Tak uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w indywidualnej interpretacji podatkowej z 21 listopada 2011 r. (nr IBPBII/1/436-395/11/AŻ)
Spółdzielnia ogłosiła przetarg na lokal mieszkalny po tym, jak ostatniemu lokatorowi wygasło (wskutek eksmisji) spółdzielcze prawo lokatorskie. Licytację wygrał pan K., niebędący członkiem spółdzielni. Zgodnie z regulaminem przetargu w ustalonym terminie wpłacił on na konto spółdzielni kwotę odpowiadającą wartości rynkowej wylicytowanego mieszkania. Po notarialnym ustanowieniu odrębnej własności lokalu miał się stać jego właścicielem.
Problem pojawił się podczas wizyty w kancelarii notarialnej, gdzie spółdzielnia i pan K. mieli zawrzeć umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkaniowego i przeniesienia jego własności na pana K. Notariusz uznał, że taką umowę należy potraktować jak typową umowę sprzedaży z wszelkimi jej konsekwencjami, również podatkowymi. To oznaczałoby, że pan K. z tytułu nabycia lokalu od spółdzielni powinien zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych. Notariusz pobiera go w trakcie sporządzania aktu notarialnego (2 proc. wartości rynkowej lokalu).
Pan K. nie zgadza się ze stanowiskiem notariusza i wystąpił do Izby Skarbowej o interpretację podatkową w swojej sprawie. Wskazał, że spółdzielnia ogłosiła „przetarg na nabycie prawa odrębnej własności lokalu mieszkaniowego". W regulaminie przetargu nie było mowy o jakiejkolwiek sprzedaży. Tymczasem ustawa o PCC nie przewiduje opodatkowania czynności polegającej na ustanowieniu i przeniesieniu prawa własności.
Dyrektor Izby Skarbowej przyznał podatnikowi rację. Przypomniał, że o kwalifikacji określonej czynności prawnej jako opodatkowanej lub nie decyduje jej treść, a nie nazwa. To oznacza, że jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w PCC decydujące znaczenie będą miały rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy. Może się więc zdarzyć, że umowa nazwana umową o przeniesienie własności lokalu jest w istocie umową sprzedaży i podatek PCC należy od niej zapłacić. Jednak w tej konkretnej sprawie tak nie jest.
