Wykazane przez podatnika zobowiązanie podatkowe zostało obliczone bez uwzględnienia art. 3 ust. 5 ustawy. Przepis ten mówi, że jeżeli wyodrębniono własność lokali, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości od gruntu oraz części budynku stanowiących współwłasność ciąży na właścicielach lokali w częściach ułamkowych. Organ podatkowy był więc uprawniony do wszczęcia postępowania podatkowego z urzędu i wydania decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego od podstawy opodatkowania określonej w drodze oszacowania.
Sąd wskazał ponadto, że złożenie przez podatnika deklaracji w toku postępowania podatkowego nie mogło być uznane za skuteczne i zwolnić organu z obowiązku wydania decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe w odpowiedniej wysokości.
Podatnikami podatku od nieruchomości są osoby mające określony ustawą tytuł prawny do nieruchomości lub obiektu budowlanego. Dotyczy to właścicieli, w określonych sytuacjach posiadaczy, a także użytkowników wieczystych gruntów. W praktyce często mamy do czynienia ze współwłasnością, współposiadaniem lub współużytkowaniem wieczystym. Wtedy obowiązek podatkowy spoczywa solidarnie na wszystkich współwłaścicielach, współposiadaczach lub współużytkownikach wieczystych. Oznacza to, że każda z takich osób jest zobowiązana do zapłaty podatku od całości nieruchomości, niezależnie od wielkości posiadanego w niej udziału. Przy czym jeżeli zapłaci jedna z tych osób, zobowiązanie podatkowe wygasa. Decyzja ustalająca wysokość należnego podatku powinna być skierowana do wszystkich zobowiązanych. Są oni stronami ewentualnego postępowania podatkowego.
Przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych przewidują jednak i odmienny sposób opodatkowania takich wspólnych nieruchomości. Ta odmienność dotyczy ustanowienia odrębnej własności lokali. W przypadku wyodrębnienia takiej własności właściciele poszczególnych lokali mają odpowiedni udział w części wspólnej budynku (klatki schodowe, szyby wind itp.) oraz w gruncie, na którym budynek stoi. Ustawa przewiduje opodatkowanie takiego wspólnego gruntu na zasadach swego rodzaju współczynnika. Współwłaściciele gruntu nie są zobowiązani solidarnie w tym wypadku, a obowiązek podatkowy ciąży na nich tylko w zakresie odpowiadającym stosunkowi powierzchni użytkowej swojego lokalu do powierzchni użytkowej całego budynku. Choć redakcja przepisów pozostawia nieco do życzenia, w orzecznictwie regułę tę odnosi się również do współużytkowania wieczystego gruntu, na którym budynek jest położony. Nie ma również wątpliwości, że jeżeli podatnik jest zobowiązany do złożenia deklaracji i wykaże w niej podatek w niewłaściwej wysokości, organ w postępowaniu podatkowym może wydać decyzję określającą wysokość zobowiązania podatkowego.
Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
