Pani B. zlikwidowała własną książeczkę mieszkaniową, a wypłaconą z tego tytułu premię przeznaczyła na zakup mieszkania od spółdzielni za kwotę 56 265 zł. Umowę kupna zawarła w marcu 2010 r., potem przeprowadziła generalny remont w lokalu i sprzedała go jeszcze w tym samym roku. Następnie dołożyła z oszczędności 76 tys. zł i kupiła zabudowaną nieruchomość. Zamierza ją podzielić i podarować córkom, które chcą tam zamieszkać. Wątpliwości pani B. budziła jednak kwestia konsekwencji podatkowych takiej czynności: czy zachowa ulgę mieszkaniową?
Sprzedaż lokalu mieszkalnego przed upływem 5 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło nabycie, co do zasady rodzi obowiązek uiszczenia podatku. Jeśli jednak w ciągu dwóch lat od transakcji pieniądze ze sprzedaży zostaną wydatkowane na własne cele mieszkaniowe, to podatnik może skorzystać ze zwolnienia tych dochodów z PIT. Tak wynika z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ustawa nie mówi jednak, czy wystarczy pieniądze jedynie wydatkować na „własny cel mieszkaniowy", ani jak długo trzeba być właścicielem nieruchomości, na której ten cel jest realizowany. Czy zatem pani B., która kupiła zabudowaną nieruchomość na zaspokojenie swoich potrzeb mieszkaniowych i tym samym nabyła prawo do zwolnienia od PIT, nadal będzie mogła z niego korzystać, choć już nie będzie właścicielem tej nieruchomości?
W odpowiedzi Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (interpretacja nr IBPBII/2/415-983/11/ŁCz) podkreślił, że wprowadzając zwolnienie ustawodawca chciał zachęcić podatników do nabywania - w miejsce zbywanych praw majątkowych czy nieruchomości - innych nieruchomości lub praw przeznaczonych do zaspokajania ich indywidualnych potrzeb mieszkaniowych. Dlatego zwolnienie z podatku nie dotyczy każdego wydatkowania środków na zakup nieruchomości, lecz takiego, którego celem jest zaspokajanie "własnych potrzeb mieszkaniowych". Przy czym pojęcie to należy rozumieć jednoznacznie zgodnie z wykładnią literalną.
- Realizacja własnych celów mieszkaniowych winna polegać na tym, że w przypadku nabycia nowej nieruchomości to w niej podatnik faktycznie winien takie cele realizować - tłumaczy Dyrektor Izby. - Darując nabytą nieruchomość córkom, podatniczka wyzbywa się tytułu jej własności, a w konsekwencji nie można mówić o realizowaniu osobistych celów mieszkaniowych podatniczki, lecz jej dzieci.
