Cesja wierzytelności może być zwolniona z VAT

[b]Tak wynika z wyroku WSA w Warszawie z 6 stycznia 2010 r. (III SA/Wa 1118/09).[/b]

Spółka zwróciła się do ministra finansów z wnioskiem o interpretację. Wskazała, że zamierza nabyć od osoby trzeciej wierzytelność za 3/5 jej wartości. Następnie podejmie działania mające na celu zbycie wierzytelności z zyskiem lub jej windykację bądź konwersję na udziały dłużnika.

Uznała, że obowiązek podatkowy w VAT powstanie dopiero w chwili zrealizowania wierzytelności powyżej kwoty przekazanej zbywcy, tzn. z chwilą otrzymania nadwyżki ponad 3/5, a opisywaną usługę należy zakwalifikować jako usługę pośrednictwa finansowego, zwolnioną z opodatkowania.

Organ podatkowy nie zgodził się z tym. Stwierdził, że ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawy o VAT[/link], na które powołała się spółka, wyłączone są usługi ściągania długów i faktoringu. Usługa polegająca na „wyręczeniu” pierwotnego wierzyciela z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega VAT na mocy art. 41 ust. 1 ustawy według podstawowej stawki 22 proc.

WSA w Warszawie uchylił tę interpretację. Uznał, że organ zbyt jednostronnie ocenił przedstawione zdarzenie przyszłe. Uznał, że w tym wypadku doszło do obrotu wierzytelnościami, który mieści się w zakresie zwolnienia z VAT ustanowionego w art. 43 ust. 1 pkt 1. Nie w każdym przypadku nabycie wierzytelności musi wiązać się wyłącznie z egzekucją długu bądź faktoringiem.

[i]Autor jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b] Komentuje Paweł Mikuła, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Katowicach)[/b]

W orzecznictwie przeważa pogląd, że w przypadku nabycia wierzytelności nabywca świadczy usługę w rozumieniu przepisów o VAT.

Polegać ma ona na uwolnieniu wierzyciela od ryzyka i uciążliwości ściągnięcia długu. Uznaje się ją za usługę pośrednictwa finansowego, wymienioną w załączniku nr 4 do ustawy o VAT, a w konsekwencji korzystającą ze zwolnienia.

Jednak załącznik nr 4 wyłącza niektóre z takich usług z kategorii zwolnionych. Wśród wyłączonych są m.in. usługi ściągania długów oraz faktoringu.

W praktyce powstał problem, jak klasyfikować nabycie wierzytelności: czy jako usługę ściągania długów (opodatkowaną stawką 22 proc.), czy też jako inną usługę pośrednictwa finansowego (zwolnioną). Większość organów podatkowych stoi ostatnio na stanowisku, że nabycie wierzytelności to świadczenie usług ściągania długów i to zarówno w przypadku nabycia wierzytelności w celu jej wyegzekwowania, jak również w celu jej sprzedaży.