupowaniu 55.23.13. Usługi wynajmu umeblowanych lokali krótkotrwałego zakwaterowania.
Podlegają one VAT według stawki 7 proc. (poz. 140 załącznika nr 3 do ustawy o VAT), podobnie jak typowe usługi hotelarskie czy wynajem pokoi w pensjonatach i domkach letniskowych.
Gdy oprócz zakwaterowania i wydawania posiłków świadczone są przez wynajmującego pokoje jeszcze inne usługi - niewliczone w cenę noclegu - np. wynajem sprzętu (kajaków, rowerów), to są one opodatkowane stawką właściwą dla tych usług (z reguły 22 proc.).
Usługi gastronomiczne są opodatkowane stawką 7 proc. Ale nie obejmuje ona sprzedaży przez prowadzącego kemping, pensjonat, hotel lub gospodarstwo agroturystyczne kawy i herbaty (wraz z dodatkami), napojów bezalkoholowych gazowanych, wód mineralnych, a także sprzedaży w stanie nieprzetworzonym innych towarów opodatkowanych stawką 22 proc. (zob. art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy o VAT). Jeśli rolnik sprzedaje turystom produkty rolne pochodzące z własnego gospodarstwa (np. mleko, miód, warzywa, owoce, mięso) i jest jednocześnie tzw. rolnikiem ryczałtowym, to sprzedaż ta jest zwolniona z VAT.
Osoba zwolniona z VAT nie musi (a nawet nie może) wystawiać faktur VAT - ani dla firm, ani dla indywidualnych turystów. Jednak - na żądanie - powinna wystawiać zwykłe rachunki. Ich kopie trzeba przechowywać (uporządkowane według kolejności ich wystawienia) do czasu upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego (z reguły przez 6 lat, licząc od końca roku, w którym zostały wystawione).
Rachunek taki powinien zawierać co najmniej:
- imiona i nazwiska (nazwę albo firmę) oraz adresy sprzedawcy i kupującego bądź wykonawcy i odbiorcy usługi,
- datę wystawienia i numer kolejny rachunku,
- odpowiednio wyraz "oryginał" albo "kopia",
- określenie rodzaju i ilości towarów lub wykonanych usług oraz ich ceny jednostkowe,
- ogólną sumę należności wyrażoną liczbowo i słownie,
- czytelny podpis wystawcy rachunku oraz odcisk pieczęci wystawcy rachunku, jeżeli się nią posługuje.
Prawo a zarazem obowiązek wystawiania rachunków mają również rolnicy prowadzący gospodarstwa agroturystyczne (w tym także korzystający ze zwolnienia z podatku dochodowego).
Z art. 87 § 1 ordynacji podatkowej wynika bowiem, że obowiązanymi do wystawiania rachunków - na żądanie klientów - są co do zasady wszyscy podatnicy prowadzący działalność gospodarczą. A działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 3 pkt 9 tej ustawy jest każda działalność zarobkowa w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każda inna działalność zarobkowa wykonywana we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają jej do działalności gospodarczej, lub osoby ją wykonującej - do przedsiębiorców. Potwierdzają to wyjaśnienia organów podatkowych (zob. np. pisma: Urzędu Skarbowego w Złotoryi z 31 marca 2006 r., PD/414/1/6/2/06, i Urzędu Skarbowego w Leżajsku z 19 grudnia 2005 r., US-PDM/415/9/2005). Jedynie sprzedaż letnikom produktów roślinnych i zwierzęcych, pochodzących z własnej uprawy lub hodowli i nieprzerobionych sposobem przemysłowym, nie musi być dokumentowana takim rachunkiem.
Jeśli turysta zażąda rachunku przed wykonaniem usługi, trzeba go wystawić najpóźniej w ciągu 7 dni od dnia jej wykonania, jeśli żądanie zgłosi po wykonaniu usługi - w ciągu 7 dni od tego zgłoszenia. Jednak nie ma obowiązku wystawiania rachunku, gdy żądanie zostanie zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wykonania usługi.
Budynki, budowle i grunty związane z działalnością gospodarczą, w tym także w zakresie usług hotelarskich - są opodatkowane podatkiem od nieruchomości według najwyższych stawek. Nie dotyczy to drobnej działalności agroturystycznej.
Zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych za działalność gospodarczą nie uważa się "wynajmu turystom pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych, znajdujących się na obszarach wiejskich, przez osoby ze stałym miejscem pobytu w gminie położonej na tym terenie, jeżeli liczba pokoi przeznaczonych do wynajęcia nie przekracza 5" (art. 1a ust. 2 pkt 2).
W efekcie budynek mieszkalny, w którym prowadzona jest działalność agroturystyczna, będzie opodatkowany według stawki właściwej dla innych budynków mieszkalnych, a nie dla działalności gospodarczej.
Jeśli pokoi jest więcej niż 5, to nawet przy spełnieniu pozostałych warunków od powierzchni ich wszystkich należy się podatek według wyższych stawek, jako od części budynku mieszkalnego zajętej na prowadzenie działalności gospodarczej.
Mimo że wynajem pokoi turystom ma najczęściej charakter sezonowy, osoba, która prowadzi np. pensjonat czy kemping, podatek od nieruchomości musi płacić według stawek związanych z działalnością gospodarczą przez cały rok (chyba że tę działalność wyrejestruje w urzędzie gminy).
- wynajmowane są pokoje w budynkach mieszkalnych
- budynki są położone na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym
- liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5
- korzystają z nich osoby przebywające na wypoczynku
- art. 21 ust. 1 pkt 71 updof dotyczący dochodów ze sprzedaży surowców roślin zielarskich i ziół dziko rosnących leśnych, jagód, owoców leśnych i grzybów - ze zbioru dokonywanego osobiście lub z udziałem członków najbliższej rodziny,
- art. 21 ust. 1 pkt 72 updof dotyczący dochodów ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy lub hodowli (jeśli nie jest ona prowadzona w ramach tzw. działów specjalnych produkcji rolnej), przerobionych sposobem przemysłowym, jeśli przerób ten polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej tych zwierząt, w tym również na rozbiorze, podziale i klasyfikacji mięsa.
Natomiast dochód ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych, pochodzących z gospodarstwa rolnego (także warzyw, owoców, ryb), w stanie nieprzetworzonym w ogóle nie podlega przepisom ustawy o podatku dochodowym. Zatem, oferując takie produkty gościom w gospodarstwie agroturystycznym, nie płaci się podatku dochodowego.
- najemcą jest turysta
- wynajmujemy budynek mieszkalny
- budynek znajduje się na obszarze wiejskim
- wynajmującym jest osoba ze stałym miejscem pobytu w gminie położonej na tym terenie,
- liczba pokoi przeznaczonych do wynajęcia nie przekracza 5
