Przedłużanie procedury nie powoduje przedawnienia świadczeń z ZUS

Rodzina nie dostanie jednorazowego odszkodowania, jeśli zmarły miał zaległości wobec ZUS

Publikacja: 01.07.2008 08:30

Przedłużanie procedury nie powoduje przedawnienia świadczeń z ZUS

Foto: Fotorzepa, Krz Krzysztof Łokaj

Joanna S. wystąpiła o jednorazowe odszkodowanie po śmierci męża, który wcześniej prowadził działalność gospodarczą.

ZUS odmówił wypłaty tego świadczenia, ponieważ okazało się, że na koncie ubezpieczeniowym mężczyzny są zaległości przekraczające 1,5 tys. zł. Gdy złożony przez nią wniosek o umorzenie tych należności nie odniósł skutku, Joanna S. spłaciła wszystko. Wtedy okazało się, że ZUS dopatrzył się jeszcze na koncie zaległości wynoszących 112 zł. Po upływie roku od wypadku zakład w końcu odmówił wypłaty świadczenia, motywując to przedawnieniem.

Joanna S. złożyła więc odwołanie do sądu z żądaniem wypłaty odszkodowania po śmierci męża. Sąd rejonowy powołał się na art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Przepis ten mówi, że takie odszkodowanie nie przysługuje, jeżeli w dniu wypadku lub w dniu złożenia wniosku o przyznanie świadczeń z tytułu choroby zawodowej na koncie ubezpieczonego było zadłużenie z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, którego kwota przekraczała 6,60 zł. Zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy prawo do odszkodowania przedawnia się, jeżeli zadłużenie nie zostanie uregulowane w ciągu sześciu miesięcy od dnia wypadku.

Sąd stwierdził ponadto, że złożenie wniosku o przyznanie świadczenia nie powoduje przerwania biegu przedawnienia. Termin wskazany w ustawie jest bowiem nieprzekraczalny, a złożenie wniosku o przyznanie świadczenia nie powoduje konieczności informowania przez organ rentowy osoby uprawnionej o wysokości istniejącego zadłużenia. Na tej podstawie sąd odmówił Joannie S. prawa do tego świadczenia w wyniku przedawnienia roszczenia o jego wypłatę. Kobieta złożyła odwołanie i sprawa trafiła do sądu drugiej instancji, który oddalił jednak jej apelację.

Sprawa trafiła ze skargą kasacyjną Joanny S. do Sądu Najwyższego. Wnioskodawczyni powołała się w niej na to, że utraciła prawo do tego świadczenia w wyniku biernej postawy ZUS, który nie poinformował jej o zaległościach.

Na posiedzeniu niejawnym 6 marca 2008 r. Sąd Najwyższy uwzględnił skargę kasacyjną Joanny S. i uchylił oba wyroki. Zwrócił uwagę na niejasności wynikające z art. 6 ust. 3 ustawy dotyczące przedawnienia. SN stwierdził co prawda, że ten przepis, odczytywany literalnie i w oderwaniu od przepisów prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, nie przewiduje instytucji zawieszenia lub przerwania biegu przedawnienia prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy.

W tej sprawie jednak zaistniały szczególne okoliczności. Joanna S. informację o zadłużeniu otrzymała dopiero trzy tygodnie po złożeniu wniosku, a prawie dwa tygodnie po upływie terminu przedawnienia. W takiej sytuacji SN nie zgodził się na to, by ZUS z własnej opieszałości mógł wywodzić korzystne dla siebie skutki prawne w postaci przedstawienia skutecznego zarzutu przedawnienia wobec Joanny S., której nie można zarzucić braku staranności o własne interesy.

Dlatego złożenie wniosku przez Joannę S. spowodowało zawieszenie biegu przedawnienia. SN odesłał sprawę do sądu rejonowego do ponownego rozpatrzenia (sygn. II UK 132/07).

Joanna S. wystąpiła o jednorazowe odszkodowanie po śmierci męża, który wcześniej prowadził działalność gospodarczą.

ZUS odmówił wypłaty tego świadczenia, ponieważ okazało się, że na koncie ubezpieczeniowym mężczyzny są zaległości przekraczające 1,5 tys. zł. Gdy złożony przez nią wniosek o umorzenie tych należności nie odniósł skutku, Joanna S. spłaciła wszystko. Wtedy okazało się, że ZUS dopatrzył się jeszcze na koncie zaległości wynoszących 112 zł. Po upływie roku od wypadku zakład w końcu odmówił wypłaty świadczenia, motywując to przedawnieniem.

Pozostało jeszcze 81% artykułu
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: matematyka - poziom podstawowy. Odpowiedzi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Zawody prawnicze
Egzaminy prawnicze 2025. Z tymi zagadnieniami zdający mieli największe problemy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku