Kto wykupuje mieszkania, ten nie zapłaci podatku

Obawy niektórych, czy nie będą musieli uiszczać podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) z powodu przekształcenia swojego mieszkania lokatorskiego w pełną własność, są bezpodstawne -uważa Ministerstwo Budownictwa.

Takie stanowisko resort zajmuje w piśmie, które po pytaniach "Rz" przesłała Ewa Żurawska-Ptaszek, zastępca dyrektora Departamentu Gospodarki Mieszkaniowej.

Problem pojawił się po skreśleniu art. 12 2 przez nowelizację ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (DzU z 2007 r. nr 125, poz. 873). Przepis ten przewidywał, że uzyskiwane wcześniej przez spółdzielców bonifikaty przy wykupie mieszkań nie rodziły obowiązku zapłaty podatku dochodowego. Straci on jednak moc 31 lipca.

Wśród ekspertów pojawiły się więc rozbieżne stanowiska w sprawie opodatkowania przekształceń. Krzysztof Dziewior, doradca podatkowy, twierdzi, że trzeba będzie uiścić daninę fiskusowi.

-Podstawą określenia przychodu będzie wartość rynkowa lokalu -zaznacza Dziewior. Argumentuje, że nowelizacja nie do końca zrezygnowała z pojęcia rynkowej wartości lokalu. Podatek miałby więc objąć nie tylko wykupujących mieszkania lokatorskie, ale i najemców byłych mieszkań zakładowych, którzy znaleźli się w spółdzielni. Według jego wyliczeń podatek przy wartości rynkowej lokalu wynoszącej 200 tys. zł wyniósłby - po odjęciu wkładu mieszkaniowego i kwot umorzonego kredytu -prawie 27 tys. zł. Dziewior uważa, że całe zamieszanie powstało w wyniku niechlujstwa legislacyjnego posłów. Powinni oni umieścić w nowelizacji przepis zwalniający mieszkańców od konieczności płacenia podatku dochodowego.

Pogląd o opodatkowaniu wykupów ma też zdecydowanych przeciwników.

- Kwota, za którą lokator może wykupić mieszkanie, a dokładniej mówiąc, sposób jej ustalenia, wynika wprost z ustawy, a nie z decyzji spółdzielni. Nie można więc mówić o nabyciu mieszkania po preferencyjnej cenie, w rozumieniu podatku dochodowego. Z tego wynika, że u kupujących nie powstanie nieodpłatny przychód, a co za tym idzie - nie będą oni musieli zapłacić podatku -uważa Jan Jodłowski, radca prawny w firmie doradczej KPMG. Dodaje, że w przeszłości Ministerstwo Finansów potwierdziło już taki sposób interpretacji przepisów przy okazji bezpłatnego nabywania akcji wynikającego z ustawy o NFI.

Resort budownictwa liczy również, że MF w najbliższym czasie jednoznacznie rozstrzygnie kontrowersje podatkowe związane z wykupem mieszkań. Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że jeśli interpretacja podwładnych Zyty Gilowskiej byłaby niekorzystna dla mieszkańców, to Ministerstwo Budownictwa zaproponuje szybką nowelizację przepisów przyznającą im takie zwolnienie podatkowe.

Poseł Grzegorz Tobiszowski, sprawozdawca nowelizacji w Sejmie, podkreśla, że posłowie wprowadzą odpowiednią poprawkę przy okazji rozpatrywania senackiego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących przekształceń własnościowych nieruchomości.

[ramka] Nowelizacja rozwiązuje też sprawę użytkowania wieczystego. Wiele spółdzielni mieszkaniowych budowało swoje bloki na gruntach, które mają właśnie w użytkowaniu wieczystym. Teraz osoby, które chcą wykupić mieszkanie lokatorskie, mogą zaznaczyć we wniosku, że chcą, by na ich własność przenieść nie tylko mieszkanie, ale i udział w gruncie.

Nowe przepisy są tak sformułowane, że wystarczy, iż wpłynie tylko jeden wniosek, a wywiera on skutek w stosunku do wszystkich członków spółdzielni wykupujących lokale. Ma to swoje wady, ale i zalety. Wada jest taka, że trzeba więcej zapłacić za wykup lokalu. Zaleta - że nie płaci się opłaty za użytkowanie wieczyste, tylko podatek od nieruchomości (a ten jest zwykle dużo niższy).