Obciążone podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest m.in. odpłatne przenoszenie własności rzeczy (także nieruchomości). Notariusz jest zobowiązany do obliczenia, pobrania i odprowadzenia do urzędu skarbowego PCC od transakcji związanych z takim obowiązkiem, jeśli zawierane są one w formie aktu notarialnego.
Wątpliwości pojawiają się w wypadku umowy zamiany. Jest to wyjątkowa sytuacja. Każdy z uczestników stosunku prawnego przenosi na drugą stronę własność rzeczy – występuje jednocześnie w charakterze dostawcy i nabywcy określonego majątku.
Dodatkowe niejasności powoduje fakt, że ewentualny podatek od czynności cywilnoprawnych obciążałby nie jedną, ale solidarnie obie strony. W tym wypadku podatek ten nie wystąpi, jeśli chociażby jeden z podmiotów uczestniczących w transakcji zamiany zobowiązany jest z tego tytułu zapłacić VAT. Powoduje to również, że notariusz nie będzie działał tu jako płatnik.
Takie też stanowisko zajął dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, wydając w odpowiedzi na wniosek jednego z rejentów interpretację przepisów prawa podatkowego.
Należy jednak pamiętać, że omawiana preferencja nie dotyczy sytuacji, w której co prawda przeniesienie własności nieruchomości podlega podatkowi od towarów i usług, ale na gruncie ustawy o VAT występuje zwolnienie z obowiązku jego zapłaty.
