Wsparcie od znajomych na celowniku fiskusa

Osoba, która pożycza od znajomego pieniądze bez procentów, uzyskuje przychód i musi zapłacić podatek. Absurd? Nie, stanowisko fiskusa potwierdził sąd

Publikacja: 19.03.2011 04:00

Wsparcie od znajomych na celowniku fiskusa

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński Robert Gardziński

 

Strony umowy pożyczki powinny pamiętać o aspektach podatkowych rozliczenia. Zwłaszcza osoby, które korzystają z bezinteresownej pomocy znajomych. Urzędy wszędzie bowiem szukają przychodów z nieodpłatnych świadczeń. Korzyścią majątkową jest dla nich także otrzymanie pożyczki bez obowiązku płacenia odsetek.

Co bezpieczniejsze

Przekonała się o tym dobitnie osoba, która pożyczyła od znajomego milion złotych. Fiskusowi nie wystarczyła zapłata podatku od czynności cywilnoprawnych. Ponieważ umowa nie przewidywała żadnych odsetek, uznał, że pożyczkobiorca uzyskał przychód z nieodpłatnych świadczeń – w wysokości procentów, które naliczyłby bank. W celu ustalenia kwoty tego przychodu urzędnicy porównali oprocentowanie kredytów w kilku bankach i wyciągnęli średnią. To prawidłowe postępowanie – uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (sygn. I SA/Kr 957/08), a następnie Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II FSK 1938/09).

Nie pomogły argumenty, że pożyczka nie musi być oprocentowana, oraz to, że w relacjach między osobami prywatnymi naliczanie odsetek jest działaniem mało naturalnym. Sądy nie miały wątpliwości – bezpłatne korzystanie z cudzego kapitału powoduje powstanie przychodu.

Umowa pożyczki jest obciążona 2-proc. PCC. Są jednak zwolnienia, np. dla rodziny

– To mocno kontrowersyjny pogląd. Osoby, które jednak nie chcą się narażać na długotrwały spór z fiskusem, powinny rozważyć albo zapłatę podatku od nieodpłatnego świadczenia, albo umówić się na spłatę pożyczki razem z odsetkami – mówi Joanna Narkiewicz-Tarłowska, doradca podatkowy, starszy menedżer w PwC. – Trzeba jednak pamiętać, że w tym drugim wypadku otrzymane przez pożyczkodawcę odsetki będą jego przychodem z kapitałów pieniężnych, obciążonym 19-proc. podatkiem.

W jakiej wysokości ustalić odsetki? Urzędy chcą, aby obliczyć średnie oprocentowanie kredytów bankowych. – To nieporównywalne transakcje – twierdzi Joanna Narkiewicz-Tarłowska. – Bank chce przede wszystkim zarobić, a znajomi pożyczają pieniądze często bezinteresownie. Poza tym mają większe zaufanie do pożyczkobiorcy. Urząd nie może więc zadekretować, że prywatna osoba ma udzielać pożyczki na takich samych zasadach jak bank.

Warto też pamiętać, że przychód z odsetek powstaje dopiero w momencie ich otrzymania. Jeśli więc umowa przewiduje ich zapłatę, ale pożyczkodawca odroczy termin płatności, przesunie też moment rozliczenia z urzędem.

Rodzina nie płaci

Sporu z fiskusem o nieodpłatne świadczenia nie muszą się obawiać osoby, które dostały pieniądze od rodziny. Nawet jeśli uznamy, że zarobiły, nie płacąc odsetek, to z podatku zwalnia je art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT.

Masz pytanie, wyślij e-mail do autora, p.wojtasik@rp.pl

Strony umowy pożyczki powinny pamiętać o aspektach podatkowych rozliczenia. Zwłaszcza osoby, które korzystają z bezinteresownej pomocy znajomych. Urzędy wszędzie bowiem szukają przychodów z nieodpłatnych świadczeń. Korzyścią majątkową jest dla nich także otrzymanie pożyczki bez obowiązku płacenia odsetek.

Co bezpieczniejsze

Pozostało 89% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów