Odsetki od belgijskich obligacji w zeznaniu PIT w Polsce

- Jestem klientem banku belgijskiego. Posiadam w nim rachunek, na moje zlecenie bank kupuje także m.in. obligacje. Termin ich wykupu przypada z reguły za kilka lat od zakupu, jednak w każdym roku obligacje przynoszą określone dochody w postaci odsetek. Bank poinformował, że pobiera od nich tzw. EU Savings Tax, w wysokości 20 proc.

Czy te odsetki powinny być wykazywane do opodatkowania w Polsce i czy powinien być od nich odprowadzany podatek dochodowy? Jeśli tak, to czy i jak uwzględnić w rozliczeniu podatek pobrany w Belgii?

– pyta czytelnik.

W większości krajów Unii Europejskiej od osób fizycznych pobierany jest podatek dochodowy od odsetek od oszczędności gromadzonych w bankach. Jego wysokość jest jednak zróżnicowana i najczęściej zależy od rodzaju depozytu, np. od tego czy jest to lokata bankowa  czy odsetki od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa.

Potrzeba uniknięcia zniekształceń w przepływie kapitału i chęć poddania efektywnemu opodatkowaniu dochodu z oszczędności nierezydentów legły u podstaw przyjętej przez Radę 3 czerwca 2003 dyrektywy 2003/48/UE w sprawie opodatkowania dochodów z oszczędności w formie wypłacanych odsetek.

Jest ona częścią tzw. pakietu podatkowego, który ma na celu eliminację przepisów szkodzących konkurencji podatkowej.

Wymiana informacji

Obywatele UE mogą obecnie lokować swoje oszczędności tam, gdzie uważają to za najkorzystniejsze finansowo. Co do zasady, przychody z oszczędności w formie odsetek wypłaconych w jednym państwie członkowskim  osobom zamieszkującym w innym państwie członkowskim  są opodatkowane w państwie miejsca zamieszkania właściciela odsetek i zgodnie z jego przepisami.

Aby jednak do tego opodatkowania faktycznie doszło, państwa członkowskie muszą przekazywać sobie informacje w tym zakresie; polskie władze podatkowe będą miały wiedzę o tym, że polski podatnik osiągnął w innym kraju określone przychody, w jakiej wysokości i będą mogły sprawdzić, czy wykazał je w swoim zeznaniu, zadeklarował do opodatkowania w Polsce 19-proc. podatkiem, i ewentualnie wszcząć postępowanie sprawdzające, czy kwota, od której naliczono odsetki, była w przeszłości opodatkowana. Właśnie na podstawie wspomnianej dyrektywy przekazywanie informacji odbywa się niejako automatycznie, co najmniej raz w roku.

Tymczasowo zwolnione z tego obowiązku są jednak Austria, Belgia i Luksemburg oraz kilka państw europejskich spoza UE (np. Szwajcaria), które stosują alternatywne rozwiązanie, tj. pobierają należny podatek u źródła, po czym przekazują znaczną część dochodów z tego tytułu do kraju zamieszkania inwestora, gdzie podatek ten jest faktycznie należny. Właściwe regulacje prawne wynikające z dyrektywy są w praktyce stosowane od 1 lipca 2005.

Podatek u źródła do odliczenia

Dla Belgii, Luksemburga i Austrii przewidziano okres przejściowy, w którym państwa te mogą tak długo nie wymieniać informacji na temat dochodów od oszczędności regulowanych przez dyrektywę, jak długo stosują w stosunku do oszczędności system potrąceń według kraju pochodzenia.

Potrącają podatek u źródła w wysokości 15 proc. w ciągu pierwszych trzech lat okresu przejściowego, 20 proc. w ciągu trzech następnych lat i 35 proc. po upływie tego okresu. Państwo rezydencji właściciela odsetek z kolei powinno dołożyć wszelkich starań w celu wyeliminowania podwójnego opodatkowania i uwzględniać jakoś w krajowym rozliczeniu podatek potrącony w kraju pochodzenia odsetek.

Metodę uniknięcia podwójnego opodatkowania, w przypadku podatku pobranego w Belgii od odsetek od obligacji, wskazuje art. 30a ust.10 ustawy o PIT. Mówiąc najogólniej, cały zapłacony w takich okolicznościach podatek podlega odliczeniu od podatku należnego w Polsce.

Zgodnie z tym przepisem – jeżeli osiągnięto dochód m.in. z odsetek wypłacanych lub stawianych do dyspozycji związanych z wierzytelnościami wszelkiego rodzaju, a w szczególności ze skarbowych papierów wartościowych, z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami mającymi związek z takimi papierami, obligacjami i skryptami dłużnymi, z wyjątkiem opłat karnych za opóźnione płatności oraz z odsetek naliczonych lub skapitalizowanych w momencie sprzedaży, zwrotu lub umorzenia tych wierzytelności, ze źródeł położonych m.in. w Królestwie Belgii – podatek od tych dochodów zapłacony w tych państwach podlega odliczeniu od kwoty podatku obliczonego od dochodów kapitałowych według stawki 19 proc.

Trzeba wykazać w zeznaniu

Zarówno  podatek wyliczony od analizowanych dochodów musi być wykazany w zeznaniu rocznym, tak jakby dochody podlegały opodatkowaniu w Polsce (bo de facto podlegają), jak i podatki zapłacone (pobrane) za granicą muszą być wykazane w tym zeznaniu, jako kwoty zmniejszające podatek łącznie należny w Polsce od wszystkich dochodów podatnika (na te rozliczenia są przewidziane odpowiednie rubryki chociażby w zeznaniu PIT-36 czy PIT-38).

Zatem można  wręcz stwierdzić, że w interesie polskiego podatnika jest wykazanie tych podatków pobranych u źródła na mocy dyrektywy w zeznaniu rocznym, jako że zapłacone za granicą mogą zmniejszyć podatek „roczny” należny w Polsce. Jeśli polskiego podatku nie wystarczy, to będziemy mieć do czynienia z nadpłatą.

Kwota odliczanego podatku nie jest bowiem ograniczona do kwoty podatku, jaki byłby należny według stawki 19 proc. (odmiennie niż np. w przypadku pobrania nadmiernego podatku u źródła z tytułu dywidend uzyskanych za granicą; odliczenie podatku zagranicznego w takim wypadku reguluje art. 30a ust. 9 ustawy o PIT).

Autorka jest doradcą podatkowym, współpracuje ze Spółką Doradztwa Podatkowego Manugiewicz, Trzaska i Wspólnicy

Więcej w serwisie:

» Prawo dla Ciebie » Podatki » Dochody kapitałowe

» Prawo dla Ciebie » Podatki » Podatek dochodowy » Przychody » Odsetki

» Prawo dla Ciebie » Polak za granicą » Podatek od dochodów za granicą » Belgia

» Podatki i księgi » Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania